Χοληστερίνη: Φάρμακο προστατεύει από το έμφραγμα όσους δεν μπορούν να πάρουν στατίνες

  • Ρούλα Τσουλέα
φάρμακο
Τι έδειξε μελέτη σε χιλιάδες ασθενείς από 32 χώρες που έλαβαν το φάρμακο βεμπεδοϊκό οξύ.

Ένα φάρμακο εγκεκριμένο για τους ανθρώπους που πρέπει να μειώσουν τη χοληστερόλη τους, αλλά δεν μπορούν να πάρουν στατίνες, μπορεί να μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Το φάρμακο λέγεται βεμπεδοϊκό οξύ και είναι εγκεκριμένο από το 2020 σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Οι στατίνες είναι τα ευρύτερα χορηγούμενα φάρμακα για την μείωση της χοληστερόλης και δη της «κακής» (ή LDL) χοληστερόλης.

Οι στατίνες θεωρούνται ασφαλείς και αποτελεσματικές. Ωστόσο πολλοί ασθενείς που πρέπει να μειώσουν τη χοληστερόλη τους, έχουν δυσανεξία σε αυτές, δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Steven Nissen, παγκοσμίου φήμης καρδιολόγος, διευθυντής Καρδιαγγειακής Ιατρικής στην Cleveland Clinic, στο Οχάιο.

Σε πολλούς από τους ασθενείς αυτούς οι στατίνες προκαλούν έντονες μυαλγίες. Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι μεταξύ 7% και 29% των ασθενών δεν μπορούν να τις λάβουν.

Το βεμπεδοϊκό οξύ (bempedoic acid) σχεδιάστηκε ειδικά για τη θεραπεία των ασθενών με δυσανεξία στις στατίνες, αναφέρει το CNN. Μολονότι, όμως, εγκρίθηκε το 2020, οι επιδράσεις του στην υγεία της καρδιάς δεν ήταν έως τώρα πλήρως μελετημένες.

Η νέα μελέτη

Η νέα μελέτη χρηματοδοτήθηκε από την εταιρεία που παρασκευάζει το φάρμακο, την Esperion Therapeutics. Τα ευρήματά της παρουσιάσθηκαν χθες στο 72ο Ετήσιο Συνέδριο Scientific Session του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας (ACC23). Ταυτοχρόνως, δημοσιεύθηκαν στην κορυφαία ιατρική επιθεώρηση New England Journal of Medicine (NEJM).

Όπως γράφουν ο Dr. Nissen και οι συνεργάτες του, ενέταξαν σε αυτήν 13.970 ασθενείς από 32 χώρες.  Όλοι τους είχαν δυσανεξία στις στατίνες λόγω μυοσκελετικών ανεπιθύμητων ενεργειών.

Οι ερευνητές τους χώρισαν σε δύο ομάδες. Η μία λάμβανε βεμπεδοϊκό οξύ και η άλλη μία ανενεργό ουσία (εικονικό φάρμακο). Οι ερευνητές παρακολούθησαν την πορεία της υγείας τους επί 3,4 χρόνια κατά μέσον όρο.

Τα ευρήματα

Κατά την έναρξη της μελέτης, η μέση «κακή» (LDL) χοληστερόλη ήταν και στις δύο ομάδες 139 mg/dl. Όλοι οι ασθενείς είχαν επίσης ιστορικό προγενέστερου καρδιακού επεισοδίου ή διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο να το εκδηλώσουν.

Μετά από 6 μήνες, οι εθελοντές που λάμβαναν βεμπεδοϊκό οξύ την είχαν μειώσει κατά 29 mg/dl περισσότερα, σε σύγκριση με όσους λάμβαναν την ανενεργό ουσία.

Επιπλέον, έως το τέλος της περιόδου παρακολουθήσεως ήταν αισθητά λιγότεροι οι ασθενείς που είχαν εκδηλώσει σοβαρό καρδιαγγειακό επεισόδιο. Ειδικότερα ήταν:

  • 819 στην ομάδα που λάμβαναν το βεμπεδοϊκό οξύ
  • 927 στην ομάδα που λάμβαναν την ανενεργό ουσία

Επομένως, το φάρμακο μείωνε κατά 13% τον κίνδυνο σοβαρού καρδιαγγειακού επεισοδίου. Το φάρμακο μείωνε επίσης:

  • Κατά 23% τον κίνδυνο θανατηφόρου και μη-θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου
  • Κατά 19% τις πιθανότητες να χρειασθούν οι ασθενείς στεφανιαία επαναγγείωση («μπαλονάκι» ή μπάι πας)

Το βεμπεδοϊκό οξύ δεν φάνηκε να επηρεάζει ιδιαίτερα τον κίνδυνο αναπτύξεως εγκεφαλικού επεισοδίου ή τον κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια. Αυτό όμως ίσως σχετίζεται με το ότι η περίοδος παρακολούθησης ήταν μικρή, εκτιμούν οι ερευνητές.

Και στους διαβητικούς

«Το φάρμακο ήταν αποτελεσματικό τόσο σε ασθενείς που είχαν ήδη ιστορικού καρδιαγγειακού επεισοδίου, όσο και σε ασθενείς που διέτρεχαν πολύ αυξημένο κίνδυνο να υποστούν το πρώτο», δήλωσε ο Dr. Nissen. «Πολλοί από τους ασθενείς μας έπασχαν από σακχαρώδη διαβήτη. Επομένως είναι πολύ υψηλού κινδύνου (για καρδιαγγειακά επεισόδια). Το φάρμακο εκπλήρωσε τις προσδοκίες μας, πιθανώς τα πήγε καλύτερα απ’ ό,τι πολλοί περίμεναν».

Στην ομάδα των ασθενών που λάμβαναν βεμπεδοϊκό οξύ παρατηρήθηκαν περισσότερα κρούσματα ουρικής αρθρίτιδας και χολολιθίασης (πέτρες στη χολή). Ουρική αρθρίτιδα π.χ. εκδήλωσε το 3,1% των ασθενών που πήραν το χάπι και το 2,1% όσων πήραν την ανενεργό ουσία. Ακόμα λιγότερα ήταν τα περιστατικά στην χολολιθίαση.

«Ο αριθμός αυτών των περιστατικών ήταν μικρός. Πρέπει επίσης να ζυγιστεί με βάση τον κίνδυνο αναπτύξεως εμφράγματος και νομίζω ότι οι περισσότεροι θα προτιμούσαν να αποφύγουν το έμφραγμα», είπε ο Dr. Nissen.

Σε κάθε περίπτωση, η νέα μελέτη δεν σημαίνει ότι το φάρμακο μπορεί να υποκαταστήσει τις στατίνες, διευκρίνισε. «Οι στατίνες είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για τη μείωση της χοληστερόλης. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να αξιολογήσει μία εναλλακτική θεραπεία για ανθρώπους που δεν μπορούν να τις λάβουν», τόνισε.

Φωτογραφία: iStock