Αρχίζετε νέο φάρμακο; Τι να προσέχετε

Τα φάρμακα μπορούν να μας βοηθήσουν να ζήσουμε περισσότερο και πιο υγιείς. Ωστόσο η ανάμιξή τους μεταξύ τους, με ορισμένα τρόφιμα ή και με βότανα ή διατροφικά συμπληρώματα μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη. Γι’ αυτό τον λόγο είναι σημαντικό να λαμβάνετε ορισμένα μέτρα πριν αρχίσετε ένα νέο φάρμακο.

Το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να ενημερώσετε τον γιατρό και τον φαρμακοποιό σας για κάθε άλλο σκεύασμα που λαμβάνετε, συνιστά το ομοσπονδιακό Εθνικό Ίδρυμα Γηράνσεως (National Institute on Aging – NIA) των ΗΠΑ. Μην ξεχνάτε να τους ενημερώνετε και για τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ) που παίρνετε, όπως τα παυσίπονα.

Να συζητάτε επίσης μαζί τους για τις τυχόν αλλεργίες που έχετε, καθώς και για τις παρενέργειες που ενδεχομένως είχατε με άλλα φάρμακα.

Ο γιατρός και ο φαρμακοποιός πρέπει να ενημερώνονται κάθε φορά για τις αλλεργίες σας. Είναι αδύνατον να θυμούνται αναλυτικά το ιατρικό ιστορικό όλων των ασθενών τους. Απαραίτητο είναι ακόμα να γνωρίζουν αν κάποιο φάρμακο σας είχε προκαλέσει, λ.χ., δερματικό εξάνθημα, δυσκολίες στην αναπνοή, ζάλη ή άλλα συμπτώματα.

Πρέπει επίσης να συζητάτε μαζί τους το ενδεχόμενο να χρειαστεί να αλλάξετε ή να διακόψετε κάποιο από τα άλλα φάρμακα, συμπληρώματα, βότανα που λαμβάνετε. Αν π.χ. σας συστήσει ο γιατρός ένα υπνωτικό φάρμακο, αλλά εσείς παίρνετε και αντιισταμινικό για τις αλλεργίες, ο συνδυασμός μπορεί να επιβραδύνει σημαντικά τις αντιδράσεις σας. Σε τέτοια περίπτωση μπορεί να καταστεί επικίνδυνη η οδήγηση και ο χειρισμός μηχανημάτων.

Για τον ίδιο λόγο να ρωτάτε αν χρειάζεται να προσέξετε κάτι στη διατροφή σας. Δεκάδες φάρμακα, λ.χ., αλληλεπιδρούν με το γκρέιπφρουτ. Η αλληλεπίδραση σε άλλες περιπτώσεις εντείνει τη δράση των φαρμάκων και σε άλλες την εξασθενεί. Και τα δύο είναι εξίσου επιζήμια.

Όταν, εξ άλλου, βάζετε ένα νέο φάρμακο στη ζωή σας, πρέπει να σημειώνετε την ονομασία του και τη δόση που χρειάζεστε. Να σημειώνετε επίσης για ποιον λόγο το λαμβάνετε, καθώς και τυχόν ειδικές οδηγίες που σας έδωσε ο γιατρός σας. Μην παραλείπετε, τέλος, να διαβάζετε το φύλλο οδηγιών χρήσεως, ιδίως τις προφυλάξεις κατά τη χρήση του.

Τι να ρωτήσετε τον γιατρό και τον φαρμακοποιό σας

Για να εξασφαλίζετε ότι θα πάρετε σωστά το νέο φάρμακο, το ΝΙΑ συνιστά να θέτετε ορισμένα βασικά ερωτήματα στον γιατρό. Αυτά είναι:

• Γιατί χρειάζομαι το φάρμακο; Ποια πάθηση αντιμετωπίζει;
• Πότε θα αρχίσει να επιδρά και πώς θα το καταλάβω;
• Τι παρενέργειες μπορεί να έχει και τι να κάνω αν τις παρουσιάσω;
• Μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα, βότανα ή/και βιταμίνες (διατροφικά συμπληρώματα) που παίρνω;
• Τι να κάνω αν θελήσω να σταματήσω να το παίρνω; Μπορώ να το κόψω απότομα ή θέλει σταδιακή μείωση της δόσης;
• Θα χρειαστώ και άλλο κουτί από το φάρμακο; Χρειάζεται να γίνει επανεξέταση ή εξετάσεις πριν αρχίσω το επόμενο κουτί;

Ο φαρμακοποιός σας επίσης μπορεί να σας δώσει χρήσιμες πληροφορίες για το νέο φάρμακο. Ρωτήστε τον τα εξής όταν εκτελείτε την συνταγή σας ή το αγοράζετε μόνοι σας για πρώτη φορά:

• Μπορεί να επηρεάσει την οδήγηση ή τον χειρισμό μηχανημάτων;
• Να το παίρνω νηστικός ή μετά το φαγητό; Υπάρχουν τρόφιμα/ροφήματα που πρέπει να αποφεύγω όταν το παίρνω;
• Ποια δόση χρειάζομαι και πόσες φορές την ημέρα; Αν π.χ. γράφει «4 φορές την ημέρα», εννοεί τέσσερις φορές το 24ωρο ή τις ώρες που είμαι ξύπνιος;
• Αν ξεχάσω να το πάρω μία φορά, τι να κάνω;

Φωτογραφία: iStock