Οι νεφροί παίζουν κρίσιμο ρόλο στην διαφύλαξη της υγείας. Απομακρύνουν τα άχρηστα υποπροϊόντα του μεταβολισμού, εξισορροπούν τα υγρά στο σώμα, ρυθμίζουν τους ηλεκτρολύτες (νάτριο, κάλιο) και υποστηρίζουν τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Όπως όλα τα όργανα, όμως, έτσι και τα νεφρά χρειάζονται πολλά θρεπτικά συστατικά για να λειτουργούν ομαλά.
Επιστήμονες από τη Νεφρολογική Εταιρεία Βόρειου Ιλινόις & Ιντιάνα (ΝΑΝΙ), στις ΗΠΑ, εξηγούν ποια είναι τα βασικά θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται και ποιες είναι οι καλύτερες πηγές τους.
Τα βασικά θρεπτικά συστατικά…
Τα συστατικά που χρειάζονται οι νεφροί για να λειτουργούν ομαλά, προστατεύουν τα κύτταρά τους από τις βλάβες και μειώνουν τις πιέσεις που τους ασκούνται. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται:
- Αντιοξειδωτικές ουσίες. Εξουδετερώνουν τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες οξυγόνου – ένα είδος ιδιαίτερα δραστικών μορίων που βλάπτουν εν καιρώ τα κύτταρα. Τα πλούσια σε αντιοξειδωτικά τρόφιμα μειώνουν τη φλεγμονή και υποστηρίζουν την υγεία των νεφρών.
- Φυτικές ίνες. Ρυθμίζουν τα επίπεδα σακχάρου (γλυκόζης) και χοληστερόλης στο αίμα, προστατεύοντας εμμέσως τους νεφρούς. Και αυτό διότι μειώνουν τον κίνδυνο αναπτύξεως υπέρτασης και διαβήτη, που αποτελούν κύριες αιτίες νεφρικής νόσο.
- Υγιεινά λίπη. Ελαιόλαδο, ξηροί καρποί και «παχιά» ψάρια υποστηρίζουν την υγεία της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων. Επομένως μόνον οφέλη μπορούν να αποκομίσουν οι νεφροί από αυτά.
- Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Κάλιο, μαγνήσιο και ασβέστιο είναι ανεκτίμητα για καλή νεφρική λειτουργία. Εάν όμως αναπτυχθεί νεφρική νόσος, απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση στην πρόσληψή τους, υπό την καθοδήγηση του θεράποντος ιατρού.
…και οι καλύτερες πηγές τους
Οι νεφροί μπορούν να ωφεληθούν ιδιαιτέρως από τα τρόφιμα με υψηλή διατροφική αξία. Μερικές από τις καλύτερες επιλογές είναι οι εξής, σύμφωνα με τους γιατρούς:
- «Παχιά» ψάρια. Σολομός, σαρδέλες, σκουμπρί, τόνος είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που μειώνουν την φλεγμονή και υποστηρίζουν την υγεία των νεφρών. Να τρώτε τουλάχιστον 2 μερίδες την εβδομάδα.
- Μουροειδή. Βατόμουρα, φράουλες, μύρτιλα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες και βιταμίνη C, που προστατεύουν τα νεφρικά κύτταρα και μειώνουν τη φλεγμονή.
- Σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά. Σπανάκι, σέσκουλα, λαχανίδες, ρόκα, μαρούλι ρομάνα, νεροκάρδαμο, κινέζικο λάχανο είναι πλούσια σε βιταμίνες Α και C, φυτικές ίνες και άλλα συστατικά που χρειάζονται οι νεφροί. Οι πάσχοντες από νεφρική νόσο, όμως, πρέπει να προσέχουν την περιεκτικότητά τους σε κάλιο (σε μερικά είναι υψηλή).
- Κόκκινες πιπεριές. Έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, αλλά είναι πλούσιες σε βιταμίνες Α και C. Περιέχουν επίσης πολλές φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά. Επομένως είναι ένα τρόφιμο τέλειο για καλή νεφρική λειτουργία.
- Σκόρδα και κρεμμύδια. Έχουν φυσικές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και δίνουν γεύση στο φαγητό, αντικαθιστώντας το αλάτι. Οι νεφροί ωφελούνται ιδιαιτέρως από τη διατροφή χωρίς πρόσθετο επιτραπέζιο αλάτι.
- Μπρόκολο και κουνουπίδι. Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνη C και φυτοχημικά συστατικά που υποστηρίζουν τους φυσικούς μηχανισμούς αποτοξίνωσης του οργανισμού.
- Μήλα. Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, ιδίως όταν καταναλώνονται με τη φλούδα. Μειώνουν τη χοληστερόλη, συμβάλλουν στη ρύθμιση του σακχάρου και προλαμβάνουν τη δυσκοιλιότητα. Όλες αυτές οι επιδράσεις τα καθιστούν απαραίτητα για την υγεία των νεφρών.
- Ελαιόλαδο. Είναι το πιο υγιεινό λίπος. Μπορεί άνετα να αντικαταστήσει τα κορεσμένα λιπαρά (π.χ. βούτυρο) στο μαγείρεμα.
- Δημητριακά ολικής αλέσεως. Βρώμη, κινόα, κριθάρι είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά. Εξισορροπούν το σάκχαρο και τη χοληστερόλη, υποστηρίζοντας τη νεφρική λειτουργία.
Φωτογραφία: iStock