Πως επηρεάζουν γαλακτοκομικά, κρέας τον κίνδυνο να εκδηλώσετε τύπου 2 διαβήτη

Ο διαβήτης τύπου 2 προσβάλλει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στη χώρα μας, ενώ πολλοί άλλοι βρίσκονται στο στάδιο του προδιαβήτη – έχουν, δηλαδή, επίπεδα σακχάρου υψηλότερα από τα επιθυμητά, αλλά όχι ακόμα τόσο υψηλά ώστε να διαγνωστεί διαβήτης. Τώρα, μια νέα μελέτη δείχνει πόσο επηρεάζει τον κίνδυνο αναπτύξεως της νόσου κάθε τι που τρώμε.

Όπως έδειξε, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδίως τα λίγων λιπαρών, σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο αναπτύξεως της νόσου. Αντιθέτως, το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα κρεατικά αυξάνουν τον κίνδυνο. Προτιμότερο είναι να τρώμε στη θέση τους ψάρια και αυγά σε λογικές ποσότητες.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 προσβάλλει περισσότερο από 1,03 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της ΗΔΙΚΑ. Ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξή του είναι η παχυσαρκία. ΟΙ ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψή του είναι να περιορίζουμε την ζάχαρη και τα ζωικής προελεύσεως τρόφιμα και να καταναλώνουμε περισσότερα φυτικής προελεύσεως τρόφιμα, όπως:

• Δημητριακά ολικής αλέσεως
• Λαχανικά
• Φρούτα
• Όσπρια
• Ελαιόλαδο

Εν τούτοις, δεν είναι εξίσου επιβλαβείς όλες οι ζωικές πηγές πρωτεΐνης. Για να διερευνήσουν το θέμα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Federico II στη Νάπολη εξέτασαν συνδυαστικά τα ευρήματα από 13 προγενέστερες συνδυασμένες αναλύσεις (μεταναλύσεις) που είχε εξετάσει πόσο επηρεάζεται ο διαβήτης τύπου 2 από τη διατροφή.

Τα ευρήματά τους θα παρουσιαστούν στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD 2022) που αρχίζει σήμερα στη Στοκχόλμη.

Η νέα μελέτη

Οι 13 μεταναλύσεις που αναλύθηκαν περιείχαν εκτιμήσεις για το πόσο αυξάνουν ή μειώνουν τον κίνδυνο αναπτύξεως διαβήτη 12 ζωικής προελεύσεως τρόφιμα. Τα τρόφιμα αυτά ήταν:

• Το κρέας γενικώς
• Το κόκκινο κρέας (συμπεριλαμβάνει μοσχάρι, χοιρινό, αρνί)
• Το λευκό κρέας (συμπεριλαμβάνει κοτόπουλο, γαλοπούλα)
• Τα επεξεργασμένα κρεατικά (συμπεριλαμβάνουν μπέικον, λουκάνικα, αλλαντικά)
• Το ψάρι
• Τα γαλακτοκομικά προϊόντα γενικώς
• Τα πλήρη γαλακτοκομικά
• Τα λίγων λιπαρών γαλακτοκομικά
• Το γάλα ξεχωριστά
• Το τυρί ξεχωριστά
• Το γιαούρτι ξεχωριστά
• Τα αυγά

Τα ευρήματα

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η κατανάλωση κρέατος γενικώς, κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων κρεατικών σχετιζόταν με αύξηση του κινδύνου για ανάπτυξη διαβήτη. Στην πραγματικότητα, η κατανάλωση 100 γραμμαρίων κόκκινου κρέατος την ημέρα σχετιζόταν με αύξηση κατά 22% του κινδύνου. Αντίστοιχα, η κατανάλωση 50 γρ. επεξεργασμένων κρεατικών ημερησίως αύξανε κατά 30% τον κίνδυνο.

Αντιθέτως, το λευκό κρέας φάνηκε να είναι οριακά προστατευτικό. Μείωνε τον κίνδυνο κατά 4%.

«Το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα κρεατικά αποτελούν σημαντικές πηγές κορεσμένων λιπαρών, χοληστερόλης και σιδήρου αίμης. Όλ’ αυτά τα συστατικά είναι γνωστό ότι ευνοούν την χρόνια φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Οι επιπτώσεις αυτές μπορεί να μειώσουν την ευαισθησία των σωματικών κυττάρων στην ινσουλίνη, αυξάνοντας τον κίνδυνο να αναπτυχθεί διαβήτης», εξήγησε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr Annalisa Giosuè.

Τα γαλακτοκομικά

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι ο διαβήτης είναι λιγότερο πιθανό να εκδηλωθεί όταν γίνεται λογική κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων. Άλλα από αυτά δρούσαν προστατευτικά και άλλα ασκούσαν ουδέτερη δράση. Ειδικότερα:

• Ένα ποτήρι γάλα την ημέρα σχετίσθηκε με μείωση κατά 10% του κινδύνου
• 200 γραμμάρια γαλακτοκομικών την ημέρα σχετίσθηκαν με 5% μικρότερο κίνδυνο
• 200 γρ. γαλακτοκομικών με λίγα λιπαρά την ημέρα σχετίσθηκαν με 3% μικρότερο κίνδυνο
• 100 γρ. γιαούρτι την ημέρα σχετίσθηκαν με 6% μικρότερο κίνδυνο

Ωστόσο τα πλήρη γαλακτοκομικά (200 γρ. την ημέρα) και το τυρί (30 γρ. ημερησίως) δεν βρέθηκε να επηρεάζουν τις πιθανότητες αναπτύξεως διαβήτη.

«Τα γαλακτοκομικά είναι πλούσια σε βιταμίνες και άλλα βιοδραστικά συστατικά που επηρεάζουν ευνοϊκά την επεξεργασία του σακχάρου από τον οργανισμό. Οι πρωτεΐνες του γάλακτος, λ.χ., είναι γνωστό ότι ρυθμίζουν την αύξηση του σακχάρου μετά το φαγητό», εξήγησε η Dr Giosuè. «Ανάλογα οφέλη παρέχουν και τα προβιοτικά, γι’ αυτό και φάνηκε τόσο ωφέλιμο το γιαούρτι».

Αυγά και ψάρια

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι τα αυγά και τα ψάρια ασκούσαν ουδέτερη δράση στον κίνδυνο αναπτύξεως διαβήτη. «Ο τύπου 2 διαβήτης είναι μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας που σχετίζεται με τη διατροφή, στον κόσμο», τόνισε η Dr Giosuè.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν πως η συστηματική κατανάλωση γαλακτοκομικών σε μέτριες ποσότητες μπορεί να δρα προστατευτικά. Καλό είναι να προτιμώνται λίγων λιπαρών γάλα και γιαούρτι. Είναι επίσης σαφές ότι το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα κρεατικά πρέπει να καταναλώνονται σποραδικά. Καλά υποκατάστατά τους είναι μέτριες ποσότητες από αυγά, ψάρια και λευκό κρέας».

Φωτογραφία: iStock