17ο Συνέδριο Καρδιαγγειακής Ιατρικής Cardio Athena

  • Ρούλα Τσουλέα
συνέδριο
Στο συνέδριο θα συζητηθούν η οξεία περικαρδίτιδα και μυοκαρδίτιδα μετά από εμβόλια COVID-19, η παρακολούθηση εξ αποστάσεως των καρδιολογικών ασθενών και οι νεότερες διαγνωστικές και θεραπευτικές μέθοδοι για πλήθος καρδιαγγειακών παθήσεων.

Σημαντικά επιστημονικά θέματα για το σύνολο των καρδιαγγειακών παθήσεων, με διαλέξεις από καταξιωμένους ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, θα παρουσιαστούν στο 17ο Συνέδριο Καρδιαγγειακής Ιατρικής Cardio Athena.

Το συνέδριο διοργανώνει η Α’ Καρδιολογική Κλινική και το ομώνυμο εργαστήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Κωνσταντίνου Τσιούφη. Τελεί υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 2 Ιουλίου & το Σάββατο 3 Ιουλίου 2021.

Είναι το πρώτο συνέδριο Cardio Athena που θα διεξαχθεί με υβριδική μορφή (ταυτόχρονη διαδικτυακή & διαδραστική αναμετάδοση) δεδομένων των πρωτόγνωρων συνθηκών της πανδημίας COVID-19.

Όπως επισημάνθηκε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου, στο Cardio Athena 2021 μεταξύ των ομιλητών που θα συμμετάσχουν στο συνέδριο συμπεριλαμβάνονται οι διεθνούς φήμης καθηγητές Καρδιολογίας:

  • Dr. Stephan Achenbach, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Erlangen, Γερμανία, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας
  • Dr. Tchetche Didier, διευθυντής του Τμήματος Δομικών Παθήσεων Καρδιάς, Κλινική Pasteur, Τουλούζη, Γαλλία

Την επιστημονική θεματολογία του συνεδρίου παρουσίασαν στη συνέντευξη Τύπου οι καθηγητές Καρδιολογίας Κωνσταντίνος Τσιούφης, Χαράλαμπος Βλαχόπουλος, Δημήτριος Τούσουλης, Κωνσταντίνος Τούτουζας και Κωνσταντίνα Αγγέλη. Μερικά από τα θέματα που ανέφεραν είναι τα εξής:

Τα εμβόλια COVID-19 και οι καρδιαγγειακές επιπλοκές

Όπως επισήμαναν οι ειδικοί, ο μαζικός εμβολιασμός κατά του κορωνοϊού SARS-CoV2 αποτελεί τη μοναδική λύση για τον έλεγχο της πανδημίας. Ωστόσο πολύ σπάνια παρατηρούνται ανεπιθύμητες αντιδράσεις, όπως οξεία περικαρδίτιδα ή μυοκαρδίτιδα. Η συχνότητά της είναι 2-3 περιπτώσεις ανά 1 εκατομμύριο δόσεων εμβολίου.

Οι επιπλοκές αυτές παρατηρούνται κυρίως σε νεαρούς άνδρες (18-30 ετών), εντός 4-6 εβδομάδων από τον  εμβολιασμό. Παρατηρούνται πιο συχνά μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου.

Στο συνέδριο, ο κ. Γεώργιος Λάζαρος, διευθυντής ΕΣΥ, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, και ο κ. Τσιούφης θα παρουσιάσουν αντίστοιχα δεδομένα από τη Μονάδα Νόσων Περικαρδίου της Κλινικής τους. Τα δεδομένα αφορούν περιστατικά οξείας περικαρδίτιδας/μυοκαρδίτιδας που πιθανώς σχετίζονται με τον εμβολιασμό κατά της COVID-19. Μεταξύ άλλων θα παρουσιασθούν:

  • Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους
  • Η ανταπόκριση των ασθενών στη θεραπεία
  • Η έκβαση αυτής της νέας οντότητας

συνέδριο

Η παρακολούθηση εξ αποστάσεως των ασθενών

Στο συνέδριο θα παρουσιασθούν οι νεότερες πρακτικές και η βοήθεια της τεχνολογίας στη διαχείριση ασθενών με καρδιαγγειακά προβλήματα.

Η πανδημία COVID-19 δημιούργησε νέες προκλήσεις για τη διαχείριση ασθενών με συχνές παθήσεις, όπως η αρτηριακή υπέρταση και οι αρρυθμίες. Όπως επεσήμανε ο κ. Τσιούφης, ο οποίος είναι πρόεδρος του συνεδρίου, στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 μειώθηκαν σημαντικά οι προσελεύσεις για επείγουσα ή υπερεπείγουσα υπέρταση στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών.

Νέες μέθοδοι τηλεπαρακολούθησης στο σπίτι, μέσω εφαρμογών κινητών τηλεφώνων,  είναι σημαντικές για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των υπερτασικών ασθενών. Παράδειγμα είναι η μέθοδος ESH-APP που χρησιμοποιείται από τη Μονάδα Υπέρτασης του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης.

Η τηλεπαρακολούθηση αποτελεί τον προτεινόμενο τρόπο προληπτικού ελέγχου και των ασθενών με εμφυτευμένες συσκευές, όπως:

  • Βηματοδότες
  • Απινιδιστές
  • Καταγραφικά του ρυθμού

Η ίδια μέθοδος θα μπορούσε να βελτιώσει τη διαχείριση των ασθενών που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Όπως λέει ο κ. Πολυχρόνης Δηλαβέρης, διευθυντής ΕΣΥ, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, η τηλεπαρακολούθηση θα είχε επίσης πρόσθετο όφελος το μικρότερο κόστος για το σύστημα Υγείας.

Υπό αυτές τις συνθήκες, ιδιαίτερη αξία έχει η πρόταση για τη δημιουργία στην Ελλάδα του πρώτου Κέντρου Τηλεπαρακολούθησης Ασθενών στο Ιπποκράτειο (με την ευγενική υποστήριξη της BIOTRONIC).

Οι ραδιοσυχνότητες στην αρρύθμιστη υπέρταση

Στο συνέδριο θα παρουσιαστούν καινοτόμες θεραπείες για την αρρύθμιστη πίεση. Ο κ. Τσιούφης αναφέρθηκε σε πρόσφατες διεθνείς μελέτες με αρρύθμιστους υπερτασικούς ασθενείς. Στις μελέτες αυτές πρωταγωνιστικό ρόλο είχε η Α’ Καρδιολογική Κλινική ΕΚΠΑ.

Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε διαδερμική κατάλυση της συμπαθητικής νεύρωσης του νεφρού με χρήση ραδιοσυχνοτήτων. Η κατάλυση έγινε με εισαγωγή ειδικού καθετήρα εντός των νεφρικών αρτηριών. Η πλειονότητα των υπερτασικών  ασθενών (περίπου το 80%) κατόρθωσαν να μειώσουν τη δοσολογία ή και τον αριθμό των αντιυπερτασικών σκευασμάτων.

Επομένως, η απονεύρωση του νεφρού μπορεί να αποτελέσει τον τρίτο πυλώνα για τη ρύθμιση της πίεσης (οι άλλοι δύο είναι τα υγιεινοδιαιτητικά μέτρα και τα φάρμακα).

Οι επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Η σχέση της περιβαλλοντικής ρύπανσης με την καρδιαγγειακή υγεία είναι ένα ακόμα θέμα που θα συζητηθεί στο συνέδριο Cardio Athena 2021.

Οι επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη βιοποικιλότητα του πλανήτη επισημαίνονται καθημερινά από περιβαλλοντικές/οικολογικές οργανώσεις. Ωστόσο πλέον υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν τις ανησυχητικές προεκτάσεις της και στην ανθρώπινη υγεία.

Νεότερα δεδομένα από την μελέτη ΚΟΡΙΝΘΙΑ καταδεικνύουν τη σημαντική επίδραση που έχει στη λειτουργία των ανθρώπινων αγγείων και την αθηρωμάτωση:

  • Η περιβαλλοντική μόλυνση (υπεδάφους και υδάτινων πόρων)
  • Η ποιότητα του πόσιμου νερού

Κύριος ερευνητής της μελέτης ΚΟΡΙΝΘΙΑ είναι ο καθηγητής Καρδιολογίας Δημήτριος Τούσουλης, αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Νεότερες διαγνωστικές μέθοδοι για ειδικές μυοκαρδιοπάθειες

Σημαντικές εξελίξεις που θα παρουσιαστούν στο συνέδριο παρατηρούνται και στην έγκαιρη διάγνωση ειδικών μυοκαρδιοπαθειών. Ο κ. Βλαχόπουλος, ο οποίος συμπροεδρεύει στο συνέδριο, τόνισε ότι οι εξελίξεις στον τομέα της καρδιαγγειακής απεικόνισης των τελευταίων ετών, κατέδειξαν πως ορισμένες καρδιακές παθήσεις είναι πιο συχνές από το αναμενόμενο.

Μια εξ αυτών είναι η καρδιακή αμυλοείδωση από τρανσθυρετίνη. Πρόκειται για μία πάθηση στην οποία μια φυσιολογική πρωτεΐνη του αίματος (η τρανσθυρετίνη) γίνεται ασταθής και συσσωρεύεται στην καρδιά. Σε μεγαλύτερες ηλικίες και σε συγκεκριμένες υποομάδες ασθενών, ενδέχεται έως και 1 στους 10 ασθενείς να πάσχει από αυτήν.

Στη Μονάδα Κληρονομικών Καρδιαγγειακών Παθήσεων (ΕΚΚΑΝ) της Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής αναπτύσσονται νέες μέθοδοι για την πρωιμότερη ανίχνευση της νόσου. Αυτό επιτυγχάνεται με την βοήθεια της απεικόνισης και μεθόδων Τεχνητής Νοημοσύνης. Στόχος είναι η έγκαιρη έναρξη θεραπείας που σταθεροποιεί την παθολογική πρωτεΐνη.

Εξελίξεις στις εμφυτεύσεις αορτικής βαλβίδας

Το συνέδριο θα απασχολήσει επίσης ο ρόλος της επέκτασης της διακαθετηριακής εμφύτευσης αορτικής βαλβίδας (TAVI) σε ευρύτερες ομάδες ασθενών.

Η TAVI αποτελεί τη λύση εκλογής σε ασθενείς υψηλού κινδύνου, οι οποίοι αδυνατούν να υποβληθούν σε επέμβαση ανοικτής καρδιάς ώστε να αντικατασταθεί η αορτική βαλβίδα τους. Ωστόσο φαίνεται πως αποτελεί ασφαλή λύση και για ομάδες ασθενών μεσαίου κινδύνου. Στις ομάδες αυτές ανήκουν νεότεροι ασθενείς, δίχως άλλα σημαντικά προβλήματα υγείας.

Νεότερα δεδομένα στον τομέα αυτό θα παρουσιασθούν στο συνέδριο από τον κ. Τούτουζα και επεμβατικούς καρδιολόγους της Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής. Στην Κλινική λειτουργεί ένα από τα μεγαλύτερα και πιο έμπειρα κέντρα TAVI στην Ελλάδα.

Νεότερα δεδομένα για τις υπερηχωκαρδιογραφικές τεχνικές

Ο ρόλος των σύγχρονων υπερηχωκαρδιογραφικών τεχνικών στην εκτίμηση των καρδιακών παθήσεων και την καθοδήγηση της θεραπείας θα συζητηθούν διεξοδικά το συνέδριο.

Η υπερηχωκαρδιογραφία ανέκαθεν αποτελούσε το βασικό διαγνωστικό εργαλείο για την εκτίμηση των καρδιαγγειακών παθήσεων. Ωστόσο στον τομέα αυτό υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις, που συμπεριλαμβάνουν ενσωμάτωση μεθόδων Τεχνητής Νοημοσύνης στο λογισμικό των υπερηχωκαρδιογραφικών μηχανημάτων.

Όπως εξήγησε η κυρία Αγγέλη, οι εξελίξεις αυτές επιτρέπουν την εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας και των καρδιακών δομών με έναν πρωτόγνωρο βαθμό λεπτομέρειας. Έτσι προσφέρουν νέες δυνατότητες:

  • Στην μη επεμβατική εκτίμηση της στεφανιαίας νόσου (με τη δυναμική υπερηχωκαρδιογραφία)
  • Στην περιεπεμβατική καθοδήγηση της θεραπείας των δομικών καρδιοπαθειών (με την τρισδιάστατη υπερηχωκαρδιογραφία)

Νεότερες θεραπείες για την καρδιακή ανεπάρκεια

Στο συνέδριο η κυρία Χριστίνα Χρυσοχόου, διευθύντρια ΕΣΥ, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική ΕΚΠΑ, νεότερα φάρμακα που αρχικά αναπτύχθηκαν για τη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη, αλλά φαίνεται πως είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά και για την καρδιακή ανεπάρκεια.

Τα επιστημονικά αυτά δεδομένα ωθούν την ιατρική κοινότητα σε μια συνολική αναθεώρηση της μέχρι τώρα νοοτροπίας και των καθιερωμένων θεραπευτικών πρακτικών. Αυτό σημαίνει ότι φάρμακα με αρχική ένδειξη έναντι εταίρας νοσολογικής οντότητας (σακχαρώδης διαβήτης) υιοθετούνται για τη θεραπεία καρδιαγγειακών παθήσεων.

Τα νεότερα αυτά αντιδιαβητικά φάρμακα έχουν ευνοϊκό προφίλ:

  • Στη ρύθμιση του σακχάρου του αίματος
  • Στη ρύθμιση του ισοζυγίου άλατος/νερού του ανθρώπινου σώματος
  • Στη λειτουργία του καρδιακού μυός

Με αυτό τον τρόπο προσφέρουν ένα ακόμα θεραπευτικό μέσο για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια.