Καμπανάκι από τους ειδικούς: Όσο νωρίτερα αναπτυχθεί ο διαβήτης, τόσο πιθανότερη η άνοια

  • Ρούλα Τσουλέα
άνοια
Πόσο κινδυνεύουν οι ασθενείς και ποια είναι η κρίσιμη ηλικία, σύμφωνα με νέα πολυετή μελέτη.

Αν έχετε διαγνωστεί με προδιαβήτη, προσέξτε: η ηλικία κατά την οποία θα εξελιχθεί σε τύπου 2 διαβήτη, μπορεί να κάνει τη διαφορά στον κίνδυνο που διατρέχετε να αναπτύξετε άνοια αργότερα στη ζωή σας.

Αυτό υποδηλώνει μία νέα μελέτη, η οποία έδειξε πως η ηλικία μετάβασης του προδιαβήτη στον τύπου 2 διαβήτη είναι καθοριστική για τον κίνδυνο αυτό.

Ο προδιαβήτης διαγιγνώσκεται όταν τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα είναι υψηλότερα από τα επιθυμητά, αλλά όχι ακόμα αρκετά υψηλά ώστε να διαγνωσθεί ο σακχαρώδης  διαβήτης.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Διαβήτη (ADA), τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) αίματος όταν κάποιος είναι νηστικός (σάκχαρο νηστείας) σημαίνουν τα εξής:

  • Κάτω από 100 mg/dl = φυσιολογικό σάκχαρο
  • 100 έως 125 mg/dl = προδιαβήτης
  • 126 mg/ml και πάνω = σακχαρώδης διαβήτης

Αντίστοιχα, τα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c), που δείχνουν τη διακύμανση του σακχάρου κατά τους τελευταίους 2-3 μήνες, σημαίνουν:

  • Κάτω από 5,7% = επιθυμητά
  • 5,7% έως 6,4% = προδιαβήτης
  • 6,5% και πάνω = σακχαρώδης διαβήτης

Η νέα μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα πως όσο νεότερος είναι κάποιος όταν εκδηλώνει τύπου 2 διαβήτη, τόσο περισσότερο κινδυνεύει να αναπτύξει άνοια. Αντιθέτως, όσο μεγαλύτερης ηλικίας είναι, τόσο λιγότερο κινδυνεύει.

«Η επιβράδυνση της εξέλιξης του προδιαβήτη σε τύπου 2 διαβήτη, μπορεί να αποτελεί σημαντικό μέσον προστασίας από την άνοια», δήλωσε ο ερευνητής Dr. Michael Fang, επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς, στη Βαλτιμόρη.

Η νέα μελέτη

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Diabetologia. Στη μελέτη εντάχθηκαν 11.656 εθελοντές, οι οποίοι κατά την έναρξή της δεν είχαν διαβήτη. Ωστόσο, το 20% (οι 2.330) είχαν προδιαβήτη.

Οι εθελοντές υποβάλλονταν κατά διαστήματα σε διάφορα τεστ αξιολόγησης των νοητικών λειτουργιών τους. Συνολικά, οι ερευνητές τους παρακολουθούσαν επί σχεδόν τρεις δεκαετίες.

Όπως διαπίστωσαν, η μετάβαση από τον προδιαβήτη στον τύπου 2 διαβήτη πριν από την ηλικία των 60 ετών, σχετιζόταν με τριπλάσιο κίνδυνο να εκδηλωθεί αργότερα στη ζωή άνοια.

Ο αντίστοιχος κίνδυνος στους εθελοντές που εκδήλωσαν διαβήτη σε ηλικία 60-69 ετών ήταν αυξημένος κατά 73%. Και σε όσους νόσησαν στα 70-79 τους χρόνια, ήταν κατά 23% υψηλότερος.

Τι μπορεί να συμβαίνει

Ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο σχετίζεται με την άνοια, η μετάβαση από τον προδιαβήτη στον διαβήτη, δεν είναι γνωστός. Οι ερευνητές όμως εικάζουν πως ρόλο παίζει η αντίσταση στην ινσουλίνη και τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου.

Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι και τα δύο συσχετίζονται με τις συσσωρεύσεις στον εγκέφαλο δύο πρωτεϊνών που σχετίζονται με την νόσο Αλτσχάιμερ. Οι πρωτεΐνες αυτές είναι το β-αμυλοειδές και η πρωτεΐνη ταυ (tau). Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή αιτία της άνοιας.

«Η συσσώρευση του β-αμυλοειδούς και της πρωτεΐνης ταυ οδηγεί στην απώλεια των εγκεφαλικών κυττάρων. Αυτή με τη σειρά της οδηγεί στην άνοια», εξήγησε ο Dr. Fang.

Ασαφές παραμένει επίσης εάν ο προδιαβήτης αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για άνοια. Σε κάθε περίπτωση, είναι πιθανό η αντιμετώπισή του να δρα προστατευτικά στις νοητικές λειτουργίες, λένε οι ειδικοί.

Φωτογραφία: iStock