Αρθρίτιδα ισχίου: Μάθετε πως θα απαλλαγείτε!

Γράφει ο

Αθανάσιος Π. Τσουτσάνης

Ορθοπεδικός Χειρουργός, διδάκτωρ πανεπιστημίου Αθηνών

Στις ανεπτυγμένες χώρες τα νοσήματα των οστών και των αρθρώσεων αποτελούν το 50% των χρόνιων παθολογικών νοσημάτων σε άτομα άνω των 50 ετών. Η οστεοαρθρίτιδα είναι το πιο συχνό νόσημα του μυοσκελετικού συστήματος και η πιο συχνή αιτία ανικανότητας στα ηλικιωμένα άτομα, η δε συχνότητά της αυξάνει με την ηλικία. Στην Ευρώπη το 16,8% των ατόμων άνω των 65 υποφέρει από συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα.

Η αρθρίτιδα του ισχίου και του γόνατος αποτελούν τα περισσότερο συχνά θεραπευτικά προβλήματα επηρεάζει δραματικά την ποιότητα ζωής των πασχόντων επιδρώντας καταλυτικά στην κοινωνική τους ζωή και στη ψυχολογία τους. Είναι εύκολα αναγνωρίσιμο στο πρόσωπο των ασθενών αυτών η έκφραση του μόνιμα πάσχοντος ατόμου πριν καν σου μιλήσουν Δυστυχώς έως σήμερα δεν έχει υπάρξει φάρμακο το οποίο να μπορεί να θεραπεύσει ή να επηρεάσει δραστικά την πορεία της πάθησης αυτής.

Η αρθρίτιδα τελικού σταδίου αντιμετωπίζεται με τη λεγόμενη ολική αρθροπλαστική, που σήμερα θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της χειρουργικής του 20ού αιώνα.

Η ολική αρθροπλαστική θεωρείται μία από τις περισσότερο κλινικά αποτελεσματικές επεμβάσεις και σήμερα πραγματοποιούνται παγκοσμίως γύρω στο 1 εκατομμύριο ολικές αρθροπλαστικές το χρόνο και μέχρι το 2030 ο αριθμός αναμένεται να τριπλασιαστεί.

Η ολική αρθροπλαστική είναι μια χειρουργική τεχνική, κατά την οποία οι φθαρμένες αρθρικές επιφάνειες αντικαθίστανται από υλικά που ονομάζονται «προθέσεις». Έτσι, ο ασθενής απαλλάσσεται από τον πόνο και καταφέρνει να ανακτήσει τις κινήσεις των αρθρώσεών του, χωρίς να χρειάζεται να παίρνει φάρμακα.

Σε όλους τους τομείς της χειρουργικής σήμερα όλο και περισσότερες επεμβάσεις γίνονται με τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας. Η τάση σήμερα είναι η επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος με όσο το δυνατόν μικρότερη βλάβη στους ανθρώπινους ιστούς.

Στην ορθοπεδική, μεγάλη επανάσταση στον τομέα αυτό σημειώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 με την αρθροσκοπική χειρουργική, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 άρχισαν να γίνονται αναφορές σε τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας και για την περίπτωση των αρθροπλαστικών.

Και στην περίπτωση αρθριτιδος του γόνατος η τεχνική ελάχιστης επεμβατικόητος ΜΙK (minimal invasive knee) αποτελεί και αυτή εξέλιξη κλασικής χειρουργικής τεχνικής. Το χειρουργείο πραγματοποιείται χωρίς να διαταράσεται καθόλου. ο εκτατικος μηχανισμός του γόνατος αλλά ούτε και η επιγονατιδα.

Η τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητος σε συνδυασμό με τη χρήση ειδικού συστηματος κομπιούτερ πλοήγησης (computer assisted surgery) έχει σαν αποτέλεσμα το χειρουργείο πραγματοποιείται με απόλυτη ακρίβεια. Η τεχνική ΜΙΚ και η χρυσή κομπιούτερ πλοήγησης εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια σε πολλά φημισμένα κέντρα της Ευρώπης ιδιαιτέρα στις σκανδιναβικές χώρες Αμερική και Αυστραλία

Στην περίπτωση της αρθρίτιδος του ισχίου μια πρωτοποριακή χειρουργική τεχνική που ονομάζεται ΑΜΙS(anterior minimal invasive surgery) σημαίνει πρόσθια τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητας , αποτελεί ένα βήμα εμπρός στον τομέα της ήδη επιτυχημένης ολικής αρθροπλαστικής. Ο όρος πρωτοποριακή της αποδίδεται όχι μόνο γιατί γίνεται μια πολύ μικρή τομή δέρματος αλλά διότι είναι η μοναδική τεχνική ολικής αρθροπλαστικής όπου προσεγγίζεται η κατεστραμμένη άρθρωση του ισχίου χωρίς να κοπούν ή να αποκολληθούν τένοντες και μύες διατηρώντας ακόμα και τον αρθρικό θύλακο.Η μέθοδος βασίσθηκε σε μια χειρουργική τεχνική γνωστή από πολλή παλιά η οποία εξελίχθηκε σε τεχνική ελάχιστης επεμβατικοτητος τα τελευταία 10 χρόνια.

Σήμερα εφαρμόζεται εκτός από τη Γαλλία από την οποία ξεκίνησε σε διεθνούς φήμης ορθοπαιδικά κέντρα της Ευρώπης (όπως οι πανεπιστημιακές ορθοπεδικές κλινικές Balgrist στην Ελβετία και Rizzoli) στις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Όπως ανακοινώθηκε και σε διεθνές συνέδριο που έγινε πρόσφατα στη Ελβετία έχουν πραγματοποιηθεί περί τις 100000 αρθροπλαστικές του ισχίου με την τεχνική AMIS παγκοσμίως

Συμπερασματικά η τεχνική AMIS για το ισχιο και ΜΙΚ για το γονάτο πραγματοποιούνται με μια πολύ μικρή τομή στο δέρμα, όμως δεν αποτελουν απλα και μόνο τεχνικές μικρής τομής του δέρματος αλλά τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας, διότι και με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων δεν χρειάζεται να κοπούν ή να αποκολληθούν τένοντες, μύες ή νεύρα, διατηρώντας ακόμη και τον αρθρικό θύλακο.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα:

Την πολύ πιο γρήγορη και ανώδυνη ανάρρωση

Δεν χρειάζεται μετάγγιση αίματος κατά τη διάρκεια αλλά ούτε και μετά το χειρουργείο

Η χειρουργική τομή να είναι πολύ μικρή και ο μετεγχειρητικός πόνος να μειώνεται σημαντικά ή να απουσιάζει.

Η διάρκεια νοσηλείας να είναι πολύ σύντομη (2-3 μέρες).

 Ο ασθενής να κινητοποιείται και να σηκώνεται να βαδίσει την ίδια μέρα του χειρουργείου, και επομένως μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος επιπλοκών λόγω ακινησίας (π.χ. θρομβώσεις) αλλά και χωρίς περιορισμούς στην καθιστή θέση (χωρίς να χρειάζονται ανυψωτικά) διότι εφόσον δεν κόβονται μύες η περίπτωση εξαρθρηματος ελαχιστοποιείται

Ο ασθενής να επιστρέφει στις καθημερινές του δραστηριότητες συντομότερα,(μπορεί να οδηγήσει από την 20 μέρα) αποκτώντας πολύ γρήγορα αυτονομία ήδη κατά την έξοδό του από το νοσοκομείο.

Οι τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας AMIS για την αρθρίτιδα του ισχίου και MIK για την αρθρίτιδα του γόνατος είναι εξέλιξη γνωστών τεχνικών και ένα βήμα μπροστά στον τομέα των ήδη πολύ επιτυχημένων ολικών αρθροπλαστικών

Αθανάσιος Π. Τσουτσάνης

Ορθοπεδικός Χειρουργός, διδάκτωρ πανεπιστημίου Αθηνών