ΠΕΦ: Πρέπει αν αυξηθεί η δημόσια Φαρμακευτική δαπάνη και να καταμεριστεί πιο σωστά το clawback

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Η ουσία των όσων υποστηρίζει η ελληνική Φαρμακοβιομηχανία είναι ότι χρειάζονται άλλα 400-500 εκατ. ευρώ στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, έλεγχος του όγκου και του είδους συνταγογράφησης και καλύτερος καταμερισμός του clawback. Αλλιώς, θα αποσύρουν φθηνά φάρμακα από την ελληνική αγορά και η δαπάνη θα αυξηθεί από τα νέα και ακριβότερα που θα τα αντικαταστήσουν!

Η πολιτική διάσταση του προβλήματος είναι επίσης εμφανής! Μην ξεχνάμε ότι η ελληνική Φαρμακοβιομηχανία στήριξε ανοιχτά την εκλογή Τσίπρα το 2014 και πίστεψε στις πολιτικές αύξησης της διείσδυσης των γενοσήμων στην αγορά και στη βελτίωση των συνθηκών του επιχειρείν στη χώρα. Με τις εκλογές να βρίσκονται και πάλι προ των πυλών, η δυσαρέσκεια ενός τόσο ισχυρού οικονομικού πυλώνα της χώρας είναι …κακά νέα για την κυβέρνηση, που ωστόσο δεν δείχνει να έχει τις γνώσεις (;), τα κατάλληλα πρόσωπα (;), την θέληση (;) να προχωρήσει σε βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές στη τιμολόγηση, τον έλεγχο της συνταγογράφησης και άλλα πολλά…

Η χθεσινή εκδήλωση

Με αφορμή την κατάθεση στη διακομματική Επιτροπή για το φάρμακο, των προτάσεων της ελληνικής παραγωγικής φαρμακοβιομηχανίας, τα μέλη της ΠΕΦ παραχώρησαν χθες μεγάλη συνέντευξη τύπου στην οποία παρουσίασαν αφενός τις προτάσεις τους συνοδευόμενες από τεκμηριωμένη ανάλυση των συνθηκών που επικρατούν στην ελληνική αγορά φαρμάκου, αφετέρου τη ζοφερή πραγματικότητα που ζουν…

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας κ. Θεόδωρος Τρύφων τόνισε:

·         Η άμεση και έμμεση φορολογία των φαρμακευτικών παραγωγικών επιχειρήσεων φτάνει στο 70% του τζίρου τους. Αυτό δεν συμβαίνει πουθενά. Αυτό δεν αντέχεται ειδικά από τις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που έχουν υψηλά λειτουργικά κόστη. Αυτό είναι 4 φορές υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

·         Οι ασφυκτικές πιέσεις που δέχεται άδικα και καταχρηστικά το ελληνικό φάρμακο οδηγούν σε αδιέξοδο πολλές εταιρείες του κλάδου με κίνδυνο τη δημιουργία μιας νέας γενιάς προβληματικών επιχειρήσεων.

·         Πουθενά στον κόσμο τα γενόσημα και οικονομικά φάρμακα δεν πληρώνουν clawback. Αυτό συμβαίνει γιατί παράγουν μόνο εξοικονομήσεις για το σύστημα φαρμακευτικής φροντίδας.

·         Τουλάχιστον 600 κωδικοί παλιών οικονομικών ελληνικών φαρμάκων, με τιμές κάτω των 5 ευρώ, αναμένεται να έχουν σοβαρό πρόβλημα βιωσιμότητας στο αμέσως προσεχές διάστημα λόγω των δυσβάστακτων υποχρεωτικών επιστροφών.

·         Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες έχουν καταφύγει σε νομικές ενέργειες για να προστατευτούν από την γενικευμένη επίθεση στο ελληνικό φάρμακο.

·         Αντί η φαρμακευτική πολιτική να αξιοποιεί τις σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες της εγχώριας παραγωγικής φαρμακοβιομηχανίας εξακολουθεί να βρίσκεται εγκλωβισμένη στον φαύλο κύκλο των μειώσεων τιμών, της υποκατάστασης, της αύξησης της δαπάνης και του clawback.

Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο πρόεδρος της ΠΕΦ, ενώ αναγνώρισε ως θετικό μέτρο την μία ανατιμολόγηση το χρόνο, αναφέρθηκε στις προτάσεις της ΠΕΦ στην ελληνική κυβέρνηση και στη Διακομματική Επιτροπή για το Φάρμακο ως ελάχιστη προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών.

Συγκεκριμένα:

·           Αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης σε ρεαλιστικά επίπεδα.

·           Δικαιότερη κατανομή του clawback σε ευθεία αναλογία με την αύξηση δαπάνης που κάθε φάρμακο προκαλεί αλλά σε σχέση με την απόλυτη τιμή του φαρμάκου. Ξεχωριστό budget για γενόσημα και off patent.

·           Κάλυψη των ανασφάλιστων από ειδικούς λογαριασμούς Πρόνοιας με τη συμμετοχή της βιομηχανίας.

·           Εξαίρεση των εμβολίων από τον προϋπολογισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.

·           Απλούστευση του τρόπου τιμολόγησης με σκοπό α) την ταχεία διείσδυση των γενοσήμων β) την διατήρηση σε κυκλοφορία οικονομικών φαρμάκων μέσω Ανώτατου ορίου Κόστους Ημερήσιας Θεραπείας.

·           Τριετής προγραμματική συμφωνία κυβέρνησης- φαρμακοβιομηχανίας με συνυπολογισμό της προστιθέμενης αξίας που δημιουργεί κάθε φάρμακο/εταιρεία. Μία τριετή συμφωνία η οποία θα σταματήσει, πλέον, αυτό το μοντέλο χρεωκοπίας των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών που στερεί τον Έλληνα ασθενή από ποιοτικό οικονομικό φάρμακο.

Στην συνέχεια τον λόγο έλαβε ο κ. Δημήτρης Γιαννακόπουλος Διευθύνων Σύμβουλος και Αναπληρωτής Πρόεδρος Δ.Σ. της φαρμακοβιομηχανίας ΒΙΑΝΕΞ ο οποίος, μεταξύ άλλων είπε ότι “Ο λογαριασμός θα πάει πάλι στις επιχειρήσεις με 1,4 δισ. rebate και clawback και στους πολίτες με τη συμμετοχή. Υπάρχουν λύσεις, είναι μπροστά μας και αφορούν όλη την εγχώρια παραγωγή φαρμάκου. Και, μάλιστα, χωρίς δημοσιονομικό κόστος, στην περίπτωση της δικαιότερης κατανομής των υπερβάσεων».

Ο αντιπρόεδρος Δ.Σ. της ΠΕΦ κ. Δημήτρης Δέμος πρόσθεσε στην δική του τοποθέτηση:

“Έχει φτάσει ο κόμπος στο χτένι. Τα μνημόνια είχαν 2 στόχους:

Την μείωση της δαπάνης στο 1,945 δις ευρώ και την αύξηση του ποσοστού των γενοσήμων στο 50% της αγοράς. Κανένας δεν ασχολήθηκε ποτέ με την διείσδυση των γενοσήμων. Κανένας δεν ασχολήθηκε με την ορθολογική χρήση των φαρμάκων και την σωστή κατανομή της δαπάνης. Ας γίνει επιτέλους μία αξιολόγηση της κατανάλωσης των νέων ακριβών φαρμάκων στην ελληνική αγορά. Κάθε χρόνο τα νέα ακριβά φάρμακα φορτώνουν το σύστημα υγείας με 100 εκατ. ευρώ και εν τέλει αυτό το κόστος το πληρώνει η ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Επίσης, το νοσοκομειακό clawback είναι μία ελληνική πατέντα, δεν υφίσταται πουθενά στην Ευρώπη. Αν δεν βρεθεί μία λύση, τότε το μέλλον δεν θα είναι ευοίωνο”.

Το μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΦ και πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου κ. Σίμος Αναστασόπουλος, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε τα εξής:

“Διαχρονική η ανεπάρκεια και η αδυναμία του κράτους να μεταρρυθμιστεί. Καμία εξαγωγική προσπάθεια μας δεν μπορεί να είναι επιτυχής εάν δεν έχει δυνατή παραγωγική βάση στην εγχώρια αγορά. Δεν γίνεται τα παλαιότερα οικονομικά φάρμακα να πληρώνουν rebate και clawback. Έχουμε αναγκαστεί να αποσύρουμε φάρμακα τα οποία υποκαθίστανται με άλλα  νεότερα, εισαγόμενα και ακριβότερα φάρμακα. Είμαστε σε οριακό σημείο και πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα για τη δίκαιη κατανομή της υπέρβασης δαπάνης. Δεν ζητάμε χαριστική ρύθμιση, ζητάμε λογική και δίκαιη αντιμετώπιση. Τελειώσανε τα μνημόνια και περιμέναμε να αλλάξει η πολιτική φαρμάκου. Αντιθέτως, η δαπάνη αυξήθηκε και τα clawback επεκτάθηκαν μέχρι το 2022”.

Ο αντιπρόεδρος Δ.Σ. της ΠΕΦ κ. Θεόδωρος Κωλέτης υποστήριξε ότι:

“Όλα αυτά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, επιμένουμε και επενδύουμε στην χώρα παρά το ρευστό οικονομικό κλίμα. Το ελληνικό φάρμακο που παράγουμε είναι ένα κρίσιμος παράγοντας για το σύστημα υγείας και αποτελεί το βασικό κορμό μιας ολοκληρωμένης και προσιτής φαρμακευτική φροντίδα για τους ασθενείς.

Η συμβολή της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας στην ελληνική οικονομία και στην  κοινωνία είναι ιδιαιτέρως σημαντική και αδιαμφισβήτητη και αυτό θα πρέπει να αναγνωριστεί απ’ όλους όχι με λόγια, πλέον, αλλά με πράξεις.

Διαβάστε το σύνολο της τοποθέτησης του κ. Γιαννακόπουλου:

Μία λέξη χαρακτηρίζει όσα ανακοινώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στην Επιτροπή Παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης από το υπουργείο Υγείας: Κοροϊδία. Και μάλιστα επαναλαμβανόμενη.

– Έλεγαν και συνεχίζουν να λένε, αυτό είναι το αστείο, ότι η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη δεν καλύπτει τις ανάγκες της φαρμακευτικής περίθαλψης των πολιτών. Πριν, υπήρχαν τα μνημόνια. Τώρα που έληξαν; Καμία αύξηση στον πρώτο μεταμνημονιακό προϋπολογισμό. Ο λογαριασμός πάλι στις επιχειρήσεις με 1,4 δισ. rebate και clawback και στους πολίτες με τη συμμετοχή.

– Παραδέχονται ότι η τιμολογιακή πολιτική δημιουργεί στρεβλώσεις και πρέπει να αλλάξει το μείγμα. Και τι μας φέρνουν τώρα; Πάνε με νέο τρόπο να συνεχίσουν τις μειώσεις τιμών και στα παλαιά, οικονομικά φάρμακα, δηλαδή στα off-patent και συνεπακόλουθα στα γενόσημα. Αντί για το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών της ΕΕ, τώρα θα παίρνουν τη χαμηλότερη της ευρωζώνης. Άρα, πάλι οριζόντιες μειώσεις δίχως τέλος.

– Έλεγαν ότι το clawback είναι άδικο, οριζόντιο και αντιαναπτυξιακό μέτρο. Πάρτε clawback άλλα τέσσερα χρόνια! Το clawback έχει καταντήσει το ανέκδοτο των έκτακτων μέτρων, αφού το 2022 θα κλείσει μια δεκαετία «προσωρινής» εφαρμογής του.

– Παραδέχονται ότι δεν μπορούν να ελέγξουν αποτελεσματικά τη δαπάνη και να μειώσουν τις υπερβάσεις, έλεγαν όμως ότι θα φέρουν αλλαγές ώστε να κατανέμονται δικαιότερα.  Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Να επιμένουν χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση στους κλειστούς προϋπολογισμούς ανά ATC4. Και γνωρίζουν ότι αυτό θα τινάξει στον αέρα την οριακή λειτουργία της φαρμακευτικής αγοράς.

Το χειρότερο από όλα, όμως, είναι η διγλωσσία. Είναι δυνατόν μία κυβέρνηση να πετάει μπαλάκια ευθυνών από τον έναν στον άλλον; Είναι δυνατόν ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια να λένε ότι «αναγνωρίζουμε τα προβλήματα, θα διορθώσουμε τα κακώς κείμενα» και άλλα τέτοια, και μετά να ρίχνουν τις ευθύνες προς τα κάτω; Δηλαδή, πώς χαράσσεται η κυβερνητική πολιτική; Ο καθένας κάνει του κεφαλιού του και αυτό είναι ανεκτό; Άρα, μιλάμε για κοροϊδία.

Η κοροϊδία αποδεικνύεται γιατί υπάρχουν λύσεις, είναι μπροστά μας και αφορούν όλη την εγχώρια παραγωγή φαρμάκου. Και μάλιστα χωρίς δημοσιονομικό κόστος, στην περίπτωση της δικαιότερης κατανομής των υπερβάσεων.

Δικαιότερος επιμερισμός μπορεί να επιτευχθεί με την κατανομή του 1,945 δισ. ευρώ σε τρεις κλειστούς προϋπολογισμούς: μία κατηγορία για τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους του ν. 3816, μία για την εντός προστασίας αγορά (on-patent) και μία για τα off-patent και τα γενόσημα μαζί.

Η εξέλιξη της φαρμακευτικής δαπάνης των τελευταίων χρόνων, δείχνει ότι η αγορά των φαρμακείων δεν έχει σημαντικές διαφοροποιήσεις. Η μεγάλη αύξηση προκύπτει κυρίως από τα νέα Φάρμακα Υψηλού Κόστους του ν. 3816. Σε κάθε περίπτωση, το ποσοστό που θα καλύψει κάθε κατηγορία από τις τρεις, μπορεί να προσδιοριστεί με βάση τα στοιχεία που έχει ο ΕΟΠΥΥ και να επιτευχθεί έτσι ένα νέο σημείο ισορροπίας.

Για ποιο λόγο, λοιπόν, η πολιτική ηγεσία επιμένει σε 99 επί μέρους κλειστούς προϋπολογισμούς; Γιατί βάζει κριτήρια Δανίας και Νορβηγίας που δεν έχουν καμία σχέση με τη χώρα μας; Πώς μπορεί να γίνει αναπροσαρμογή όταν στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επαρκή επιδημιολογικά δεδομένα, προφίλ υγείας του πληθυσμού και η οργάνωση του συστήματος είναι εντελώς διαφορετική;

Καμία στοιχειοθετημένη απάντηση δεν έχουμε πάρει. Είναι ανικανότητα; Υπάρχει στόχευση; Το σίγουρο είναι ότι όταν η πολιτεία δεν προσφέρει υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο με επάρκεια επειδή λείπουν πόροι, και δεν κάνει τίποτα όταν υπάρχουν λύσεις, είναι απαράδεκτο. Και κοινωνικά, και διαχειριστικά.

Εμείς θα επιμείνουμε στη θέση μας: αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά 400-500 εκατ. ευρώ (νοσοκομειακό και εξωνοσοκομειακό φάρμακο) και μέχρι να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο, τρεις κλειστούς προϋπολογισμούς. Δεν είναι ειδικό καθεστώς προστασίας των ελληνικών επιχειρήσεων, είναι δίκαιη κατανομή των βαρών.