Εάν δεν γίνουν σύντομα οι απαιτούμενες διορθώσεις στη λειτουργία του θεσμού του προσωπικού γιατρού από την πλευρά της Πολιτείας, “θα χαθεί μια πολύτιμη ευκαιρία για την αναδιοργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας”, αναφέρει σε συνέντευξή του στο iatropedia.gr, ο πρόεδρος του ΠΙΣ, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.

Ο σχετικός νόμος που ψηφίστηκε τον Μάιο του 2022 έχει κάθε δυνατότητα να πετύχει, αναφέρει. Όμως, όπως τονίζει, θα χρειαστεί καλύτερη συνεργασία του Υπουργείου Υγείας με τους ιδιώτες γιατρούς, ώστε να έχουν ισχυρότερα κίνητρα να ενταχθούν στο σύστημα.

“Είναι αναγκαίο να υπάρξει ένα σύστημα οργανωμένο και αυτό να καλύπτει όλους του πολίτες εκτός των νοσοκομείων. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος, οι άνθρωποι που δεν χρειάζονται νοσοκομείο να μην επιβαρύνουν τη δραστηριότητα των νοσοκομείων και τον φόρτο εργασίας. Αυτό είναι απολύτως απαραίτητο για να έχουμε μια συστηματική και καλά οργανωμένη πρόληψη, για όλες τις νόσους που μπορούμε να έχουμε πρόληψη”, αναφέρει ο κ. Εξαδάκτυλος.

Όσο περισσότεροι “προσωπικοί γιατροί” τόσο περισσότερες και οι επιλογές για τους πολίτες, λέει συνεχίζοντας. Κι η επιτυχία του συστήματος θα εξαρτηθεί εν πολλοίς, από την σωστή επιλογή γιατρού από τους πολίτες, όπως τονίζει.

“Υπό την πίεση, που κακώς ασκήθηκε, οι πολίτες έχουν επιλέξει έναν γιατρό για να βγάλουν την υποχρέωση έναντι του κράτους, ο οποίος είτε δεν βρίσκεται κοντά τους, είτε δεν είναι της επιλογής τους, είτε δεν θα τον συναντήσουν ποτέ στη ζωή τους. Αυτό δεν είναι σωστό”, σημειώνει χαρακτηριστικά.

Όσον αφορά τις 10 παθολογικές ειδικότητες που εντάσσονται στο σύστημα σταδιακά από αυτήν την εβδομάδα; Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου δεν είναι αισιόδοξος: “Προσωπικά νομίζω πώς αυτό δεν θα πετύχει”, λέει.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Αθανάσιου Εξαδάκτυλου, στο iatropedia.gr:

Εξαδάκτυλος: Με περισσότερους γιατρούς, οι πολίτες θα είχαν περισσότερες επιλογές

ΕΡ: Κύριε Πρόεδρε, πώς βλέπετε μέχρι στιγμής την εξέλιξη του θεσμού του προσωπικού γιατρού; Δείχνει να έχει μικρά προβλήματα, τουλάχιστον ως προς τη διαθεσιμότητα των γιατρών, ωστόσο, πιστεύετε ότι στην εξέλιξή του θα ξεπεραστούν τα θέματα αυτά;

Α.Ε: Κοιτάξτε, θα είναι κρίμα να χαθεί αυτή η ευκαιρία, διότι ο νόμος αυτή τη φορά έχει τις δυνατότητες για να πετύχει. Έχει μέσα και αρκετά ενοχλητικά πράγματα, όπως πχ. τις αναγκαστικές εφημερίες, αλλά αυτά ενεργοποιούνται υπό έκτακτες συνθήκες.

Τα υπόλοιπα, όμως, θα πρέπει να υλοποιηθούν στο πνεύμα του νόμου για να μην χαθεί η ευκαιρία, αλλιώς θα χαθεί η ευκαιρία. Την προηγούμενη φορά γράφτηκαν 2,3 εκατομμύρια πολίτες, τώρα γράφτηκαν 4,4 εκατομμύρια. Αν μείνουμε εδώ, οι μισοί θα έχουν γιατρό, οι μισοί δεν θα έχουν.

ΕΡ: Το σύστημα του προσωπικού γιατρού οργανώθηκε σε πολύ σύντομο χρόνο. Με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολίτες οι οποίοι εντάσσονται με λίγο βιαστικό και άναρχο τρόπο και χωρίς να επιλέγουν πραγματικά οι ίδιοι τον προσωπικό τους γιατρό. Αυτό είναι σωστό ή λάθος, πιστεύετε;

Α.Ε: Θα πρέπει να θυμόμαστε όλοι, ότι θα χρειαστεί χρόνος για να ενταχθούν όλοι οι πολίτες στο σύστημα και θα χρειαστεί και χρόνος μέχρι να έχουν οι πολίτες τον προσωπικό γιατρό της επιλογής τους.

Γιατί αυτή τη στιγμή, υπό την πίεση, που κακώς ασκήθηκε, οι πολίτες έχουν επιλέξει έναν γιατρό για να βγάλουν την υποχρέωση έναντι του κράτους, ο οποίος γιατρός είτε δεν βρίσκεται κοντά τους, είτε δεν είναι της επιλογής τους, είτε δεν θα τον συναντήσουν ποτέ στη ζωή τους. Αυτό δεν είναι σωστό. Αυτό είναι μια προσπάθεια, να λέμε ότι έχουμε ένα “σύστημα”.

ΕΡ: Πολλοί πολίτες λένε “εγώ έχω τον γιατρό μου, αλλά ο γιατρός μου δεν είναι στο σύστημα του προσωπικού γιατρού”. Με ποιον τρόπο οι πολίτες μπορούν πραγματικά να επιλέξουν τον προσωπικό τους γιατρό;

Α.Ε: Έχοντας δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερους γιατρούς να ενταχθούν στο σύστημα. Ο πολίτης δεν βρίσκει τον γιατρό που θέλει, γιατί στον γιατρό του δεν του έχουν δώσει ένα ελκυστικό συμβόλαιο για να υπογράψει και δεύτερον γιατί ο γιατρός του θα μπορούσε ενδεχομένως να συμφωνήσει να είναι “προσωπικός γιατρός” χωρίς να είναι απαραίτητα συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ.

Έτσι, ο ΕΟΠΥΥ έχει καλέσει τους γενικούς γιατρούς και παθολόγους με μία σύμβαση που πρότεινε μονομερώς ο ίδιος τον Ιούλιο και προσέτρεξαν 1.200 γιατροί από όλη την Ελλάδα. Ο αριθμός είναι μικρός και ανεπαρκής. Στη συνέχεια ο ΕΟΠΥΥ με μία σύμβαση που επίσης συνέταξε μονομερώς, καλεί τώρα τις ειδικότητες. Έχουν κι αυτοί πολλά προβλήματα.

Θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί όλα αυτά, εάν ο ΕΟΠΥΥ είχε μια τακτική και μια άλλη προσέγγιση. Και όχι αυτή την αφ’ υψηλού θεώρηση των πραγμάτων που κατά κάποιο τρόπο θεωρεί ότι οι γιατροί παρακαλούν για να ενταχθούν, ενώ δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο.

ΕΡ: Ποια προβλήματα θα έλυναν για τους ασθενείς, οι Συλλογικές Συμβάσεις των γιατρών με τον ΕΟΠΥΥ;

Α.Ε: Αν γίνονταν αυτά τα βήματα, περισσότεροι γιατροί θα είναι διαθέσιμοι, ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα στους ασθενείς. Το δεύτερο που υπάρχει είναι ότι ακόμα δεν έχουν ενεργοποιηθεί γιατροί που θέλουν να ενεργούν ως “προσωπικοί”, χωρίς όμως να συνάψουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ. Δηλαδή να λειτουργούν με όρους ελεύθερης άσκησης της ιατρικής, οι οποίοι εφόσον γίνονται και αποδεκτοί και από τους ασθενείς τους, για ποιο λόγο να μην το επιτρέπει η Πολιτεία;

ΕΡ: Προς το παρόν η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας είναι εντελώς αρνητική σ’ αυτό το ενδεχόμενο.

Α.Ε: Το έχει νομοθετήσει. Δεν μιλάμε για δαπάνες τις Πολιτείας. Θα είναι ένας γιατρός που δεν θέλει να συμβληθεί και ο ασθενής τον επιλέγει ελεύθερα και τον πληρώνει απευθείας. Εάν δεν ενοχλεί τον ασθενή, γιατί ενοχλεί την Πολιτεία;

Προσωπικός γιατρός και “ειδικά προβλήματα”

ΕΡ: Ένα από τα προβλήματα που έχουν προκύψει, είναι και η ανισοκατανομή των γιατρών σε σχέση με τον πληθυσμό σε πολλές περιφερειακές ενότητες, που εν μέρει έχει να κάνει και με τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της χώρας μας.

Α.Ε: Αυτό ισχύει. Στην Ιθάκη, π.χ. υπάρχει μία και μοναδική γιατρός που είναι στο Κέντρο Υγείας ως γενική γιατρός και ένας ακόμη γιατρός που κατά τον Νοέμβρη θα συνταξιοδοτηθεί. Η Ιθάκη έχει 2,5 χιλιάδες πληθυσμό. Όπως αντιλαμβάνεται κανείς είναι αδύνατον η συγκεκριμένη γιατρός να εξυπηρετεί την εργασία της στο Κέντρο Υγείας και επιπλέον 2,5 χιλιάδες ανθρώπους. Δεν γίνεται.

Κι αυτό το παράδειγμα δεν είναι μοναδικό στη χώρα. Υπάρχουν Κέντρα Υγείας στη χώρα που έχουν 7 γιατρούς ή 5 ή 6 γιατρούς και καλύπτουν πληθυσμό, επίσης, 2 χιλιάδων ανθρώπων. Αυτά, λοιπόν, είναι πράγματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν συν τω χρόνω.

ΕΡ: Η αλήθεια είναι πως υπήρξε αρκετή πίεση για την υλοποίηση του θεσμού κι αυτό ίσως προκάλεσε και ορισμένες “παραφωνίες”.

Α.Ε: Δεν χρειάζεται πίεση και βιασύνη και άρα ορθώς η Πολιτεία ανέβαλε την εφαρμογή των αντικινήτρων και κατά την άποψή μας, θα πρέπει να τα απαλείψει τελείως. Δεν μπορείς να πας να δημιουργήσεις ένα σύστημα που αναγκαστικά έχει ως βάση τη σχέση γιατρού και ασθενούς για να λειτουργεί και να έρθεις να επιβάλεις τη σχέση, μέσα από τέτοιου είδους πιέσεις.

Και γι’ αυτό κι εμείς από την πρώτη στιγμή λέμε πως οι διαχωρισμοί ασθενών με τεχνητό τρόπο (σ.σ. εγγεγραμμένοι και μη εγγεγραμμένοι) δεν είναι αποδεκτοί έχουμε προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο τον Δεκέμβριο θα το κρίνει.

Είναι επίσης, πολλοί κρατικοί παράγοντες που υλοποιούν το έργο και οι οποίοι ορισμένες φορές κάνουν δηλώσεις που είναι απαράδεκτες και δεν βοηθούν σε τίποτα. π.χ. είναι λάθος κάποιος λέει στους γιατρούς: “ή θα ενταχθείτε, ή θα σας κόψω τη δυνατότητα συνταγογράφησης”, δηλαδή ουσιαστικά και ανοιχτά να τους αναστέλλει τη λειτουργία τους, ως γιατρούς. Αυτά είναι κινήσεις που δεν βοηθούν. Ειδικά όταν προέρχονται από ανθρώπους που έχουν την ευθύνη υλοποίησης του έργου.

Κοντολογίς, δεν μπορείς να απειλείς τον ασθενή “θα σε βάλω να πληρώνεις” κι από την άλλη να απειλείς τον γιατρό “ή θα μπεις ή θα σου κόψω τη δυνατότητα να εργάζεσαι”. Γιατί περί αυτού πρόκειται. Με αυτόν τον τρόπο δεν δημιουργούνται συστήματα. Και πρέπει να θυμόμαστε: Χρειάζεται χρόνος.

Αθ. Εξαδάκτυλος: “Το plan b με τις 10 ειδικότητες, δεν θα λειτουργήσει”

ΕΡ: Υπάρχει και το θέμα των γιατρών 10 παθολογικών ειδικοτήτων που αναμένεται να ενταχθούν στο σύστημα του προσωπικού γιατρού. Η ίδια η ηγεσία του υπουργείου Υγείας δήλωσε, μάλιστα, πως πρόκειται για πείραμα σε “αχαρτογράφητα νερά”. Πιστεύετε πως θα πετύχει;

Α.Ε: Όχι, δεν μπορεί. Εγώ νομίζω πως αυτό δεν θα λειτουργήσει. Διότι ο ΕΟΠΥΥ, εάν π.χ. διακόψει οποιαδήποτε σύμβαση έχει μέχρι σήμερα ο καρδιολόγος και του λέει πως από δω και πέρα θα έχεις σύμβαση προσωπικού γιατρού, είναι κάτι που δεν ενδιαφέρει τον καρδιολόγο. Και δεν είναι και το ζητούμενο.

Το ζητούμενο είναι ο καρδιολόγος να λειτουργεί ως καρδιολόγος, αλλά για τους 100, 200, 500 ασθενείς έχει και τους βλέπει τακτικά. Εκεί, ναι. Να λειτουργεί ως “προσωπικός γιατρός”. Δεν είναι το ζητούμενο να μετατρέψουμε τον καρδιολόγο σε γενικό γιατρό. Αυτό είναι σπατάλη ανθρωπίνων πόρων.

ΕΡ: Μπορεί δηλαδή, ο πολίτης να διαλέξει έναν πχ. καρδιολόγο ως “προσωπικό γιατρό”, χωρίς να έχει καρδιολογικό νόσημα. Και ο γιατρός οφείλει να τον εξυπηρετήσει ως “προσωπικός γιατρός” και όχι σε υπηρεσίες που αφορούν στην ειδικότητά του.

Α.Ε: Κι εκεί καταστρατηγείται η σκοπιμότητα αυτής της ρύθμισης του νόμου. Διότι η ρύθμιση του νόμου δεν είναι για να κάνει ο καρδιολόγος τον “προσωπικό γιατρό”. Είναι για να γίνει, ο “προσωπικός γιατρός” των καρδιοπαθών ασθενών, ώστε αυτοί να τον επιλέξουν.

Μόνο υπό πίεση θα διάλεγε κάποιος έναν καρδιολόγο για προσωπικό γιατρό, εάν δεν έχει καρδιολογικό πρόβλημα ο ίδιος.

ΕΡ: Αποτελεί δηλαδή “στρέβλωση” του συστήματος, λέτε, και για τον ασθενή και για τον γιατρό.

Α.Ε: Ακριβώς! Και γι’ αυτό οι συμβάσεις που προτείνει ο ΕΟΠΥΥ στους γιατρούς των ειδικοτήτων είναι τέτοιες που δεν είναι ελκυστικές και δεν θα προσελκύσουν ανθρώπους. Και καλό θα ήταν πριν ο ΕΟΠΥΥ κάτσει να γράψει τα μαθήματά του να ρωτήσει.

Αλλά ο ΕΟΠΥΥ ακόμη κι αυτό που λέει ο νόμος, ότι πρέπει δηλαδή να κάνει Συλλογική Σύμβαση με τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ) για τους γιατρούς όλων των υπολοίπων ειδικοτήτων τώρα, για να προχωρήσει με τους προσωπικούς γιατρούς μετά, έχει τόσους μήνες που δεν έχει αξιωθεί να ανοίξει “το τετράδιο”. Είναι να κάτσει να κάνει τα μαθήματά του, δηλαδή, και δεν έχει αξιωθεί να βγάλει ακόμη το τετράδιο από τη σάκα.