Κρασί και καθημερινή κατανάλωση: Τι δείχνουν πρόσφατες έρευνες

Επί δεκαετίες οι επιστήμονες πίστευαν ότι το κρασί, ιδίως το κόκκινο, είναι μία υγιεινή τροφή και ότι ένα ή δύο ποτηράκια την ημέρα μπορούσαν να μας προστατεύσουν από την καρδιοπάθεια.

Νεότερα ευρήματα, όμως, αμφισβητούν τις παλαιές γνώσεις και υποδηλώνουν ότι,  όπως όλα τα νόστιμα πράγματα στη ζωή, έτσι και το κρασί πρέπει να καταναλώνεται σποραδικά και όχι καθημερινά. Να τι έχουν δείξει δείχνουν οι νεότερες μελέτες για το θέμα.

Ακόμα και ένα ποτηράκι κρασί αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρος, απ’ ό,τι υπήρξε τον Ιανουάριο του 2023. Σε δήλωσή του που δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet Public Health ξεκαθάρισε πως, όταν το θέμα είναι το αλκοόλ, καμία ποσότητα δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής.

Η λέξη-κλειδί στη δήλωσή του είναι το αλκοόλ (η αιθανόλη). Όπως εξηγεί, το αλκοόλ είναι μία τοξική και καρκινογόνος ουσία. Ανήκει στην υψηλότερη βαθμίδα επικινδυνότητας που υπάρχει, μαζί με τον αμίαντο, την ραδιενέργεια και το τσιγάρο. Και αυτό διότι προκαλεί τουλάχιστον επτά μορφές καρκίνου στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι καρκίνοι:

• Του παχέος εντέρου
• Του μαστού
• Του ήπατος
• Του οισοφάγου

Ειδικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η κατανάλωση ακόμα και «μέτριας ποσότητας» αλκοόλ σχετίζεται με σχεδόν 23.000 νέα κρούσματα καρκίνου κάθε χρόνο. Ως «μέτρια ποσότητα» ορίζεται ενδεικτικά το 1,5 λίτρο κρασί την εβδομάδα (δηλαδή τα 215 ml κρασί την ημέρα).

Δυστυχώς για τους λάτρεις του οίνου, η μέτρια κατανάλωση που συνιστούσαν έως πρότινος οι γιατροί για καλή καρδιολογική υγεία ισοδυναμούσε με 1 ποτηράκι κόκκινο κρασί την ημέρα για τις γυναίκες και 1-2 για τους άνδρες. Οι ποσότητες αυτές φτάνουν ή υπερκαλύπτουν αντίστοιχα την «μέτρια ποσότητα» που προκαλεί τόσους καρκίνους στην ΕΕ.

Με άλλα λόγια, η κατανάλωση κρασιού αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου, ακόμα και αν είναι μέτρια, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Δεν βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία

Το 2022 δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση JAMA Network Open τα ευρήματα μελέτης σε 371.463 εθελοντές από τη Βρετανία. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 57 έτη. Η μελέτη ήταν έξυπνα σχεδιασμένη, ώστε να μην εξετάσει μόνο την κατανάλωση αλκοόλ σε συνάρτηση με τα καρδιαγγειακά προβλήματα. Συμπεριέλαβε τον γενικότερο τρόπο ζωής των εθελοντών, καθώς και την γενετική προδιάθεσή τους στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η κατανάλωση αλκοόλ σχετιζόταν με αύξηση στον κίνδυνο αναπτύξεως καρδιολογικών προβλημάτων. Αυτό ίσχυε ακόμα και για τους εθελοντές που έπιναν λίγο. Επιπλέον, η όποια προστατευτική δράση που θα μπορούσε να έχει το αλκοόλ, θα μπορούσε να εξηγείται από άλλες καλές συνήθειες του τρόπου ζωής.

Μειώνει την ποιότητα του ύπνου

Αν πιστέψουμε τις ταινίες και τις τηλεοπτικές σειρές, ένα ποτηράκι κρασί μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά είναι ό,τι πρέπει για να χαλαρώσει κανείς. Η αλήθεια είναι ότι το αλκοόλ όντως είναι ηρεμιστικό και μπορεί να επιταχύνει τον ύπνο. Ωστόσο πριν το συνειδητοποιήσετε, μπορεί να καταστρέψει τον ύπνο σας!

Αμερικανοί επιστήμονες πραγματοποίησαν το 2018 ένα πείραμα με 24 εθελοντές, ηλικίας 21-55 ετών. Οι εθελοντές έπασχαν από αϋπνία, αλλά κανείς τους δεν έπινε αλκοόλ. Οι ερευνητές τους χώρισαν σε ομάδες, ζητώντας από άλλους να πίνουν κάθε βράδυ ένα ποτό πριν μπουν για ύπνο και από τους υπόλοιπους ένα ρόφημα χωρίς αλκοόλ.

Το δεύτερο βράδυ το αλκοόλ έδειχνε να έχει διευκολύνει τον ύπνο τους. Μόλις όμως έφτασαν στο έκτο βράδυ, η επίδρασή του σταμάτησε και οι εθελοντές άρχισαν να πίνουν ολοένα περισσότερο για να αποκοιμηθούν. Ωστόσο η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με χειρότερη ποιότητα και περισσότερα προβλήματα ύπνου, σύμφωνα με άλλες μελέτες.

Λίγο κρασί δεν αρκεί για να μας ωφελήσουν τα αντιοξειδωτικά του

Έως πρότινος, οι επιστήμονες έλεγαν ότι το κόκκινο κρασί κάνει καλό στην καρδιαγγειακή υγεία χάρη στην ρεσβερατρόλη που περιέχει. Πρόκειται για μία αντιοξειδωτική ουσία, που όντως κάνει καλό. Πόση πρέπει να καταναλώσουμε όμως για να ωφεληθούμε;

Σαφής απάντηση επ’ αυτού δεν υπάρχει, διότι η ρεσβερατρόλη δεν ανήκει στα βασικά θρεπτικά συστατικά όπως π.χ. η βιταμίνη C. Γι’ αυτό τον λόγο δεν έχει προσδιοριστεί και συνιστώμενη ημερήσια δόση. Μελέτες σε ζώα όμως έχουν δείξει πως χρειάζονται ποσότητες που αντιστοιχούν σε 1 γραμμάριο (1.000 mg) την ημέρα για να υπάρξει θεραπευτικό όφελος.

Ωστόσο το κόκκινο κρασί περιέχει μόλις 2 mg ρεσβερατρόλης ανά… λίτρο. Επομένως θα έπρεπε κάποιος να πίνει ατελείωτα λίτρα κρασί την ημέρα, για να φτάσει τα θεωρούμενα ως θεραπευτικά επίπεδα. Στην πραγματικότητα, «δεν είναι δυνατόν να αποκομίσει κανείς θεραπευτικές δόσεις ρεσβερατρόλης πίνοντας κρασί ή μέσω άλλων διατροφικών πηγών», λένε οι ειδικοί.

Επομένως, μη νομίζετε ότι αν πίνετε καθημερινά κρασί ωφελείτε την υγεία σας. Μπορεί να αισθάνεστε καλά και να σας αρέσει, αλλά σωματικά οφέλη δεν υπάρχουν. Και αν δεν πίνετε, δεν υπάρχει λόγος να αρχίσετε. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να περιορίζετε την κατανάλωση σε λιγότερο από ένα ποτηράκι την ημέρα.

Φωτογραφία: iStock