Γρίπη των πτηνών: Το νέο στέλεχος είναι πιο θανατηφόρο, μπορεί να γίνει ενδημικό, λένε ειδικοί

  • Ρούλα Τσουλέα
γρίπη των πτηνών
Τι έδειξε η ανάλυση των δεδομένων της τελευταίας 10ετίας για τους ιούς της νόσου που πέρασαν στα πουλερικά.

Συναγερμό για τη γρίπη των πτηνών σημαίνουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ. Μελετώντας τα διαθέσιμα στοιχεία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το στέλεχός της που κυκλοφορεί από πέρυσι σε όλο τον πλανήτη είναι πολύ πιο επικίνδυνο από τα προηγούμενα.

Σε νέα ανάλυση που μόλις δημοσιεύθηκε, οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Μαίρυλαντ αναφέρουν ότι το νέο στέλεχος σκοτώνει τα πτηνά «σε πρωτοφανείς αριθμούς». Ζητούν επίσης να ληφθούν άμεσα μέτρα, διότι ο επικίνδυνος ιός έχει περάσει στα θηλαστικά και δείχνει ότι μπορεί να γίνει ενδημικός.

«Επί δεκαετίες αντιμετωπίζαμε χαμηλής παθογένειας γρίπη των πτηνών στη βιομηχανία των πουλερικών. Ο νέος ιός όμως είναι διαφορετικός», δήλωσε η ερευνήτρια Dr. Jennifer Mullinax, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Περιβαλλοντικής Επιστήμης & Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου.

Όπως εξήγησε, είναι ένας υψηλής παθογένειας ιός, ο οποίος εξολοθρεύει κάθε τι που μολύνει «σε αριθμούς που ουδέποτε κατά το παρελθόν είχαμε δει». Η νέα έρευνα, πρόσθεσε, περιγράφει την έως τώρα «πρωτοφανή κατάσταση» και «αυτό που πιστεύουμε ότι έρχεται».

Μάλιστα την περιέγραψε ως ένα αληθινό «κάλεσμα στα όπλα», διότι «δεν έχουμε την πολυτέλεια να το αντιμετωπίσουμε ο καθένας μεμονωμένα. Ομοσπονδιακές υπηρεσίες, πολιτειακές υπηρεσίες, ο τομέας της Γεωργίας και η διαχείριση της άγριας ζωής, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί».

Τα ευρήματα

Τα νέα ευρήματα θα δημοσιευτούν στην επιστημονική επιθεώρηση Conservation Biology. Ωστόσο η έρευνα έχει αναρτηθεί στον διακομιστή βιολογικών ερευνών EcovoRxiv.

Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, κατέγραψαν την εμφάνιση και την πορεία της θανατηφόρου επιδημίας που προκαλεί η γρίπη των πτηνών στη Βόρεια Αμερική από τα τέλη του 2021. Την συνέκριναν επίσης με τις αντίστοιχες επιδημίες σε παγκόσμια κλίμακα μεταξύ 2014 και 2023.

Σε αντίθεση με μία άλλη μεγάλη επιδημία στα άγρια πτηνά και τα πουλερικά, το 2015, η νέα επιδημία έχει προκαλέσει μαζική θνησιμότητα στα άγρια πτηνά. Το γεγονός αυτό καθιστά πιο δύσκολη την εξουδετέρωση του επικίνδυνου ιού, λένε οι ερευνητές.

Η επιδημία του 2015 είχε προκληθεί από τον ιό Η5Ν8 της νόσου. Η τρέχουσα γρίπη των πτηνών όμως προκαλείται από ένα μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού H5N1. Σε αντίθεση, δε, με τον ιό του 2015, το τρέχον στέλεχος έχει σοβαρές συνέπειες στα άγρια πτηνά. Μάλιστα προσβάλλει ακόμα και είδη που είχαν μείνει αλώβητα στις προηγούμενες επιδημίες, όπως ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός (ή φαλακρός αετός).

Επιπλέον, σκοτώνει με ανησυχητική συχνότητα αρπακτικά πτηνά, θαλασσοπούλια και αποδημητικά πτηνά. Έχει επίσης προκαλέσει την μεγαλύτερη απώλεια πουλερικών από γρίπη πτηνών που έχει καταγραφεί στη Βόρεια Αμερική.

Υπολογίζεται ότι μόνο στις ΗΠΑ 58 εκατομμύρια οικόσιτα και εκτρεφόμενα πουλερικά έχουν μολυνθεί ή εξολοθρευτεί για να σταματήσει η εξάπλωση της γρίπης των πτηνών. Άλλα 7 εκατομμύρια έχουν χαθεί στον Καναδά, γράφουν οι επιστήμονες.

Δεν είναι πια εποχική νόσος

Μία άλλη διαφορά είναι ότι η τρέχουσα γρίπη των πτηνών δεν είναι πια εποχική νόσος. Η επιδημία του 2015 ήταν πιο έντονη το φθινόπωρο, οπότε οι αγρότες είχαν το περιθώριο να αναπληρώσουν τις απώλειές τους.

Η παρούσα επιδημία όμως δεν έχει σταματήσει καθόλου: το καλοκαίρι μολύνει άγρια πτηνά, την άνοιξη και το φθινόπωρο οικόσιτα πουλερικά.

Η υψηλή θνησιμότητα στα άγρια πτηνά και η απώλεια της εποχικότητας κάνουν τους επιστήμονες να φοβούνται ότι η γρίπη των πτηνών έχει υποστεί επικίνδυνες αλλαγές.

Εκτιμούν τέλος ότι πιθανότατα θα γίνει ενδημική, επηρεάζοντας την ασφάλεια των τροφίμων και την οικονομία.

Φωτογραφία: iStock