Η ελονοσία ανεβάζει τον… πυρετό της αντιπαράθεσης

Διαβάστε την απάντηση του προέδρου του ΙΣΑ στο χθεσινοβραδινό δελτίο τύπου του υπουργείου Υγείας για την ελονοσία:

Με τα συνήθη καθυστερημένα αντανακλαστικά του ,το υπουργείο Υγείας εξέδωσε αργά χθες το βράδυ ανακοίνωση για την ελονοσία , με την οποία επιχειρεί να αποκρύψει τις ευθύνες του γενικού γραμματέα Δημόσιας υγείας Ι. Μπασκόζου, για το σοβαρό κίνδυνο που αντιμετωπίζει η χώρα .

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ η ελονοσία ενώ είχε εκριζωθεί το 2014, επανεμφανίστηκε το 2015 επί θητείας του Ι. Μπασκόζου.

Αυτό οφείλεται σε σοβαρές παραλείψεις του υπουργείου Υγείας, το οποίο ενώ γνώριζε τον αυξημένο κίνδυνο λόγω των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας

Ειδικότερα δεν μερίμνησε για το στρατηγικό σχεδιασμό και το σωστό συντονισμό των προγραμμάτων καταπολέμησης των κουνουπιών. Καθώς όφειλε να είχε ενημερώσει τις περιοχές της χώρας που βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη για ελονοσία οι οποίες προκύπτουν από την εντομολογική επιτήρηση. Επιπρόσθετα όφειλε να παρακολουθεί εάν ειδικά σε αυτές τις περιοχές έγιναν οι ψεκασμοί και μάλιστα την ενδεδειγμένη περίοδο κατά το στάδιο των νυμφών. Στην πραγματικότητα το υπουργείο Υγείας άφησε τελείως στην τύχη του τα προγράμματα καταπολέμησης των κουνουπιών με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις είτε να μην γίνουν καθόλου οι ψεκασμοί είτε να γίνουν ανεπαρκώς.

Επιπρόσθετα του υπουργείο Υγείας, δεν μερίμνησε για τη διασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης και την αποφυγή του συγχρωτισμού στους χώρους φιλοξενίας των μεταναστών όπως ζητούσαν οι επιστήμονες του ΚΕΕΛΠΝΟ, με έγγραφό τους που είδε το φως της δημοσιότητας, τον περασμένο Μάρτιο -στο οποίο προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο έξαρσης της ελονοσίας και ζητούσαν την λήψη μέτρων-…

Ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας με τις παραλείψεις του εξέθεσε για άλλη μια φορά τη Δημόσια υγεία σε σοβαρό κίνδυνο.

Η πολιτική δεν χαράζεται με συσκέψεις και εγκυκλίους. Ζητούμε την παραίτηση του Ι. Μπασκόζου γιατί βλάπτει τη Δημόσια υγεία.

ΚΕΕΛΠΝΟ και ΥΥΚΑ βέβαια δίνουν στην δημοσιότητα σχέδιο δράσης προσπαθώντας να διασκεδάσουν τις δηλώσεις Πατούλη. Και αναφέρουν συγκεκριμένα:

Για την αντιμετώπιση της ελονοσίας έχει εκπονηθεί σχέδιο δράσης του υπουργείου Υγείας με τη συμμετοχή πολλών φορέων, το οποίο εφαρμόζεται και κατά τη φετινή περίοδο μετάδοσης. Τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών, που αποτελούν σημαντικό αν και όχι απόλυτο μέτρο προστασίας, είναι στην ευθύνη των περιφερειακών και δημοτικών αρχών και η συντριπτική πλειοψηφία τους έχει ξεκινήσει από την άνοιξη ή τις αρχές του καλοκαιριού.

Επειδή η ελονοσία είναι δυνατόν να μεταδοθεί μέσω μετάγγισης αίματος, από ασθενή που φέρει στο αίμα το παράσιτο της ελονοσίας, εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα αποτροπής ενός τέτοιου ενδεχομένου, όσο μικρό κι αν είναι.

Ουσιαστικό στοιχείο των μέτρων αυτών -με την ακραία σχολαστικότητα των μέτρων ασφαλείας αίματος- είναι ο αποκλεισμός από αιμοδοσία των λεγόμενων «επηρεαζόμενων περιοχών», δηλαδή περιοχών όπου έχει ανιχνευθεί τουλάχιστον ένα κρούσμα ελονοσίας, με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης. Ο χαρακτηρισμός αυτός και η λίστα των «επηρεαζόμενων περιοχών» χρησιμοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) για την έκδοση κατάλληλων οδηγιών προς τις υπηρεσίες Αιμοδοσίας της χώρας.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ διευκρινίζει ότι ο ορισμός των επηρεαζόμενων από την ελονοσία περιοχών, γίνεται από διεπιστημονική Ομάδα Εργασίας, μετά από την εξέταση επιδημιολογικών, εντομολογικών και γεωγραφικών δεδομένων για κάθε κρούσμα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης.

Επιπλέον, για την ακόμα πιο σχολαστική ασφάλεια του αίματος η διάρκεια του χαρακτηρισμού της κάθε «επηρεαζόμενης περιοχής» είναι πάνω από ένα έτος και ο «αποχαρακτηρισμός» γίνεται εφόσον δεν υπάρχουν περαιτέρω ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης για δύο περιόδους κυκλοφορίας κουνουπιών.

Στην πρόσφατη Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης για την Ελονοσία, κατά την περσινή περίοδο, 2015, καταγράφηκαν 6 κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, τα οποία οδήγησαν στον χαρακτηρισμό ως επηρεαζόμενων οικισμών από 8 διαφορετικούς Δήμους. Οι περιοχές αυτές θεωρούνται ακόμη «επηρεαζόμενες», παρ’ ότι τα περιστατικά που τις κατέταξαν στην κατηγορία αυτή εμφανίστηκαν την περσινή χρονιά, καθώς θα πρέπει να ολοκληρωθεί και η φετινή περίοδος κυκλοφορίας των κουνουπιών 2016, χωρίς καταγραφή εγχώριας μετάδοσης, προκειμένου να «αποχαρακτηρισθούν».

Αντίστοιχα, κατά την τρέχουσα περίοδο μετάδοσης 2016, έχουν καταγραφεί 4 κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) Αχαΐας, Ηλείας και Θεσσαλονίκης, με αποτέλεσμα την προσθήκη οικισμών από 4 επιπλέον Δήμους, ενώ κανένα από τα περιστατικά ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, που εμφανίστηκαν τόσο το 2015 όσο και το 2016 (έως σήμερα), δεν συνδέεται με Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων/Μεταναστών.

Διαβάστε την ανακοίνωση του ΚΕΕΛΠΝΟ νωρίτερα σήμερα:

Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) με αφορμή τα δημοσιεύματα και πλήθος ερωτήσεων που δέχεται, διευκρινίζει τα παρακάτω σχετικά με την ελονοσία στη χώρα μας:

Η ελονοσία, όπως και άλλα νοσήματα που μεταδίδονται με «διαβιβαστές» (π.χ. κουνούπια, που μεταδίδουν νοσήματα όπως λοίμωξη από ιό Δυτικού Νείλου, δάγγειος πυρετός, λοίμωξη από ιό Ζίκα κλπ.), αποτελούν νοσήματα προτεραιότητας για τις υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας της χώρας μας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης. Αυτό συμβαίνει γιατί αφ’ ενός η κλιματική αλλαγή αυξάνει τις περιοχές κυκλοφορίας των κουνουπιών και αφετέρου η αύξηση των ταξιδιών και της μετανάστευσης παγκοσμίως συνεπάγονται αυτονόητα αύξηση των εισαγόμενων κρουσμάτων, δηλαδή ασθενών που η νόσος τους διαγνώστηκε στη χώρα ενώ είχαν μολυνθεί πριν εισέλθουν σε αυτήν.

Κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, δηλαδή ασθενείς που τεκμαίρεται ότι μολύνθηκαν εντός Ελλάδος, εμφανίζονται συστηματικά στη χώρα από το 2009. Έχουν καταγραφεί: 7 (2009), 4 (2010), 42 (2011), 20 (2012), 3 (2013), 0 (2014), 6 (2015) περιστατικά. Τα 4 σποραδικά κρούσματα εγχώριας μετάδοσης τη φετινή περίοδο έως τώρα δεν δικαιολογούν την εκτός μέτρου επικέντρωση στο θέμα.

Για την αντιμετώπιση της ελονοσίας έχει εκπονηθεί Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου Υγείας με τη συμμετοχή πολλών φορέων, το οποίο εφαρμόζεται και κατά τη φετινή περίοδο μετάδοσης. Τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών, που αποτελούν σημαντικό αν και όχι απόλυτο μέτρο προστασίας, είναι στην ευθύνη των Περιφερειακών και Δημοτικών αρχών και η συντριπτική πλειοψηφία τους έχει ξεκινήσει από την άνοιξη ή τις αρχές του καλοκαιριού.

Επειδή η ελονοσία είναι δυνατόν να μεταδοθεί μέσω μετάγγισης αίματος από ασθενή που φέρει στο αίμα το παράσιτο της ελονοσίας, εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα αποτροπής ενός τέτοιου ενδεχομένου, όσο μικρό κι αν είναι. Ουσιαστικό στοιχείο των μέτρων αυτών – με την ακραία σχολαστικότητα των μέτρων ασφαλείας αίματος – είναι ο αποκλεισμός από αιμοδοσία των λεγόμενων «επηρεαζόμενων περιοχών», δηλαδή περιοχών όπου έχει ανιχνευθεί τουλάχιστον ένα κρούσμα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης. Ο χαρακτηρισμός αυτός και η λίστα των «επηρεαζόμενων περιοχών» χρησιμοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) για την έκδοση κατάλληλων οδηγιών προς τις υπηρεσίες Αιμοδοσίας της χώρας.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ διευκρινίζει ότι ο ορισμός των επηρεαζόμενων από την ελονοσία περιοχών, γίνεται από διεπιστημονική Ομάδα Εργασίας μετά από την εξέταση επιδημιολογικών, εντομολογικών και γεωγραφικών δεδομένων για κάθε κρούσμα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης. Επιπλέον, για την ακόμα πιο σχολαστική ασφάλεια του αίματος η διάρκεια του χαρακτηρισμού της κάθε «επηρεαζόμενης περιοχής» είναι πάνω από ένα έτος και ο «αποχαρακτηρισμός» γίνεται εφόσον δεν υπάρχουν περαιτέρω ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης για δύο περιόδους κυκλοφορίας κουνουπιών.

Στην πρόσφατη Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης για την Ελονοσία (11/08/16), κατά την περσινή περίοδο 2015 καταγράφηκαν 6 κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, τα οποία οδήγησαν στο χαρακτηρισμό ως επηρεαζόμενων οικισμών από 8 διαφορετικούς Δήμους. Οι περιοχές αυτές θεωρούνται ακόμη «επηρεαζόμενες» παρότι τα περιστατικά που τις κατέταξαν στην κατηγορία αυτή εμφανίστηκαν την περσινή χρονιά, καθώς θα πρέπει να ολοκληρωθεί και η φετινή περίοδος κυκλοφορίας των κουνουπιών 2016 χωρίς καταγραφή εγχώριας μετάδοσης προκειμένου να «αποχαρακτηρισθούν». Αντίστοιχα, κατά την τρέχουσα περίοδο μετάδοσης 2016 έχουν καταγραφεί 4 κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης, σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) Αχαΐας, Ηλείας και Θεσσαλονίκης, με αποτέλεσμα την προσθήκη οικισμών από 4 επιπλέον Δήμους, ενώ κανένα από τα περιστατικά ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης που εμφανίστηκαν τόσο το 2015 όσο και το 2016 (έως σήμερα) δεν συνδέεται με Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων/Μεταναστών.

Ο αριθμός των κρουσμάτων ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης έχει μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με το 2011-2012, μετά την εφαρμογή συστηματικών μέτρων για την αντιμετώπιση του νοσήματος, ειδικά στις περιοχές που εμφανίστηκαν συρροές.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ τονίζει ότι η Ελλάδα αποτελεί τόπο ασφαλή, με αμελητέο κίνδυνο ελονοσίας, ενώ οι διεθνείς οργανισμοί δημόσιας υγείας εκτιμούν ότι δεν χρειάζεται κανένα ειδικό μέτρο προφύλαξης από όσους επισκέπτονται τη χώρα μας.