Τα παιδιά είναι πιθανό να βιώνουν ανάμεικτα συναισθήματα για την επιστροφή τους στα θρανία, από τη μία περιέργεια και προσμονή, από την άλλη αβεβαιότητα, κάποιο φόβο και μερικές φορές άγχος για τη νέα χρονιά στο σχολείο.
Τα συναισθήματα αυτά είναι απολύτως φυσιολογικά και βελτιώνονται σχεδόν αμέσως για τα περισσότερα παιδιά, ενώ μερικά παιδιά μπορεί να χρειαστούν κάποια παραπάνω βοήθεια. Γενικά, οι γονείς είναι σημαντικό να προετοιμαστούν κατάλληλα, ώστε να διαχειριστούμε την πρόκληση αυτή.
Η επιστημονική ομάδα του «Μαζί για το Παιδί» συνέταξε έναν οδηγό για να βοηθήσει γονείς και φροντιστές να υποστηρίξουν τα παιδιά στην επικείμενη μετάβασή τους στην επόμενη σχολική τάξη ή/και εκπαιδευτική βαθμίδα.
Την εβδομάδα πριν την έναρξη του σχολικού έτους
Μπορεί να χρειαστεί να κάνετε τα εξής:
- Περιγράφουμε με απλό τρόπο πώς θα μοιάζουν οι πρώτες ημέρες στο σχολείο. Είναι βοηθητικό να φτιάξουμε μαζί ένα απλό ημερήσιο πρόγραμμα όπου θα δείχνουμε τι περίπου θα κάνει μέσα στη μέρα. (Σε αυτήν την κατεύθυνση μπορεί να βοηθήσει η δημιουργία ενός προγράμματος, στο οποίο θα απεικονίζονται αδρά οι δραστηριότητες του παιδιού μέσα στη μέρα.)
- Σε περιπτώσεις που το παιδί έχει ήδη έντονο άγχος μπορούμε να περπατήσουμε παρέα με το παιδί προς και από το σχολείο του μια-δυο φορές, καθώς η διαδρομή αυτή αποτελεί σημαντικό κομμάτι του πώς θα κυλούν οι ημέρες του.
- Αρχίζουμε σταδιακά να μεταφέρουμε το πρωινό ξύπνημα του παιδιού όλο και πιο νωρίς – όσο πιο κοντά γίνεται στην ώρα (έγερσης) ξυπνήματος για το σχολείο – προκειμένου να τη συνηθίσει.
- Διαλέγουμε μαζί με το παιδί την σχολική τσάντα και την εξοπλίζουμε με κάποια βασικά αντικείμενα (τετράδια, κασετίνα, μολύβια), σημειώνοντας το όνομα του παιδιού επάνω. Αυτή η δραστηριότητα λειτουργεί ως μια τελετουργία που συμβολίζει τη νέα αρχή. (Η επιλογή και η προετοιμασία της τσάντας αποτελεί μία τελετουργία που σηματοδοτεί τη νέα αρχή). Προτρέπουμε το παιδί (Προσκαλούμε) το παιδί να σκεφτεί αν υπάρχει και κάποιος άλλος τρόπος που το ίδιο θα ήθελε να σηματοδοτήσει αυτή τη μετάβαση (π.χ. δημιουργία κολάζ, γράψιμο σε ημερολόγιο, οικογενειακή δραστηριότητα κλπ.).
- Ενθαρρύνουμε τις συναντήσεις και τις συνομιλίες με τους φίλους και συνομηλίκους! Συζητάμε την αξία της αληθινής φιλίας και της καλοσύνης. Οι ευχάριστες αλληλεπιδράσεις ενισχύουν τόσο τη διάθεση, όσο και το αίσθημα του ανήκειν.
Δείτε επίσης: Επιστροφή στο σχολείο: Ύπνος, σνακ και προετοιμασία – Συμβουλές για τους γονείς
Το βράδυ πριν την 1η ημέρα στο σχολείο
- Ρυθμίζουμε τα ξυπνητήρια μας 15-20 λεπτά νωρίτερα από το χρόνο που (εκτιμούμε) πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητος. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγουμε την πίεση χρόνου, η οποία μπορεί να προκαλέσει επιπλέον άγχος τόσο στο παιδί όσο και σε εμάς, επηρεάζοντας αρνητικά την διάθεσή μας και την πρωινή μας συνεργασία. (Η οποιαδήποτε πίεση χρόνου μπορεί να αυξήσει το άγχος τόσο του παιδιού, όσο και το δικό μας, οδηγώντας σε αρνητική διάθεση και προστριβές.)
- Αποφεύγουμε τη χρήση κινητού/υπολογιστή για τουλάχιστον δύο ώρες πριν από την ώρα του ύπνου.
- Εάν το παιδί εκφράσει συγκεκριμένες ανησυχίες (π.χ. μήπως αργήσει, μήπως δεν βρει την τάξη του ή δεν ξέρει με ποιον να καθίσει), συνεργαζόμαστε για να (καταρτίσουμε) οργανώσουμε ένα σχέδιο. Ακούμε προσεκτικά ή καταγράφουμε μαζί τις ανησυχίες του και εξετάζουμε διάφορες πιθανές λύσεις. Στη συνέχεια, ενθαρρύνουμε το παιδί να επιλέξει τη λύση που του ταιριάζει περισσότερο για να τη δοκιμάσει.
- Αφήνουμε το ίδιο το παιδί να επιλέξει ρούχα (κατάλληλα για τον καιρό) από το προηγούμενο βράδυ και όχι το πρωί που μάλλον θα είμαστε όλοι πιο αγχωμένοι.
Την 1η ημέρα στο σχολείο
- Κατά την επιστροφή του παιδιού από το σχολείο δίνουμε χώρο και χρόνο ώστε να μοιραστεί το ίδιο όσα θέλει και χρειάζεται, χρησιμοποιώντας ερωτήσεις ανοιχτού τύπου («Πώς σου φάνηκε η πρώτη μέρα;», «Τι ήταν αυτό που σου άρεσε περισσότερο σήμερα στο σχολείο;»).
- Αν δούμε ότι είναι προβληματισμένο ή θλιμμένο, είναι σημαντικό να παραμείνουμε ψύχραιμοι και να μην το βομβαρδίσουμε με ερωτήσεις.
- Αν δεν επιθυμεί να μιλήσει εκείνη τη στιγμή, το σεβόμαστε και δηλώνουμε ότι είμαστε διαθέσιμοι μας μιλήσει όποτε εκείνο νιώσει έτοιμο. (Εφόσον δεν θέλει να συζητήσει, δηλώνουμε τη διαθεσιμότητά μας να το ακούσουμε οποιαδήποτε στιγμή).
- Παρεμβαίνουμε μόνο όταν παρατηρήσουμε ότι η πεσμένη διάθεση και για τις επόμενες μέρες. (να επαναλαμβάνεται.)
Τις πρώτες ημέρες στο σχολείο
- Τηρούμε ένα σαφές (χρονοδιάγραμμα) πρόγραμμα όσον αφορά τον χρόνο που περνά το παιδί στις οθόνες.
- Φροντίζουμε ώστε το παιδί να (αναπαύεται) κοιμάται επαρκώς και να ξεκουράζεται όσο χρειάζεται.
- Ολοκληρώνουμε το διάβασμα το αργότερο ως το απόγευμα, διότι τη νύχτα το παιδί δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί και να θυμάται όσα διαβάζει. Οι μνημονικές ικανότητες εξασθενούν και το παιδί δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσοχή του.
- Εγγράφουμε το παιδί σε ομαδικά αθλήματα ή μαθήματα χορού, για να ενισχύσουμε την κοινωνικοποίησή του.
Φωτογραφία iStock