Κορωνοϊός: Η πανδημία διαλύει την ψυχολογία μας. Τι κίνδυνος υπάρχει, σύμφωνα με τους ειδικούς

  • Ρούλα Τσουλέα
κορωνοϊός
Νέα δημοσκόπηση στις ΗΠΑ αποκαλύπτει τις «κρυφές πληγές» της πανδημίας στον ψυχισμό και στον ύπνο μας. Ποιοι έχουν πληγεί περισσότερο. Τι προβλήματα παρουσιάζουν. Που οφείλεται η ψυχική κόπωση που νιώθουν.

Η πανδημία που έχει προκαλέσει ο νέος κορωνοϊός εξουθενώνει πολλούς ενήλικες, ιδίως τους νέους, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ. Όχι μόνο έχουν αυξηθεί όσοι δεν κοιμούνται καλά, αλλά πολύς κόσμος νιώθει έντονη κόπωση ακόμα κι όταν κάνει λιγότερα απ’ ό,τι πριν, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Όπως έδειξε, ο ένας στους τρεις συμμετέχοντες (το 33%) δήλωσαν πως νιώθουν εντονότερη κόπωση απ’ ό,τι πριν αρχίσει η πανδημία. Η κόπωση αυτή όμως δεν είναι αμιγώς σωματική, αλλά σε μεγάλο βαθμό ψυχική.

Διαβάστε ακόμα Κορωνοϊός: Χιλιάδες Έλληνες έπαθαν κατάθλιψη εξαιτίας του. Στοιχεία σοκ από παγκόσμια μελέτη

Κατά μέσον όρο, οι συμμετέχοντες είπαν ότι κοιμούνται 6,5 ώρες κάθε βράδυ. Οι ώρες αυτές είναι κάτω από το όριο που συνιστούν οι ειδικοί. «Οι ενήλικες χρειάζονται 7-9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ, ιδανικά γύρω στις 8», λέει ο πνευμονολόγος Dr. Raj Dasgupta, αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας. «Δεν είναι όμως εύκολο να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, διότι είναι πολλές οι παράμετροι που μπορεί να παίξουν ρόλο».

Όντως, η νέα μελέτη έδειξε ότι πολλοί από εμάς έχουν βαθύτερες ανησυχίες και στρες, τα οποία προκαλούν ψυχική κόπωση και βλάπτουν τον ύπνο:

  • Το περίπου 60% των συμμετεχόντων είπαν ότι συχνά νιώθουν κόπωση ακόμα κι αν σωματικά είναι ξεκούραστοι
  • Ανάλογο ποσοστό (το 57%) είπαν ότι δεν κοιμούνται καλά γιατί «έχουν πολλά στο μυαλό τους»
  • Σχεδόν οι μισοί (το 49%) είπαν ότι συχνά νιώθουν τόσο άγχος, ώστε δεν κοιμούνται καλά.

Ποιοι πλήττονται περισσότερο

Σύμφωνα με την έρευνα, οι νεαροί ενήλικες νιώθουν την εντονότερη ψυχική κόπωση από τότε που εισέβαλλε ο κορωνοϊός στη ζωή μας. Στην πραγματικότητα, ψυχική κόπωση ανέφερε:

  • Το 38% των συμμετεχόντων ηλικίας 18-34 ετών
  • Το 36% των συμμετεχόντων ηλικίας 35-44 ετών

Πολλοί συμμετέχοντες με παιδιά επίσης νιώθουν εντονότερη κόπωση, απ’ ό,τι πριν αρχίσει η πανδημία. Αυτό ισχύει ανεξαρτήτως της ηλικίας των παιδιών, δεδομένου ότι το ανέφερε:

  • Το 37% όσων ζούσαν με τα ενήλικα παιδιά τους
  • Το 35% όσων είχαν παιδιά ηλικίας κάτω των 18 ετών

Ο ρόλος του φόβου

Τι είναι όμως αυτό που ανησυχεί έως εξαντλήσεως τόσο πολύ κόσμο; Όπως έδειξαν οι απαντήσεις των συμμετεχόντων σε προγενέστερη δημοσκόπηση, η ψυχική κόπωσή τους σχετίζεται με τους φόβους που νιώθουν για την πανδημία. Ειδικότερα:

  • Το σχεδόν 75% ανησυχούν για ελλείψεις στην Υγεία
  • Το 73% για την παγκόσμια οικονομική ύφεση
  • Το 73% ανησυχούν ότι ο κορωνοϊός θα δημιουργήσει νέα παραλλαγή
  • Το 70% φοβούνται ένα νέο κύμα της COVID-19
  • To 61% φοβούνται ότι θα αρρωστήσουν, αν αρχίσουν πάλι να κυκλοφορούν δημοσίως
  • Το 50% φοβούνται ότι τελικά θα χάσουν τη δουλειά τους

Επιπλέον, το 47% των ερωτηθέντων πιστεύουν πως δεν έχουμε ακόμα δει τα χειρότερα με τον κορωνοϊό.

Την ανησυχία και κατ’ επέκταση την κόπωση τροφοδοτούν οι αλλαγές που έχει φέρει ο κορωνοϊός στη δουλειά και στην οικογενειακή ζωή, δήλωσε η Dr. Michelle Drerup, διευθύντρια του Προγράμματος Συμπεριφορικής Ιατρικής Ύπνου στην Cleveland Clinic.

«Πολλοί εργάζονται πλέον από το σπίτι, γεγονός που έχει περιορίσει δραματικά την κοινωνική τους ζωή», είπε. «Άλλοι εργάζονται από το σπίτι όπου ταυτοχρόνως έχουν και τα παιδιά τους. Ο συνδυασμός αυτός είναι πολύ δύσκολος, ιδίως όταν τα μαθήματα γίνονται με τηλεκπαίδευση. Όλ’ αυτά δημιουργούν στρες και το στρες φέρνει ψυχική κόπωση».

Πως προσπαθούν να ηρεμήσουν

Για να βελτιώσουν τον ύπνο τους και να ξεκουραστούν, πολλοί πάσχοντες (πάνω από το 36%) εφαρμόζουν τεχνικές διαχείρισης του άγχους και του στρες. Άλλοι όμως στρέφονται στα υπνωτικά χάπια:

  • Το 16% είπαν ότι παίρνουν υπνωτικά χωρίς συνταγή ιατρού
  • Το 19% παίρνουν υπνωτικά με συνταγή ιατρού
  • Το 28% χρησιμοποιούν μη συνταγογραφούμενα βοηθήματα ύπνου

«Πολλά άτομα που ήδη έπαιρναν υπνωτικά πριν από την πανδημία, αναφέρουν πως χρειάζονται πλέον μεγαλύτερες δόσεις», είπε η Dr. Drerup. «Ωστόσο τα υπνωτικά φάρμακα είναι κατάλληλα για βραχυχρόνια χρήση και όχι για μακροχρόνια. Τα φάρμακα αυτά συχνά δεν επιλύουν την υποκείμενη αιτία της διαταραχής ύπνου, απλώς την καλύπτουν. Επιπλέον, βοηθούν τον οργανισμό να ξεκουραστεί για πεπερασμένο χρονικό διάστημα. Μετά ο ασθενής μπορεί να νιώθει κόπωση, κι ας κοιμάται το βράδυ».

Η έρευνα έδειξε ακόμα ότι το 36% των συμμετεχόντων στρέφονται στο αλκοόλ για να κοιμούνται ήσυχα το βράδυ. Ωστόσο, «αυτό μπορεί φαινομενικά να διευκολύνει την έλευση του ύπνου, αλλά στο δεύτερο μισό της νύχτας τον διαταράσσει περισσότερο», προειδοποιεί η Dr. Drerup. «Έχει βρεθεί ότι το αλκοόλ χαλάει την ποιότητα του ύπνου. Εμποδίζει ακόμα τον βαθύ ύπνο (το στάδιο REM) και τελικά εντείνει την αϋπνία».

Η νέα έρευνα πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της αμερικανικής ιστοσελίδας HealthDay σε 2.039 άνδρες και γυναίκες. Οι εθελοντές συμπλήρωσαν διαδικτυακά ερωτηματολόγια, μεταξύ 25 και 27 Ιανουαρίου 2022.

Φωτογραφία: iStock