Αυξάνονται οι αυτοκτονίες όταν έχει πανσέληνο, προειδοποιούν ερευνητές

  • Ρούλα Τσουλέα
διαβήτη
Τι έδειξε η ανάλυση εκατοντάδων αυτοκτονιών στις ΗΠΑ. Τι εκτιμούν οι ερευνητές βάσει των ευρημάτων τους.

Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν οι αυτοκτονίες την εβδομάδα του μήνα που έχει πανσέληνο και αυτό μπορεί να σχετίζεται με το αυξημένο φυσικό φως το βράδυ, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα.

Αναλύοντας δεδομένα από εκατοντάδες θανάτους από αυτοχειρία διαπίστωσαν επίσης ότι η αύξηση παρατηρείται κυρίως στις ηλικίες άνω των 55 ετών, καθώς και τις μεσημβρινές ώρες.

Από καταβολής κόσμου η πανσέληνος σχετιζόταν με τις ψυχικές νόσους και τις παροξύνσεις τους, λένε οι ερευνητές. Τα έως τώρα επιστημονικά ευρήματα, όμως, ήταν αντικρουόμενα. Για να εξετάσουν καλύτερα το θέμα, οι ερευνητές αποφάσισαν να επικεντρωθούν στον αυτοκτονικό ιδεασμό που αποτελεί ένδειξη μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής.

«Θέλαμε να εξετάσουμε εάν οι αυτοκτονίες αυξάνονται την περίοδο της πανσελήνου και να καθορίσουμε εάν οι ασθενείς υψηλού κινδύνου χρειάζονται πιο εντατική παρακολούθηση μερικές μέρες τον μήνα», εξήγησε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Alexander Niculescu, καθηγητής Ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο.

Η νέα μελέτη

Για τον σκοπό αυτό ζήτησαν από την Ιατροδικαστική Υπηρεσία μίας κομητείας της Ιντιάνα τα δεδομένα για όλες τις αυτοκτονίες της περιόδου 2012-2016. Τα αρχεία που εξέτασαν περιείχαν φύλο, ηλικία, ημέρα και ώρα της αυτοχειρίας, καθώς και τον τρόπο.

Συνολικά επρόκειτο για 776 άνδρες και γυναίκες. Οι 208 εξ αυτών είχαν ηλικία κάτω των 30 ετών. Οι 232 ήσαν άνω των 55 ετών. Οι ερευνητές συνέκριναν την ημέρα του θανάτου τους με δεδομένα για τις φάσεις της σελήνης εκείνες τις ημέρες.

Ανέλυσαν επίσης δείγματα αίματος που υπήρχαν για 45 από τους αυτόχειρες, αναζητώντας τυχόν βιολογικούς δείκτες που θα μπορούσαν να παίζουν ρόλο. Οι δείκτες που εξέτασαν ήταν συνολικώς 154. Σε προγενέστερες μελέτες της ίδιας ερευνητικής ομάδας έχουν συσχετιστεί με ποικίλα προβλήματα ψυχικής υγείας. Ορισμένοι, δε, είχαν συσχετιστεί και με τον αυτοκτονικό ιδεασμό.

Οι ερευνητές συνέκριναν τα επίπεδα αυτών των δεικτών στους αυτόχειρες στη διάρκεια της πανσελήνου με εκείνα των ατόμων που είχαν αυτοκτονήσει άλλες περιόδους.

Τα ευρήματα

Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Discover Mental Health. Όπως γράφουν οι ερευνητές, διαπίστωσαν ότι οι αυτοκτονίες ήταν αυξημένες τις εβδομάδες της πανσελήνου. Ειδικότερα βρήκαν ότι:

  • 210 αυτοκτονίες είχαν συμβεί εντός των 626 ημερών που αντιστοιχούσαν στις εβδομάδες της πανσελήνου
  • 566 αυτοκτονίες είχαν συμβεί κατά τις 2.006 ημέρες που αντιστοιχούσαν στις υπόλοιπες ημέρες των συγκεκριμένων ετών

Οι αυτοκτονίες κατά την πανσέληνο ήταν αυξημένες ιδίως στις ηλικίες άνω των 55 ετών. Η αντίστοιχη διαφορά στους αυτόχειρες κάτω των 30 ετών δεν ήταν στατιστικώς σημαντική.

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι οι περισσότερες αυτοχειρίες είχαν συμβεί 3-4 μ.μ. Η πιο επικίνδυνη πανσέληνος, δε, φάνηκε να είναι εκείνη του Ιουλίου για τους μεσήλικες και ηλικιωμένους. Γενικά όμως οι περισσότερες αυτοχειρίες είχαν συμβεί Σεπτέμβριο.

Το βιολογικό ρολόι

Οι αιματολογικές εξετάσεις επίσης είχαν σημαντικά ευρήματα. Όπως εξήγησε ο Dr. Niculescu, στους βιοδείκτες που αναλύθηκαν συμπεριλαμβάνονταν ορισμένοι που συσχετίζονται με:

  • Την κατάθλιψη
  • Τις αγχώδεις διαταραχές
  • Την διαταραχή μετατραυματικού στρες
  • Τις διαταραχές αλκοολισμού κ.λπ.

Όπως διαπίστωσαν, οι βιοδείκτες αυτοκτονικότητας που ήταν προγνωστικοί για αυτοκτονία τις ημέρες της πανσελήνου, ήταν γονίδια που ρυθμίζουν το βιολογικό μας ρολόι. Στα γονίδια αυτά συμπεριλαμβάνονταν τα AHCYL2, ACSM3, AK2 και RBM3.

Επιπλέον, οι βιοδείκτες αυτοί ήταν αυξημένοι στα άτομα που είχαν κατάθλιψη ή διαταραχή αλκοολισμού όταν βρίσκονταν εν ζωή.

Πιο εντατική παρακολούθηση

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι «οι συγκεκριμένοι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται πιο εντατική παρακολούθηση την συγκεκριμένη χρονική περίοδο του μήνα. Και αυτό, διότι ίσως διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αυτοκτονήσουν», είπε ο Dr. Niculescu.

Όπως εξήγησε, υπαίτιο γι’ αυτό μπορεί να είναι το αυξημένο φως το βράδυ λόγω της πανσελήνου. Ο φυσικός φωτισμός παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση των κιρκάδιων ρυθμών, που ελέγχουν πότε θα κοιμόμαστε και πότε θα είμαστε ξύπνιοι. Ίσως λοιπόν το έντονο φως της πανσελήνου αποδιοργανώνει ορισμένους ήδη ευάλωτους ανθρώπους, εκτίμησε.

Φωτογραφία: iStock