Διακοπή καπνίσματος: Αντί να βοηθά η Πολιτεία με 600 ευρώ θεραπεία, δίνει 600.000!

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
«Το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες νοσηρότητας και θνησιμότητας στην Ελλάδα και στο κόσμο όλο», τόνισε ο κ. Μιχάλης Τουμπής, πρόεδρος της Ε.Π.Ε. και Συντονιστής Διευθυντής της 6ης Πνευμονολογικής Κλινικής του ΓΝΝΘΑ “Η Σωτηρία” μιλώντας στην ετήσια εκδήλωση της Ελληνικής Πνευνολογικής Εταιρείας για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος.

Και συνέχισε προσθέτοντας: «Η εφαρμογή βασικών πολιτικών κατά του καπνίσματος σε συνδυασμό με τον επιστημονικό σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων πρόληψης και διακοπής του καπνίσματος μπορούν, όχι μόνο να μειώσουν στη χώρα μας το υψηλό φορτίο νοσηρότητας και θνησιμότητας εξαιτίας του καπνίσματος, αλλά να αποτελέσουν και πυλώνα στήριξης της εθνικής οικονομίας.»

Όπως τόνισε η επίκ. καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, Παρασκευή Κατσαούνου, το κάπνισμα είναι χρόνια νόσος που επηρεάζει όλα τα συστήματα του οργανισμού με αποτέλεσμα 30 νόσοι να αποδίδονται στο κάπνισμα και το 50% των καπνιστών να παρουσιάζει μια νέα ή να επιδεινώνει μια υπάρχουσα νόσο στον οργανισμό του.

Η κ. Κατσαούνου είπε το σοκαριστικό στοιχείο ότι από τους 650.000 θανάτους ετησίους στην Ευρώπη που σχετίζονται με το κάπνισμα, οι 20.000 είναι σε παθητικούς καπνιστές! Και συμπλήρωσε για την χώρα μας ότι το κάπνισμα παρουσιάζει επιπολασμό 38% στον γενικό πληθυσμό αλλά πολύ μεγάλη κατανάλωση ανά καπνιστή με αποτέλεσμα το 17% των θανάτων στην χώρα σε ανθρώπους άνω των 30 ετών να σχετίζεται με την καπνιστική συνήθεια!

Σε ό,τι αφορά την οικονομική επίπτωση, στην καπνιστική συνήθεια οφείλεται το 13% των εργατοωρών που χάνονται από ασθένεια. Και κάπως έτσι, το κόστος της ανθυγιεινής συνήθειας στα συστήματα Υγείας ανέρχεται στα 500 δις ευρώ διεθνώς και σε παραπάνω από 3 δις ευρώ για την χώρα μας!

Το πιο σοκαριστικό είναι ότι για να διακόψουμε το κάπνισμα με φαρμακευτική αγωγή αρκούν 600 ευρώ ανά ασθενή την ώρα που η αντιμετώπιση των επιπτώσεων (με νοσηλείες, χειρουργεία κλπ) μπορεί να φτάσει ανά άτομο τις 600.000 ευρώ!

Ομοίως, η  τριπλή αγωγή για την ΧΑΠ φτάνει ανά ασθενή τα 200.000 ευρώ ετησίως την ώρα που η θεραπεία για την διακοπή καπνίσματος είναι αυτή που προαναφέραμε.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ), το κάπνισμα αυτό καθ’ αυτό είναι νόσος και μάλιστα η συχνότερη χρόνια νόσος του αναπτυγμένου κόσμου. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου 6 εκατ. θάνατοι ετησίως αποδίδονται στο κάπνισμα, ένας αριθμός που αντιστοιχεί στο 10% της συνολικής παγκόσμιας θνησιμότητας και αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά την επόμενη 20ετία. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάθε χρόνο, 650.000 θάνατοι οφείλονται σε νοσήματα που σχετίζονται αιτιολογικά με το κάπνισμα. Ο μέσος όρος ηλικίας αυτών που πεθαίνουν, κυμαίνεται μεταξύ 35 έως 69 ετών, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό των θανάτων αφορά σε παθητικούς καπνιστές. Ο Π.Ο.Υ. υπολογίζει ότι, το κάπνισμα αποτελεί τη βασική αιτία του 17% των θανάτων σε Έλληνες άνω των 30 ετών. Αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο, οι καπνιστές ανήκουν, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, στις ομάδες υψηλού κινδύνου για λοιμώδη νοσήματα, όπως η γρίπη και η πνευμονιοκοκκική νόσος και ο εμβολιασμός έναντι αυτών αποζημιώνεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Με βάση τα πρόσφατα δεδομένα, το άμεσο κόστος του καπνίσματος στη χώρα μας ανέρχεται στα 1,76 δισ. ευρώ (7,9% της συνολικής δαπάνης υγείας – συντηρητική εκτίμηση, πλέον ≈10%) ενώ συνολικά η οικονομική επιβάρυνση εκτιμάται στα 3,27 δισ. ευρώ (1,5 – 1,7%% του ΑΕΠ). Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του 2011, το κόστος της νοσοκομειακής φροντίδας, εξαιτίας του καπνίσματος, ήταν 554 εκατ. ευρώ ετησίως, απόρροια των 199.028 εισαγωγών σε νοσοκομεία της χώρας.

Η κα. Χριστίνα Γκράτζιου, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας του Ε.Κ.Π.Α, μέλος του ΔΣ της ERS και Πρόεδρος του Ειδικού Συμβουλίου που ασχολείται με θέματα Αναπνευστικής και Δημόσιας Υγείας, αναφέρθηκε στη σημαντική εκδήλωση που διοργανώθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο με θέμα “Plain-packaging to protect our youth: progress made, challenges ahead” από την ERS και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Πρόληψης του Καπνίσματος (ENSP). Σκοπός της εκδήλωσης ήταν ενημέρωση των φορέων που εμπλέκονται στην Πολιτική Υγείας και σε θέματα Ελέγχου του Καπνού σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με τα επιστημονικά δεδομένα, που υποστηρίζουν την εφαρμογή της χρήσης κοινής συσκευασίας πακέτου τσιγάρων, σύμφωνα με τις Συστάσεις της Ευρωπαϊκής Κοινοτικής Οδηγίας για τα Προϊόντα Καπνού (Tobacco Product Directive – TPD).

Η Κοινοτική Οδηγία, η οποία σημειωτέον έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από όλες τις χώρες έως τις 20 Μαΐου 2016, περιλαμβάνει την εφαρμογή ορισμένων κανόνων όσον αφορά τα προϊόντα καπνού (τσιγάρα και στριφτό καπνό) και στοχεύει αφενός στη μείωση του αριθμού των καπνιστών – με ιδιαίτερη επικέντρωση στην αποθάρρυνση των εφήβων και των νέων να αρχίσουν το κάπνισμα – και αφετέρου στη διασφάλιση της πλήρους και ορθής ενημέρωσης των ευρωπαίων πολιτών αναφορικά με τις επιβλαβής επιπτώσεις της χρήσης των προϊόντων καπνού.

«Η εφαρμογή της TPD είναι μία κατάκτηση για τη Δημόσια Υγεία, καθώς το κοινωνικό και οικονομικό όφελος από τη μείωση της θνησιμότητας και νοσηρότητας είναι αναμφισβήτητο για την Υγεία των πολιτών και τα συστήματα Υγείας», δήλωσε η κα. Γκράτζιου. «Υπολογίζεται ότι μία μείωση της χρήσης των τσιγάρων κατά 2% θα μειώσει κατά 2,4 εκατ. τον αριθμό των καπνιστών στην Ευρώπη, με παράλληλη σημαντική μείωση της εμφάνισης νοσημάτων, που προκαλεί το κάπνισμα, μείωση του κόστους νοσηλειών και θεραπειών και επομένως σημαντικό όφελος από τη μείωση του κόστους υγείας που υπολογίζεται στα 506 εκατ. ευρώ.»

Στα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος (Ι.Δ.Κ) της Ε.Π.Ε, που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα, αναφέρθηκε η κα. Ιωάννα Μητρούσκα, Διευθύντρια ΕΣΥ Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΑΓΝΗ και Συντονίστρια της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος της Ε.Π.Ε. καθώς και στα στοιχεία πρόσφατης έρευνας, που κατέδειξαν ότι οι καπνιστές δεν γνωρίζουν τι είναι τα Ιατρεία Διακοπής και πώς μπορούν να τα προσεγγίσουν.

«Στα περισσότερα από 15 χρόνια της λειτουργίας τους τα Ι.Δ.Κ έγιναν θεσμός, έχοντας παρακολουθήσει πολλές δεκάδες χιλιάδες καπνιστών με τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στη διακοπή του καπνίσματος στην Ευρώπη.», δήλωσε η κα. Μητρούσκα. «Δυστυχώς, λόγω της άγνοιας του κοινού για τα Ι.Δ.Κ, μόνο το 20% εκείνων που επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα έχει τη δυνατότητα να κάνει μια οργανωμένη προσπάθεια, η οποία όμως συχνά δε γίνεται με επιστημονικά αποδεδειγμένους τρόπους. Παράλληλα, τα ερευνητικά στοιχεία έδειξαν ότι υπάρχει λανθασμένη αντίληψη του κοινού σχετικά με το κόστος και τη διάρκεια της θεραπείας, ενώ καταγράφεται και πλήρης άγνοια για την αποτελεσματικότητα τους. Προκειμένου, να αντιμετωπίσει το ζήτημα αυτό, η Ε.Π.Ε δημιούργησε τον ιστότοπο www.denkapnizo.org και ένα ενημερωτικό τηλεοπτικό μήνυμα σχετικά με τα Ι.Δ.Κ.»