Ο ΠΟΥ ετοιμάζεται να υποστηρίξει τη χρήση των φαρμάκων αδυνατίσματος – Εγείρει θέμα κόστους

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) προγραμματίζει να υποστηρίξει επισήμως για πρώτη φορά τη χρήση των νέων φαρμάκων για τον διαβήτη τύπου 2 και το αδυνάτισμα, κάνοντας στροφή 180 μοιρών στην προσέγγισή του για την παχυσαρκία.

Ο διεθνής οργανισμός αναζητά επίσης στρατηγικές για να βελτιωθεί η πρόσβαση των χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος χωρών στα φάρμακα αυτά. Εγείρει ωστόσο και ζήτημα κόστους, δεδομένου ότι τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται για μακρά χρονικά διαστήματα.

Την είδηση αποκάλυψε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο εσωτερικό σημείωμα του Π.Ο.Υ. που περιήλθε εις γνώσιν του.

Περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από παχυσαρκία, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. Η πλειονότητα εξ αυτών (το 70%) ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, εκτιμά η Παγκόσμια Τράπεζα.

Τα φάρμακα σεμαγλουτίδη και τιρζεπατίδη για τον διαβήτη τύπου 2 και το αδυνάτισμα είναι αγωνιστές του GLP-1. Μιμούνται τη δραστηριότητα μίας ορμόνης που επιβραδύνει την πέψη, βοηθώντας μας να νιώθουμε χορτάτοι για περισσότερη ώρα.

Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι με τη βοήθειά τους οι ασθενείς με παχυσαρκία μπορούν να χάσουν το 15-20% του αρχικού σωματικού βάρους τους.

Τα φάρμακα ήδη διατίθενται στις υψηλού εισοδήματος χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Ωστόσο το μηνιαίο κόστος τους είναι υψηλό και μελέτες δείχνουν ότι οι ασθενείς μπορεί να πρέπει να τα λαμβάνουν εφ’ όρου ζωής για να μην ξαναπαχύνουν.

Τις τελικές συστάσεις του για τα φάρμακα αυτά θα ανακοινώσει ο Π.Ο.Υ. τον ερχόμενο Αύγουστο ή Σεπτέμβριο. Οι συστάσεις θα αφορούν «το πώς και πότε θα ενσωματωθεί αυτή η κατηγορία φαρμάκων ως στοιχείο του μοντέλου χρονίας φροντίδας (για την παχυσαρκία) που συμπεριλαμβάνει κλινικές παρεμβάσεις και παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής», δήλωσε στο Reuters εκπρόσωπος του Π.Ο.Υ.

Όπως εξήγησε, ο διεθνής οργανισμός εργάζεται για την κατάρτιση νέων συστάσεων για την πρόληψη, φροντίδα και θεραπεία της παχυσαρκίας σε:

• Παιδιά
• Εφήβους
• Ενήλικες

Ανάλογες συστάσεις είχε εκδώσει για τελευταία φορά ο Π.Ο.Υ. το 2022. Έναν χρόνο αργότερα, είχε απορρίψει το ενδεχόμενο να ενταχθούν τα φάρμακα για αδυνάτισμα στον Πρότυπο Κατάλογο Βασικών Φαρμάκων. Ο κατάλογος αυτός περιγράφει τα ελάχιστα φάρμακα που κάθε χώρα πρέπει να διαθέτει για να καλύπτει τις βασικές ανάγκες των πολιτών της.

Και στον Πρότυπο Κατάλογο Βασικών Φαρμάκων

Την ερχόμενη εβδομάδα, όμως, εμπειρογνώμονες του Οργανισμού θα συνεδριάσουν για να αποφασίσουν εάν αυτή τη φορά θα εισαγάγουν τους αγωνιστές του GLP-1 στον κατάλογο αυτό. Δεν θα προορίζονται, όμως, μόνον για την παχυσαρκία, αλλά και για τον τύπου 2 διαβήτη.

Με την προσθήκη φαρμάκων σε αυτό τον κατάλογο, διευκολύνεται η διάθεσή τους στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου. Αυτό συνέβη, λ.χ., το 2002, όταν εντάχθηκαν τα πρώτα φάρμακα για την HIV/AIDS λοίμωξη.

Το 2023, όταν οι εμπειρογνώμονες ψήφισαν αρνητικά στην ένταξη των αγωνιστών του GLP-1, είχαν αναφέρει πως χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για το μακροπρόθεσμο όφελός τους.

Στο εσωτερικό σημείωμά του, όμως, ο Π.Ο.Υ. αναφέρει ότι υποστηρίζει αυτή τη φορά την ένταξή τους στον κατάλογο. Αρκεί να συμφωνήσουν και οι εμπειρογνώμονες.

Ωστόσο, εγείρει ανησυχίες για το κόστος τους. Και ζητά μακροπρόθεσμες μελέτες αξιολόγησης κόστους-αποτελεσματικότητας (cost-effectiveness). Οι μελέτες αυτές πρέπει να διεξαχθούν και στις μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος χώρες. Ωστόσο προσθέτει ότι η σεμαγλουτίδη θα χάσει την πατέντα της τον επόμενο χρόνο και αρκετές εταιρείες προγραμματίζουν να  βγάλουν φθηνότερα γενόσημα φάρμακα.

Φωτογραφία: iStock