Iatropedia

Παγκόσμια Ημέρα Σήψης: Ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή

Closeup side view of early 30's unrecognizable doctor examining a knee of a senior gentleman during an appointment. The doctor is gently touching the tendons around the knee and the knee cap and trying to determine the cause of pain.

Η φυσικοθεραπεία συναντά τη σήψη κυρίως στο περιβάλλον της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Η σήψη και η πολυοργανική ανεπάρκεια ενοχοποιούνται για μυοπάθεια και πολυνευροπάθεια, άρα η φυσικοθεραπεία έχει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη, αλλά και στην αντιμετώπιση της μυϊκής αδυναμίας αποκτηθείσας στη ΜΕΘ («Μυοπάθεια ΜΕΘ») που αναπτύσσεται νωρίς στους βαρέως πάσχοντες και είναι βαρύτερη στους ασθενείς με σήψη.

Η 13η Σεπτεμβρίου έχει θεσπιστεί ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σήψης. Η σήψη αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, πολύ συχνά αποδεικνύεται θανατηφόρο. Περίπου κάθε 3.5 δευτερόλεπτα πεθαίνει ένας άνθρωπος εξαιτίας του σηπτικού συνδρόμου. Σε όλο τον κόσμο καταγράφονται 30 εκατομμύρια κρούσματα ετησίως, ενώ οι θάνατοι που προκαλεί ξεπερνούν σε αριθμό τα θύματα του καρκίνου του μαστού και του εντέρου μαζί.

Η σήψη είναι βαριά λοίμωξη, η οποία συνοδεύεται από συστηματική μη ελεγχόμενη φλεγμονώδη απάντηση. Προκύπτει όταν η προσπάθεια του σώματος να καταπολεμήσει μια λοίμωξη κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα να βλάπτει τους ιστούς και τα ίδια του τα όργανα. Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον οργανισμό και να οδηγήσει σε πολυοργανική ανεπάρκεια και σε θάνατο εάν δεν αναγνωρισθεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

Μυοπάθεια ΜΕΘ

Είναι μια κατάσταση που επιφέρει μεγάλη έκπτωση της λειτουργικότητας και μειωμένη ποιότητα ζωής για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πρόσφατες έρευνες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της πρώιμης κινητοποίησης στη πρόληψη της σήψης. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν επισημαίνουν ότι η έγκαιρη έναρξη της φυσιοθεραπείας μέσω της αναπνευστικής φυσικοθεραπείας, της πρώιμης κινητοποίησης, της κινησιοθεραπείας, του ενεργοπαθητικού ποδηλάτου και του ηλεκτρικού νευρομυϊκού ερεθισμού μειώνει το χρόνο παραμονής στον αναπνευστήρα, μειώνει το χρόνο παραμονής στη ΜΕΘ, βελτιώνει τη λειτουργικότητα κα την ποιότητα ζωής (Kayambu et al., 2011). Σε άλλες συστηματικές μελέτες επίσης αποδεικνύεται ότι η πρώιμη έναρξη της φυσικοθεραπείας έχει συστηματική αντιφλεγμονώδη δράση και συμβάλλει στον περιορισμό της έκπτωσης της μυϊκής μάζας (Hickmann et al., 2018).

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σήψης έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι η σήψη αποτελεί μία κατάσταση από την οποία απόλυτα νέοι και υγιείς μπορούν να οδηγηθούν αιφνιδίως στο θάνατο. Παρά την πρόοδο, τόσο στη διαγνωστική προσέγγιση όσο και στη θεραπεία, η θνησιμότητα της σήψης και της σηπτικής καταπληξίας παραμένει υψηλή. Στα πλαίσια της έγκαιρης, σωστής και ολοκληρωμένης θεραπευτικής αντιμετώπισης του ασθενούς της ΜΕΘ σημαντική θέση έχει η πρώιμη έναρξη ενός φυσικοθεραπευτικού προγράμματος με στόχο την αντιμετώπιση της μυοπάθειας, την πρόληψη της περεταίρω ατροφίας, την πρόληψη της μυϊκής αδυναμίας αποκτηθείσας στη ΜΕΘ, τη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας καθώς και τη μείωση του χρόνου παραμονής στον αναπνευστήρα και τη ΜΕΘ και την αύξηση της λειτουργικής ικανότητας του ασθενούς.

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών (ΠΣΦ) με το Επιστημονικό Τμήμα Καρδιοαγγειακής και Αναπνευστικής Φυσικοθεραπείας – Αποκατάστασης (Ε.Τ.Κ.Α.Φ.Α), ενημερώνει το ευρύ κοινό, για τη σημασία της εφαρμογής του κατάλληλου προγράμματος φυσικοθεραπείας των βαρέως πασχόντων για την πρόληψη της σήψης.