ΣΦΕΕ: Σημαντικές ελλείψεις στη συλλογή πλάσματος – Σε κίνδυνο οι θεραπείες ανοσοσφαιρίνης για 21.000 ασθενείς

Το πλάσμα του αίματος αποτελεί την αναντικατάστατη πρώτη ύλη για την παραγωγή σωτήριων φαρμάκων για χιλιάδες ασθενείς με σπάνια, χρόνια και απειλητικά για τη ζωή νοσήματα, όπως ανοσολογικές διαταραχές, αιμορροφιλία και νευρολογικές παθήσεις.

Ωστόσο, η Ελλάδα παραμένει ουραγός στην Ευρώπη στη συλλογή πλάσματος, γεγονός που δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την επάρκεια των θεραπειών αυτών στη χώρα.

Σύμφωνα με τη θέση του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), η χώρα χρειάζεται επειγόντως ένα μοντέρνο, αποτελεσματικό και ευρωπαϊκά εναρμονισμένο πλαίσιο συλλογής πλάσματος, ώστε περισσότεροι από 21.000 Έλληνες ασθενείς με χρόνιες και σπάνιες παθήσεις να έχουν σταθερή, ασφαλή και ισότιμη πρόσβαση σε κρίσιμες θεραπείες.

Μηδενική συλλογή, χαμηλή κατανάλωση και εξάρτηση από εισαγωγές

Σήμερα η κατά κεφαλήν κατανάλωση γ-σφαιρινών στην Ελλάδα υπολείπεται του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ η συλλογή πλάσματος για φαρμακευτική χρήση είναι πρακτικά μηδενική.

Δεν υπάρχει ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο που να ρυθμίζει τη συστηματική συλλογή πλάσματος — ούτε σε δημόσιο ούτε σε ιδιωτικό επίπεδο — γεγονός που οδηγεί σε εξάρτηση από εισαγωγές και εγκυμονεί κινδύνους για διαθεσιμότητα και κόστος στο μέλλον.

Οι γιατροί και οι ασθενείς καταγράφουν ήδη σημαντικές ελλείψεις στις ενδοφλέβιες θεραπείες που αφορούν οξέα περιστατικά, ενώ η κατάσταση είναι κάπως καλύτερη στις υποδόριες θεραπείες για χρόνιες παθήσεις. Η ανοσοσφαιρίνη, κρίσιμη για τη θεραπεία σοβαρών περιστατικών, αναφέρεται χαρακτηριστικά από την ιατρική κοινότητα ως η «ανοσοσφαιρίνη του τρόμου», λόγω των διαχρονικών προβλημάτων επάρκειας.

Επιπλέον, στα δημόσια νοσοκομεία η χρήση παραγώγων αίματος είναι εκτεταμένη και θεωρείται ζωτικής σημασίας, σε αντίθεση με τα ιδιωτικά, όπου οι ασθενείς συχνά παραπέμπονται στον δημόσιο τομέα για τη θεραπεία τους.

Ζήτημα δημόσιας και εθνικής ασφάλειας υγείας

Ο ΣΦΕΕ προειδοποιεί ότι η ανεπαρκής εγχώρια συλλογή πλάσματος απειλεί:

• την αδιάλειπτη πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες,
• την εθνική επάρκεια και
• τη σταθερότητα του συστήματος υγείας.

Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από τον Σύνδεσμο ως ζήτημα δημόσιας υγείας και εθνικής ασφάλειας υγείας, που απαιτεί άμεση κινητοποίηση της πολιτείας.

Οι προτάσεις του ΣΦΕΕ για ένα νέο πλαίσιο πλάσματος

Το Position Paper του ΣΦΕΕ εισηγείται τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ευρωπαϊκά εναρμονισμένου συστήματος, με πέντε βασικούς πυλώνες:

1. Αναθεώρηση πολιτικών αποζημίωσης

• Εφαρμογή εξορθολογισμένων πολιτικών για παράγωγα αίματος όπου υπάρχουν αποδεδειγμένες ελλείψεις.
• Δημιουργία ξεχωριστού πρόσθετου προϋπολογισμού, όπως έχει γίνει με τις ηπαρίνες, για γ-σφαιρίνες και αλβουμίνη.

2. Αξιολόγηση πραγματικών αναγκών

• Διεξαγωγή εθνικών μελετών με αξιοποίηση Real World Data για τον εντοπισμό της απόκλισης μεταξύ ζήτησης και προσφοράς.
• Ενεργοποίηση μητρώων ασθενών που λαμβάνουν γ-σφαιρίνες ή άλλα παράγωγα αίματος και απλοποίηση της γραφειοκρατίας.

3. Προληπτική αξιολόγηση επάρκειας

Καθιέρωση διαδικασίας για προληπτική εκτίμηση της επάρκειας παραγώγων αίματος που μπορεί να εξασφαλίσει η χώρα για το επόμενο έτος.

4. Θέσπιση σύγχρονων πολιτικών συλλογής

• Ενθάρρυνση δωρεών πλάσματος μέσω πλασμαφαίρεσης.
• Σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την παραγωγή παραγώγων αίματος.
• Προσέλκυση επενδύσεων για τη δημιουργία Κέντρων Συλλογής Πλάσματος.

5. Διεθνής συνεργασία

Ενίσχυση της συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς όπως η PPTA, με τη συμμετοχή του ΣΦΕΕ και φαρμακευτικών εταιρειών με εμπειρία στον τομέα.

Οφέλη από την υιοθέτηση του πλαισίου

Η εφαρμογή των προτάσεων αυτών θα μπορούσε:

• να ενισχύσει την αυτονομία και την ασφάλεια του συστήματος υγείας,
• να προστατεύσει τους ασθενείς από ελλείψεις και καθυστερήσεις,
• να υποστηρίξει επενδύσεις και υποδομές για συλλογή πλάσματος και
• να ευθυγραμμίσει τη χώρα με τις ευρωπαϊκές πρακτικές.

Ποιοι συνυπογράφουν το Position Paper

Το κείμενο συνυπογράφεται από τον ΣΦΕΕ, τον Σύλλογο Φίλων Ασθενών με Πρωτοπαθείς Ανοσοανεπάρκειες και Παιδιατρικής Ανοσολογίας «Αρμονία», καθώς και από τον Καθηγητή Νευρολογίας του ΕΚΠΑ και Διευθυντή της Β’ Νευρολογικής Κλινικής του ΠΓΝ «Αττικόν» Γεώργιο Τσιβγούλη, ο οποίος επισημαίνει την ανάγκη άμεσης ανάληψης πρωτοβουλιών από την Πολιτεία για την προστασία των ασθενών και τη διασφάλιση της υγειονομικής επάρκειας της χώρας.