Αυτοί οι τρεις παράγοντες στα 45, αυξάνουν τον κίνδυνο να εκδηλώσετε άνοια καθώς μεγαλώνετε

  • Ρούλα Τσουλέα
άνοια
Το σχεδόν 40% των περιστατικών άνοιας σε όλο τον κόσμο μπορούν να αποδοθούν σε ορισμένους παράγοντες του τρόπου ζωής. Οι παράγοντες αυτοί αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Ποιοι είναι σήμερα, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Ορισμένοι παράγοντες του τρόπου ζωής στη μέση ηλικία μπορεί να αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες που έχουμε να εκδηλώσουμε άνοια αργότερα στη ζωή μας, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ. Ωστόσο τρεις είναι εκείνοι που έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο.

Οι επιστήμονες μελέτησαν στοιχεία από περισσότερους από 378.000 άνδρες και γυναίκες, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι τρεις παράγοντες είναι:

  1. Η παχυσαρκία
  2. Η καθιστική ζωή
  3. Το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο

Οι παράγοντες αυτοί έχουν αλλάξει την τελευταία δεκαετία. Το 2011, η αντίστοιχη τριάδα που αύξανε περισσότερο τον κίνδυνο για άνοια ήταν η καθιστική ζωή, η κατάθλιψη και το κάπνισμα.

Σήμερα, όμως, την θέση των δύο τελευταίων έχουν λάβει η παχυσαρκία στη μέση ηλικία (45-64 ετών) και το να μην έχει αποφοιτήσει κάποιος από το Λύκειο.

Η άνοια και ιδίως η κυριότερη αιτία της, η νόσος Αλτσχάιμερ, έχει ισχυρή γενετική συνιστώσα και εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από την ηλικία. Όσοι, λ.χ., φέρουν ένα γονίδιο γνωστό ως APOE4, έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν άνοια.

Ωστόσο υπολογίζεται ότι το σχεδόν 40% των περιστατικών της σε όλο τον κόσμο μπορούν να αποδοθούν σε ορισμένους παράγοντες του τρόπου ζωής.

Η καταπολέμηση αυτών των παραγόντων πιστεύεται ότι μπορεί να την αποτρέψει σε σημαντικό βαθμό, κατά την Dr. Rebecca Edelmayer, διευθύντρια Επιστημονικής Ενημέρωσης στην αμερικανική Εταιρεία Νόσου Αλτσχάιμερ (Alzheimer’s Association).

Τα νέα ευρήματα

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση JAMA Neurology. Βασίζεται σε 378.615 άνδρες και γυναίκες από τις ΗΠΑ, το 21,1% εκ των οποίων είχαν ηλικία άνω των 65 ετών.

Σε συμφωνία με προγενέστερες μελέτες, οι ερευνητές υπολόγισαν ότι συνολικώς το 37% των περιστατικών άνοιας σχετίζονται με ορισμένους τροποποιήσιμους παράγοντες του τρόπου ζωής. Συνολικώς είναι οκτώ, οι εξής:

  1. Παχυσαρκία στην μέση ηλικία
  2. Καθιστική ζωή
  3. Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο
  4. Κατάθλιψη
  5. Υπέρταση στην μέση ηλικία
  6. Σακχαρώδης διαβήτης
  7. Κάπνισμα
  8. Απώλεια της ακοής

Οι τρεις πρώτοι, όμως, είχαν τον σημαντικότερο αντίκτυπο, γεγονός που υποδηλώνει ότι «μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο να εκδηλώσουμε άνοια, αν ακολουθήσουμε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής», δήλωσε η επιβλέπουσα  ερευνήτρια Dr. Deborah Barnes, καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF).

Άνδρες και γυναίκες

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι οι τροποποιήσιμοι παράγοντες του τρόπου ζωής έπαιζαν σημαντικότερο ρόλο στην άνοια στους άνδρες. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το 36% των περιστατικών της σε αυτούς οφείλονται στους συγκεκριμένους παράγοντες, έναντι του 30% στις γυναίκες.

Αντιθέτως, η κατάθλιψη συνέβαλλε περισσότερο στην γυναικεία άνοια. Μεταξύ των γυναικών, το σχεδόν 11% των περιστατικών άνοιας μπορούσε να αποδοθεί σε ένα μακροχρόνιο ιστορικό κατάθλιψης στη διάρκεια της ζωής.

Φωτογραφία: iStock