Τριτοκοσμική χώρα η Ελλάδα στις μεταμοσχεύσεις οργάνων

Σε μια συνέντευξη του ο λατρεμένος τραγουδιστής Δ. Μητροπάνος, είχε αναφερθεί στο θέμα των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα με τα πιο μελανά χρώματα: “Η αδελφή μου τόλμησε και μου έκανε το πιο σημαντικό δώρο ζωής, το ένα της νεφρό. Μπαίνοντας στο πρόβλημα, είδα πόσο εμετική είναι η κατάσταση στη χώρα μας. Γίνεται κανονικά αγοραπωλησία οργάνων. Πουλάνε σπίτια οι άνθρωποι για ένα μόσχευμα που μπορεί να μην το πάρουν ποτέ, γιατί κάποιος άλλος έδωσε περισσότερα χρήματα. Εδώ στην Ελλάδα με είχαν ξεγραμμένο. Άνοιξαν την αδελφή μου, άνοιξαν εμένα, μας ξαναέκλεισαν και μου είπαν “Δεν γίνεται τίποτα, ξέχνα το”. Παραιτήθηκα. Δεν έτρωγα, δεν κοιμόμουν. Η μόνη μου σκέψη ήταν τα παιδιά μου και η γυναίκα μου. Έλεγα ότι δεν θα μπορέσω να ζήσω κάνοντας αιμοκάθαρση μια ζωή, γιατί αυτό δεν είναι ζωή.»

Και πραγματικά τα στοιχεία είναι άκρως απογοητευτικά. Η προσφορά οργάνων εδώ και 20 χρόνια δεν έχει αλλάξει καθόλου. Η κύρια παράμετρος που χαρακτηρίζει την προσφορά μοσχευμάτων και τις μεταμοσχεύσεις είναι ο αριθμός των αξιοποιηθέντων δοτών ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Σε ολόκληρο τον κόσμο την πρώτη θέση έχει η Ισπανία με 35 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού, δεύτερη είναι η Πορτογαλία (με 31 α.ε.π.) και τρίτη πλέον η Κροατία (με 29 δότες αεπ). Η Ελλάδα είναι καθηλωμένη σε λιγότερο από 100 αξιοποιηθέντες δότες ετησίως, δηλαδή λιγότερο από 10 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού (α.ε.π.) προσφορά που είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη, αν όχι η χαμηλότερη.

Άμεση συνέπεια της χαμηλής προσφοράς δοτών είναι ο χαμηλός αριθμός μεταμοσχεύσεων που συνολικά είναι και πάλι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη. Το θέμα δεν είναι οικονομικό γιατί άλλες χώρες στην Ευρώπη με την ίδια οικονομική κατάσταση (πχ. Πορτογαλία) είναι σε υψηλότερες θέσεις. Την ίδια στιγμή η χώρα μας διατηρεί θλιβερή πρωτιά στους θανάτους από τροχαία ατυχήματα, αλλά και πάλι η εθελοντική προσφορά είναι μηδαμινή.

Όλα θα μπορούσαν να βελτιωθούν εάν λειτουργούσε το δίκτυο “Υπουργείο Υγείας – ΜΕΘ – προσφορά οργάνων. Οι καταγγελίες ότι πολλές ΜΕΘ δεν ενημερώνουν τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων, όπως ο νόμος ορίζει, ρίχνει δραματικά τα ποσοστά, και ουσιαστικά κάποιοι συνάνθρωποι μας που θα μπορούσαν να ζήσουν από μια δωρεά οργάνου, δεν το καταφέρνουν. Εδώ δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι και πολλές οικογένειες σε ποσοστό 45%, δεν αποδέχονται μια προσφορά οργάνου.

Οι ειδικοί λένε ότι θα πρέπει και στη χώρα μας να λειτουργήσει το “μοντέλο Ισπανίας”, το οποίο και λόγω ιδιοσυγκρασίας των 2 λαών που μοιάζουν, θα μπορούσε να έχει αποτελέσματα. Το εν λόγω μοντέλο περιλαμβάνει καμπάνιες, δημόσια αναγνώριση των δοτών (δημοσία δαπάνη κηδεία) και πρόβλεψη ψυχολογικής στήριξης των οικογενειών τους, δημόσια αναγνώριση του ρόλου των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και των Τοπικών Συντονιστών στην προσφορά οργάνων καθώς και πολλά άλλα.

Ποτέ δεν είναι αργά για να αλλάξει μια κατάσταση και να σωθούν ανθρώπινες ζωές…