Τεχνητή νοημοσύνη: Γιατί οι νέοι ρωτούν το ChatGPT για προβλήματα υγείας πριν από τον γιατρό

Η Εύη Τόγια είναι κάτοχος MSc εφαρμοσμένης ψυχολογίας από το University of Manchester και υποψήφια διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου με έρευνα στα πεδία της συμπερίληψης και της αξιοποίησης της τεχνολογίας για την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Ο Μανόλης Γουάλλες είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου με έρευνα στα πεδία της τεχνητής νοημοσύνης και της ιατρικής πληροφορικής και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που ανέπτυξε την τεχνολογία VaccineHero για τον παιδικό εμβολιασμό.

Όλοι και περισσότεροι συνάνθρωποί μας εμπιστεύονται εργαλεία όπως το ChatGPT για συμβουλές σε θέματα υγείας. Οι έρευνες, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, δείχνουν πως αυτό το φαινόμενο είναι πολύ πιο έντονο στις νεότερες ηλικίες. Και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο!

Πρώτα απ’ όλα, οι νεότερες ηλικίες είναι απαλλαγμένες από το βαρίδι της παλιότερης κουλτούρας που έχουμε οι μεγαλύτεροι. Οι πιο μεγάλοι σε ηλικία έχουμε συνηθίσει όταν χρειαζόμαστε κάποια εξειδικευμένη πληροφόρηση να απευθυνόμαστε στους αντίστοιχους ειδικούς, είτε πρόκειται για θέματα υγείας, είτε για τα φοροτεχνικά, είτε για νομικές συμβουλές ή και για οτιδήποτε άλλο. Αντίθετα, οι νεότεροι έχουν μάθει όταν αναζητούν μία πληροφορία να απευθύνονται, πρώτα απ’ όλα, στο διαδίκτυο. Και η αλήθεια είναι πως τα εργαλεία όπως το ChatGPT είναι στην πράξη απλά η πιο σύγχρονη μορφή του διαδικτύου.

Έτσι, είναι απολύτως φυσιολογικό όταν ένας νεότερος άνθρωπος έχει ένα ερώτημα ιατρικής φύσης, η πρώτη του σκέψη να είναι να απευθυνθεί στο διαδίκτυο και σε ένα εργαλείο όπως είναι το Gemini, το Claude, το DeepSeek, το ChatGPT, το Copilot κλπ.

ChatGPT: Το θέμα είναι και οικονομικό

Ένας δεύτερος λόγος έχει να κάνει με το θέμα της πρόσβασης στην αναγκαία ιατρική υπηρεσία. Ένας άνθρωπος στα 50 ή στα 60 του, με μία σταθερή δουλειά, μία καριέρα πίσω του, ενδεχομένως με αξιοπρεπείς απολαβές, ίσως και ένα μικρό κουμπόδεμα στην άκρη μετά από πολλά χρόνια εργασίας, έχει την ευχέρεια να διαθέσει ένα μικρό ποσό για να επισκεφθεί έναν γιατρό, όταν το χρειαστεί.

Αντίθετα, ένας φοιτητής, για παράδειγμα, που δεν γνωρίζει αν στο τέλος του μήνα θα έχει αρκετά χρήματα ακόμη και για να καλύψει τις βασικές ανάγκες διατροφής του, πολύ πιο δύσκολα θα μπορέσει να διαθέσει το αντίστοιχο ποσό. Έτσι, έχει ένα πολύ μεγαλύτερο κίνητρο να χρησιμοποιήσει εργαλεία που είναι δωρεάν, αντί να επισκεφθεί έναν γιατρό.

Μία τρίτη παράμετρος είναι η παράμετρος της τεχνικής κατάρτισης. Γιατί δεν αρκεί κανείς να θέλει, χρειάζεται και να μπορεί. Ας μην παραβλέπουμε πως, όσο και αν τα εργαλεία αυτά είναι φιλικά προς το χρήστη, δεν παύουν να είναι κάτι καινούριο με το οποίο χρειάζεται κανείς να αποκτήσει πρώτα κάποια εξοικείωση πριν μπορέσει να τα χρησιμοποιήσει αποδοτικά.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως οι νεότερες γενιές έχουν πολύ μεγαλύτερη άνεση να χρησιμοποιούν τα ψηφιακά περιβάλλοντα και έτσι μπορούν να τα χρησιμοποιούν πολύ πιο εύκολα και επίσης πολύ πιο αποδοτικά.

Όχι μόνο να θέλεις, αλλά και να μπορείς!

Ο τέταρτος λόγος έχει να κάνει με την ίδια την ανθρώπινη βιολογία. Μελέτες δείχνουν πως στις νεότερες ηλικίες είμαστε, από τη φύση μας, περισσότερο αισιόδοξοι, διερευνητικοί και έτοιμοι να δοκιμάζουμε νέα πράγματα. Αντίθετα, όσο μεγαλώνουμε, αλλάζει η δομή της σκέψης μας και κερδίζουν περισσότερο χώρο η σύνεση και ο φόβος. Η ίδια η βιολογία μας λοιπόν κάνει τους νέους περισσότερο πρόθυμους να εμπιστευτούν το νεωτερισμό που φέρουν τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης στο χώρο της υγείας και τους μεγαλύτερους περισσότερο επιφυλακτικούς απέναντί τους.

Οπότε, είτε το δούμε από τη πλευρά της κουλτούρας, είτε από τη πλευρά της ευκολίας της χρήσης, είτε από τη πλευρά των οικονομικών δυνατοτήτων, είτε ακόμη και από την πλευρά της ίδιας της βιολογίας, σε κάθε περίπτωση είναι λογικό να βλέπουμε τους νεότερους να χρησιμοποιούν τα εργαλεία ΓΟΥΑΛΛΕτεχνητής νοημοσύνης για θέματα υγείας περισσότερο από ό,τι ίσως οι μεγαλύτεροι.

Ανεξάρτητα από τις ηλικίες, δύο πράγματα είναι σίγουρα. Το ένα, πως η διείσδυση της τεχνητή νοημοσύνης σε κάθε πλευρά της ζωής μας, περιλαμβανομένης της υγείας, όλο και θα μεγαλώνει και το άλλο πως στο κοντινό μέλλον η τεχνητή νοημοσύνη θα μας προσφέρει περισσότερη και καλύτερη ζωή με τη συνεισφορά της στη βελτίωση της υγείας μας.

Φωτογραφία: iStock