Η έκθεση των εμβρύων στην ρύπανση επηρεάζει την υγεία μετά τη γέννηση

  • Ρούλα Τσουλέα
ρύπανση
Τι έδειξε μελέτη σε νεογέννητα βρέφη και στις μητέρες τους. Τι επιπτώσεις έχει η ατμοσφαιρική ρύπανση.

Σοβαρές συνέπειες μπορεί να έχει η ατμοσφαιρική ρύπανση στην υγεία των μελλοντικών γενεών, καθώς η έκθεση των εμβρύων σε αυτήν οδηγεί σε μειωμένη παραγωγή ορισμένων  πρωτεϊνών απαραίτητων για την υγεία, αναφέρουν επιστήμονες από την Ελβετία.

Οι πρωτεΐνες αυτές προστατεύουν από τη φλεγμονή, το στρες και τη γήρανση. Η μειωμένη παραγωγή τους μπορεί να αφήνει τις μελλοντικές γενιές ευάλωτες στην ανάπτυξη σοβαρών χρόνιων παθήσεων.

Η σχετική μελέτη παρουσιάσθηκε στο Διεθνές Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS 2023), στο Μιλάνο. Οι ερευνητές μέτρησαν 11 πρωτεΐνες στο αίμα του ομφαλίου λώρου 449 υγιών νεογέννητων βρεφών.

Εξέτασαν επίσης την έκθεση των μητέρων τους σε ορισμένους ρύπους στη διάρκεια της κυήσεως. Οι ρύποι αυτοί ήταν:

  • Το διοξείδιο του αζώτου (NO2)
  • Τα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια ΡΜ10 (έχουν διάμετρο 10 μικρά ή λιγότερο – ένα μικρόν ισούται με ένα εκατομμυριοστό του μέτρου)

Τους ρύπους αυτούς εκπέμπουν μεταξύ άλλων τα οχήματα, η φθορά των ελαστικών και των φρένων και ο καπνός.

Τα ευρήματα

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η έκθεση στη ρύπανση σχετιζόταν με αλλαγές στις πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην αυτοφαγία. Με τον όρο αυτό περιγράφεται η αποδόμηση και ανακύκλωση των κυτταρικών συστατικών από το ίδιο το κύτταρο, σε αντίδραση στο στρες.

Ειδικότερα, η έκθεση στο ΝΟ2 σχετιζόταν με μειωμένη δραστηριότητα των πρωτεϊνών SIRT1 και IL-8. Σχετιζόταν επίσης με αύξηση στα επίπεδα της πρωτεΐνης Beclin-1.

Η πρωτεΐνη SIRT1 παίζει προστατευτικό ρόλο στην αντίσταση στο στρες, στην φλεγμονή και στην γήρανση. Η IL-8 είναι ενεργή σε ορισμένα φλεγμονώδη κύτταρα. Και η Beclin-1 (βεκλίνη-1) παίζει κεντρικό ρόλο στην έναρξη της αυτοφαγίας.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ακόμα πως οι προαναφερθείσες αντιδράσεις παρουσίαζαν διαφορά από νεογέννητο σε νεογέννητο. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι ναι μεν επηρεάζονται τα έμβρυα από την έκθεση της μητέρας τους στη ρύπανση, αλλά μερικά είναι πιο ευάλωτα από άλλα.

Προγενέστερες μελέτες της ίδιας ερευνητικής ομάδας από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας έχουν δείξει ότι η έκθεση των εγκύων στη ρύπανση μπορεί να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα και την αναπνευστική λειτουργία στα νεογέννητα.

Οι επιστήμονες συνεχίζουν τις έρευνές τους για να εξακριβώσουν γιατί μερικά έμβρυα είναι πιο ευάλωτα στη ρύπανση.

Φωτογραφία: iStock