Η ζάλη είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι την εκδηλώνουν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι αιτίες της μπορεί να είναι εμφανείς ή όχι, ενώ συχνά δεν υποκρύπτει κάτι σοβαρό. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η ζαλάδα χρειάζεται έλεγχο από τον γιατρό.
Υπολογίζεται ότι η ζαλάδα (συμπεριλαμβανομένου του ιλίγγου) προσβάλλει κάθε χρόνο το 15-20% των ενηλίκων. Οι άνθρωποι αυτοί αισθάνονται ότι χάνουν την ισορροπία τους και νιώθουν ότι θα πέσουν ή θα λιποθυμήσουν. Μερικές φορές νιώθουν επίσης τον κόσμο να γυρίζει γύρω τους (ίλιγγος).
Η ζάλη συνήθως υποχωρεί από μόνη της. Ωστόσο υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορεί να κάνετε για να βοηθήσετε τον εαυτό σας και άλλα που καλό είναι να αποφύγετε, σύμφωνα με γιατρούς από το βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS).
Τι να κάνετε όσο νιώθετε ζαλισμένοι
- Ξαπλώστε έως ότου υποχωρήσει η ζάλη σας. Στη συνέχεια σηκωθείτε με αργές κινήσεις
- Να κινήστε αργά και προσεκτικά
- Να ξεκουρασθείτε αρκετά
- Να πίνετε άφθονα υγρά, κατά προτίμησιν νερό
Τι να αποφύγετε όσο είστε ζαλισμένοι
- Μην σκύψετε απότομα
- Μην σηκωθείτε απότομα από την καρέκλα ή το σημείο όπου έχετε ξαπλώσει
- Μην κάνετε τίποτα επικίνδυνο έως ότου συνέλθετε τελείως. Η οδήγηση, η ανάβαση μιας σκάλας, η χρήση βαρέως μηχανήματος είναι επικίνδυνα όταν κάποιος ζαλίζεται
- Να αποφύγετε τον καφέ, το τσιγάρο, το αλκοόλ
Πότε να πάτε στον γιατρό
Αν και η ζάλη είναι ένα συνηθισμένο σύμπτωμα, σε αρκετές περιπτώσεις χρειάζεται ιατρική αξιολόγηση. Συμβουλευθείτε τον γιατρό σας εάν:
- Η ζαλάδα σας (συμπεριλαμβανομένου του ιλίγγου) σας ανησυχεί
- Είναι επίμονη ή υποτροπιάζει
- Συνοδεύεται από βουητό ή άλλους ήχους στα αυτιά σας (εμβοές)
- Συνοδεύεται από διπλωπία (τα βλέπετε όλα διπλά), θολή όραση ή άλλη αλλαγή στην όρασή σας
- Αισθάνεστε ταυτοχρόνως μουδιασμένα ή αδύναμα το πρόσωπο, τα χέρια ή τα πόδια σας
- Έχετε και άλλα συμπτώματα, όπως αλλαγές στον καρδιακό παλμό, απώλεια των αισθήσεων (λιποθυμία) ή κατάρρευση, πονοκέφαλο, αίσθημα ναυτίας ή έμετο
- Σας εμποδίζει στην καθημερινότητά σας
Διαβάστε ακόμα Ζαλάδα: Οι πιθανές αιτίες και τα θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην πρόληψή της
Που μπορεί να οφείλεται
Η ζάλη μπορεί να έχει πολλές αιτίες, άλλες εκ των οποίων είναι εμφανείς και άλλες όχι. Όταν συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα, μπορεί να δημιουργηθούν υπόνοιες για την πιθανή αιτία της. Αυτό όμως θα το κρίνει ο γιατρός. Μην προσπαθείτε ποτέ να κάνετε αυτοδιάγνωση, συνιστούν οι γιατροί του NHS.
Μερικές φορές, η ζαλάδα οφείλεται σε κάποιο άλλο νόσημα ή διαταραχή, όπως ενδεικτικά:
- Μία λοίμωξη στο αυτί
- Η ημικρανία
- Η αφυδάτωση
- Η θερμοπληξία
- Το στρες και το άγχος
- Η υπογλυκαιμία λόγω διαβήτη
- Η σιδηροπενική αναιμία
- Η ναυτία των ταξιδιωτών (π.χ. στο αυτοκίνητο)
Μερικές φορές, όμως, εμφανίζεται χωρίς εμφανή λόγο, π.χ. όταν κάποιος σηκωθεί απότομα. Σε τέτοια περίπτωση μπορεί να οφείλεται σε ορθοστατική υπόταση. Όταν εξ άλλου εκδηλώνεται μετά από μία λοίμωξη, μπορεί να οφείλεται σε λαβυρινθίτιδα (μία λοίμωξη του έσω ωτός).
Άλλες πιθανές αιτίες είναι παρενέργειες φαρμάκων, νευρολογικές παθήσεις, καρδιαγγειακά προβλήματα κ.λπ.
Επειδή, λοιπόν, είναι πολλές οι πιθανές αιτίες της, πρέπει να αξιολογείται από τον γιατρό όταν είναι επίμονη, υποχωρεί και επανεμφανίζεται, συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα ή/και σας εμποδίζει στην καθημερινότητά σας.
Φωτογραφία: iStock