Η θεραπεία της άνοιας

  • Iatropedia
Σήμερα σας παρουσιάζουμε το δεύερο μέρος της έρευνας για την άνοια, του ψυχιάτρου Γ. Παπατριανταφύλλου και της νευροψυχολόγου Ε. Λύκου. Στο σημερινό κείμενο θα εξετάσουμε αν υπάρχει θεραπεία για την άνοια και με ποιους τρόπους.

Φαρμακοθεραπεία

Δυστυχώς δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για τις περισσότερες από τις παραπάνω παθήσεις αν και γίνονται έρευνες. Εξαίρεση αποτελεί η αγγειακή άνοια όπου με την ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου- υψηλής χοληστερόλης, υπέρτασης, διαβήτη κά- επιβραδύνεται ή σταματά η εξέλιξη της.

Τα φάρμακα που διαθέτουμε σήμερα βοηθούν το σύστημα μνήμης του εγκεφάλου βελτιώνοντας τη λειτουργία του.Τα φάρμακα αυτά αποτελούνται από 2 κατηγορίες:

α) τους αναστολείς ακετυλ-χοληνεστεράσης (δονεπεζίλη, ριβαστιγμίνη, γαλανταμίνη) και

β) αναστολείς των υποδοχέων NMDA (η μεμαντίνη)

Οι ουσίες αυτές βελτιώνουν στα 2/3 των ασθενών τις νοητικές λειτουργίες μέχρι 12 μήνες. Η όσο το δυνατόν πρωιμότερη χορήγηση φαίνεται ότι έχει ευεργετικά αποτελέσματα και για την περίοδο πέραν του έτους. Βελτιώνουν επίσης τα ψυχιατρικά συμπτώματα και τις διαταραχές συμπεριφοράς καθώς και τη λειτουργικότητα του ατόμου.

Χρησιμοποιούνται επίσης φάρμακα τα οποία βελτιώνουν άλλα συμπτώματα (πχ αντικαταθλιπτικά εάν υπάρχει κατάθλιψη, κατασταλτικά σε ανησυχία κά)

Μη φαρμακευτική παρέμβαση

Τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης αποτελούν μία νέα, μη φαρμακευτική θεραπευτική προσέγγιση που στοχεύει στην αξιοποίηση των γνωστικών λειτουργιών του ατόμου που διατηρούνται σε ικανοποιητικό επίπεδο, χρησιμοποιώντας μία μεγάλη ποικιλία ερεθισμάτων και εξειδικευμένων μεθόδων ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό σε κάθε περίπτωση αποτέλεσμα. Στοχεύουν στη σταθεροποίηση ή ακόμα και μείωση της γνωστικής έκπτωσης, με απώτερο στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς και του οικογενειακού του περιβάλλοντος.

Τα προγράμματα Νοητικής Αποκατάστασης / Ενδυνάμωσης αφορούν:

-ενδυνάμωση της μνήμης

-εξάσκηση της προσοχής και της οπτικής/ακουστικής αντίληψης

-βελτίωση της ταχύτητας επεξεργασίας των πληροφοριών.

-ομαλοποίηση της εκτελεστικής λειτουργίας

-επανεκπαίδευση βασικών κοινωνικών δεξιοτήτων

-αναδιοργάνωση και επανάκτηση των λειτουργιών που έχουν θιγεί και μπορούν να αποκατασταθούν

-αντιστάθμιση των ελλειμμάτων του ασθενούς στην καθημερινή του ζωή

-ενημέρωση και εκπαίδευση του ασθενούς και των συγγενών του ως προς το χειρισμό συγκεκριμένων καταστάσεων της καθημερινότητας με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους

Ο νευροψυχολόγος χρησιμοποιεί τα αποτελέσματα της νευροψυχολογικής εκτίμησης, της εκτίμησης της λειτουργικότητας, καθώς και τις λεπτομερείς πληροφορίες που συγκεντρώνονται μέσω της κλινικής συνέντευξης με τον ίδιο τον ασθενή αλλά και τους συγγενείς του, ώστε να σχεδιάσει και να προτείνει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα νοητικής αποκατάστασης /ενδυνάμωσης.

Τα προγράμματα νοητικής αποκατάστασης/ενδυνάμωσης είναι ευέλικτα, απόλυτα προσαρμοσμένα στις ανάγκες του καθενός. Μπορούν να πραγματοποιηθούν τόσο ατομικά όσο και ομαδικά και ο σχεδιασμός τους αναπροσαρμόζεται ανάλογα με την εξέλιξη της κατάστασης και των αναγκών του ασθενούς, ενώ η διάρκειά τους εξαρτάται πάντα από τις εξατομικευμένες ανάγκες του ασθενούς και τους στόχους που έχουν τεθεί. Πραγματοποιούνται συνήθως με «μολύβι και χαρτί» και άλλα ποικίλα βοηθήματα (εικόνες, ήχοι, επιλεγμένα αντικείμενα κ.ά.) και φαίνεται πως είναι κατάλληλα κυρίως για ασθενείς με Ήπια Νοητική Διαταραχή και ήπιας έως μέτριας βαρύτητας νόσο Alzheimer.

Ήπια Γνωσιακή (Νοητική) Διαταραχή

Πολλοί άνθρωποι ξεχνούν χωρίς όμως να επηρεάζεται η καθημερινότητά τους. Άλλοι πάλι εμφανίζουν ήπιες διαταραχές σε περισσότερες νοητικές λειτουργίες (πχ. μνήμη και προγραμματισμό) χωρίς προβλήματα στην καθημερινότητά τους. Η διάγνωση της ήπιας νοητικής διαταραχής αφορά ακριβώς όλες αυτές τις καταστάσεις όπου το άτομο εμφανίζει ήπια νοητικά προβλήματα σε σχέση με πριν αλλά χωρίς να αντιμετωπίζει προβλήματα στην καθημερινότητα του.

Έχει βρεθεί ότι τα άτομα αυτά είναι υψηλού κινδύνου και ένα μεγάλο ποσοστό (άνω του 50%) σε 4 με 6 χρόνια μεταπίπτει σε άνοια. Τα άτομα στην ομάδα αυτή πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά. Δεν υπάρχουν ειδικά φάρμακα για την ήπια νοητική διαταραχή. Η αντιμετώπιση των αγγειακών παραγόντων κινδύνου, η κοινωνικότητα, η νοητική ενδυνάμωση και η σωματική άσκηση έχουν επιβεβαιωθεί ότι βοηθάνε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

άνοια: συμπτωματα και αιτίες