Μπορεί ένα αναψυκτικό, φρουτοχυμός ή άλλο ρόφημα με ζάχαρη να είναι πιο επιβαρυντικό για την υγεία απ’ ό,τι ένα γλυκό; Ναι, απαντούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία, οι οποίοι ανέλυσαν συνδυαστικά τα ευρήματα δεκάδων προγενέστερων μελετών.
Το κλειδί βρίσκεται στον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζεται ο οργανισμός μας τη ζάχαρη όταν βρίσκεται σε υγρή ή σε στερεή μορφή, λένε. Και τονίζουν ότι επειδή η υγρή μορφή της απορροφάται πολύ πιο γρήγορα, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο αναπτύξεως τύπου 2 διαβήτη.
«Η μελέτη μας είναι η πρώτη που καταδεικνύει σαφή συσχέτιση δόσης-απόκρισης ανάμεσα στην κατανάλωση διαφορετικών πηγών ζάχαρης και του κινδύνου αναπτύξεως τύπου 2 διαβήτη», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Karen Della Corte, επίκουρη καθηγήτρια Διατροφικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Brigham Young της Γιούτα. «Δίνει επίσης έμφαση στο γιατί το να πίνουμε ζάχαρη (είτε προέρχεται από αναψυκτικό είτε από φρουτοχυμό) είναι πιο προβληματικό για την υγεία από το να την τρώμε».
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην διατροφική επιθεώρηση Advances in Nutrition. Όπως γράφουν οι ερευνητές, εξέτασαν συνδυαστικά τα δεδομένα από προγενέστερες μελέτες στις οποίες είχαν συμμετάσχει συνολικώς πάνω από μισό εκατομμύριο εθελοντές από:
- Ευρώπη
- ΗΠΑ
- Ασία
- Αυστραλία
- Λατινική Αμερική
Όπως διαπίστωσαν, η ζάχαρη που καταναλώνεται μέσω ροφημάτων σχετίζεται επίμονα με αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως διαβήτη. Αυτή που καταναλώνεται μέσω στερεάς τροφής, όμως, δεν έχει ανάλογη συσχέτιση. Μάλιστα υπάρχουν μερικά είδη σακχάρων, όπως η φρουκτόζη, που μοιάζει να μειώνουν λίγο τον κίνδυνο.
Τα ευρήματα
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους, κατέληξαν στα εξής συμπεράσματα, όταν συνυπολόγισαν το σωματικό βάρος, την συνολική πρόσληψη θερμίδων και άλλους παράγοντες του τρόπου ζωής:
- Με κάθε πρόσθετη μερίδα ροφήματος με ζάχαρη των 330 ml την ημέρα, αυξάνεται κατά 25% ο κίνδυνος αναπτύξεως τύπου 2 διαβήτη. Παραδείγματα τέτοιων ροφημάτων είναι τα αναψυκτικά, τα ενεργειακά ποτά και τα αθλητικά ροφήματα με προσθήκη ζάχαρης. Μάλιστα ο κίνδυνος αρχίζει να αυξάνεται με το πρώτο ποτήρι που πίνει κάποιος. Δεν φαίνεται να υπάρχει ελάχιστο όριο κάτω από το οποίο να μοιάζει ασφαλής η κατανάλωσή τους.
- Με κάθε πρόσθετη μερίδα των 230 ml φρουτοχυμού με ζάχαρη την ημέρα, αυξάνεται κατά 5% ο κίνδυνος διαβήτη τύπου 2. Παραδείγματα είναι οι 100% φυσικοί χυμοί με προσθήκη ζάχαρης, τα νέκταρ, τα φρουτοποτά.
- Οι προαναφερθέντες κίνδυνοι είναι σχετικοί, όχι απόλυτοι. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν ο μέσος άνθρωπος έχει 10 στις 100 πιθανότητες να αναπτύξει τύπου 2 διαβήτη, με τέσσερα ζαχαρούχα αναψυκτικά την ημέρα οι πιθανότητές του θα γίνουν 20 στις 100 (η αύξηση κατά 25% του 10% ισούται με 2,5% για κάθε αναψυκτικό).
- Αντιθέτως, η κατανάλωση 20 γραμμαρίων επιτραπέζιας ζάχαρης την ημέρα και ολικών σακχάρων έχει αρνητική συσχέτιση με τον διαβήτη, σαν να δρα προστατευτικά. Ολικά σάκχαρα είναι αυτά που εκ φύσεως περιέχουν τα τρόφιμα και τα σάκχαρα (π.χ. φρουκτόζη) που προστίθενται στα τρόφιμα.
Το τελευταίο εύρημα πρέπει να ερμηνευθεί με προσοχή, τονίζουν οι ερευνητές. Και αυτό διότι η υπερκατανάλωση ζάχαρης αυξάνει τον κίνδυνο περιττών κιλών που από μόνα τους αυξάνουν τον κίνδυνο τύπου 2 διαβήτη.
Φωτογραφία: iStock