Κονδυλώματα – Παρά το γεγονός ότι θεωρούνται ότι είναι μεταδοτικά, δεν είναι ασυνήθιστο για ένα και μόνο μέλος μιας οικογένειας να έχει κονδυλώματα σε κάποιο σημείο το δέρματός του (όπως τα χέρια ή τα πόδια), αλλά μπορεί να εξαπλωθούν και σε άλλες περιοχές αν ο ασθενής αρχίσει να τα πειράζει/ξύνει.
Τα οξυτενή κονδυλώματα, όπως είναι η τυπική τους ονομασία, μεταβιβάζονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Οφείλονται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων: Human Papillomaviruses (HPV). Εντοπίζονται κυρίως στα γεννητικά όργανα και τις περιοχές γύρω από αυτά, καθώς και στην περιοχή του δακτυλίου του πρωκτού και της μεσογλουτιαίας αύλακας. Πολύ σπάνιες είναι εξωγεννητικές θέσεις, όπως η στοματική κοιλότητα ή οι γωνίες των χειλιών. Είναι ροζ ή λευκά στο χρώμα, πιο μαλακά και πιο εύθρυπτα από τους συνηθισμένους σπίλους του δέρματος. Οι ακροχορδώνες αν παραμείνουν για πολλούς μήνες χωρίς θεραπεία επεκτείνονται και μπορεί να γίνουν πολύ αντιαισθητικοί. Πολλαπλασιαζόμενα μπορούν να σχηματίζουν μεγάλες πλάκες.
Κονδυλώματα: Ποια είναι τα σημάδια από τα διάφορα είδη;
- Υπάρχει ο γνωστός τύπος του θολωτού κονδυλώματος που εμφανίζεται στα δάκτυλα, τα πόδια και τα γόνατα.
- Πελματιαία: Εμφανίζονται αποκλειστικά στην επιφάνεια του ποδιού.
- Επίπεδα: Μπορούν να εμφανιστούν στο πρόσωπο, στα πόδια, και σε άλλα μέρη του σώματος, συχνά σε μεγάλους αριθμούς.
- Γύρω ή κάτω από το νύχι.
- Νηματοειδή: Εμφανίζονται συνήθως στο πρόσωπο.
Η βλάβη προερχόμενη από την HPV λοίμωξη για την γυναίκα, δεν εξαιρεί τους άνδρες, όπως θέλουν να πιστεύουν λανθασμένα οι ίδιοι. Το 1-2% των κονδυλωμάτων μπορεί να προκληθεί από τον ιό των κοινών μυρμηκιών. Εμφανίζονται σε παχύσαρκα άτομα και οι βλάβες είναι ασυμπτωματικές εκτός και αν ο ασθενής τις πειράξει. Η κληρονομικότητα δεν παίζει κανένα λόγω σε αυτή τη νόσο ωστόσο υπάρχει οικογενής προδιάθεση.
Κονδυλώματα: Αίτια – Παράγοντες που την πυροδοτούν τη νόσο
- Πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι
- Άγνοια αν η ερωτική σας σύντροφος έχει προσβληθεί στο παρελθόν από κάποια σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσο (ΣΜΝ)
- Ενεργή σεξουαλική ζωή από νεαρή ηλικία
- Κατανάλωση καπνού και αλκοόλ
- Άγχος και παράλληλες ιογενείς λοιμώξεις (όπως HIV ή έρπης)
Κονδυλώματα: Συμπτώματα
Η μετάδοση γίνεται μέσω της άμεσης επαφής με τις μολυσματικές βλάβες που προκαλεί ο ιός. Ειδικότερα:
- Οι πρωκτογεννητικές HPV λοιμώξεις μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή (στοματική, πρωκτική, γεννητική). ΠΡΟΣΟΧΗ : Άτομα με μη ορατή νόσο μπορεί να μεταδίδουν τον ιό (πρόκειται για ασυμπτωματικούς φορείς του ιού).
- Οι δερματικές HPV λοιμώξεις μεταδίδονται με τη στενή προσωπική επαφή, ειδικά σε περιοχές που υπάρχουν μικροτραυματισμοί. Συνήθως, οι ίδιες οι βλάβες είναι μολυσματικές και αυτοενοφθαλμίζονται (μετάδοση σε άλλο σημείο δέρματος στο ίδιο άτομο).
Η εκδήλωση της νόσου εξαρτάται από τον τύπο του ιού και την εντόπιση των βλαβών. Οι πιο συχνές εκδηλώσεις είναι:
- Οι κοινές μυρμηγκιές (Verrucae vulgaries), που συνήθως εμφανίζονται στα χέρια, σαν καφεοειδείς ή στο χρώμα του δέρματος, εξωφυτικές (μισχωτές) και υπερκερατωτικές βλατίδες στα πέλματα, οι οποίες είναι και αρκετά επώδυνες.
- Οι επίπεδες ή ομαλές μυρμηγκιές (Verrucae plana), είναι πιο συχνές στα παιδιά και εμφανίζονται πιο συχνά στα πρόσωπο, το λαιμό, το θώρακα και τις καμπτικές (έσω) επιφάνειες των χεριών και ποδιών.
- Οι ορθοπρωκτικοί ακροχορδώνες (οξυτενή κονδυλώματα-Condylomata accuminata), παρουσιάζονται στο δέρμα και στους βλενογόννους της περιοχής των γεννητικών οργάνων και του πρωκτού.
Στους άνδρες εντοπίζονται κυρίως στην πόσθη, στη βάλανο, στη βαλανοποσθική αύλακα του πέους και σπανιότερα στο στόμιο της ουρήθρας.
Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι:
- Κνησμός (φαγούρα), του πέους, του όσχεου, της πρωκτικής χώρας
- Επιμόλυνση των βλαβών από μικρόβια
Τα μεγάλα κονδυλώματα μπορούν να προκαλέσουν μηχανικά προβλήματα όπως:
- Απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος
- Αγχώδεις διαταραχές και
- Κατάθλιψη στα άτομα που πάσχουν από πρωκτογεννητικά κονδυλώματα
Κονδυλώματα: Αντιμετώπιση και θεραπείες
Η θεραπεία είναι συντηρητική με ειδικά φάρμακα (επάλειψη των βλαβών), και η χειρουργική με ηλεκτροκαυτηρίαση ή laser. Μπορεί να γίνει «πάγωμα» με υγρό άζωτο (κρυοπηξία) . Εάν τα κονδυλώματα βρίσκονται στην ακροποσθία και είναι πολλά, θα πρέπει να γίνεται περιτομή.
Τα κονδυλώματα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται θεραπευτικά μέχρι της εξαφανίσεώς τους, λόγω κινδύνου μετάδοσης της νόσου στον ερωτικό σύντροφο κατά τη σεξουαλική επαφή, καθώs και κινδύνου κακοήθους εξαλλαγής (σπάνια στον άνδρα). Ένα μεγάλο πρόβλημα της θεραπείας των κονδυλωμάτων είναι η τάση τους για υποτροπές. Μπορούν να υποτροπιάσουν μήνες μετά από τη θεραπεία, οπότε παραμένει η δυνατότητα μετάδοσης τους. Επίσης δεν είναι ξεκάθαρο πόσο καιρό μετά από τη θεραπεία θα πάψει να μεταδίδεται ο ιός από τη θεραπευμένη περιοχή. Στην πράξη, αν μερικούς μήνες μετά από τη θεραπεία δεν εμφανιστούν νέα κονδυλώματα συνήθως η περιοχή θεωρείται θεραπευμένη. Προτείνεται η χρήση προφυλακτικού έως και 6 μήνες μετά τη θεραπεία των κονδυλωμάτων, ως μέτρο πρόληψης σε περίπτωση υποτροπής.
Σήμερα υπάρχει η δυνατότητα ανίχνευσης του ιού σε ασυμπτωματικούς άνδρες ,που η σύντροφος τους έχει μολυνθεί από τον ιό. Η εξέταση λέγεται HPV-DNA, αξιολογείται, όμως, μόνο το θετικό αποτέλεσμα, δηλαδή ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει την μόλυνση από τον ιό. Η εξέταση γίνεται με υλικό που λαμβάνεται από την ουρήθρα με ειδικό βουρτσάκι. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα λήψης τεμαχιδίου από ένα σχετικά ευμεγέθες κονδύλωμα, για ταυτοποίηση του στελέχους (τύπου) του ιού, καθότι, όπως αναφέραμε, μόνο ορισμένοι τύποι έχουν συσχετιστεί με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης κακοήθειας.
Σε γενικές γραμμές η θεραπεία των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων πρέπει να στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων:
- Kαταστρεπτικά χημικά (τριχλωροξικό οξύ, ποδοφυλλίνη, ποδοφυλλοτοξίνη, 5-φλουορουρακίλη)
- Aνοσοτροποποιητικά (Iντερφερόνη-α, Imiquimod)
- Xειρουργικές μέθοδοι (Laser CO2, χειρουργική εκτομή, εκτομή με ηλεκτρικό βρόχο)
ΠΡΟΣΟΧΗ! Τα κονδυλώματα έχουν τάση για υποτροπές. Πρέπει να αντιμετωπίζονται θεραπευτικά μέχρι να εξασθενούν, δεδομένου ότι μεταδίδονται σεξουαλικώς και έχουν κίνδυνο για κακοήθη εξαλλαγή.
Κονδυλώματα: Τι γίνεται με τον εμβολιασμό έναντι του ιού HPV;
Ο εμβολιασμός έναντι του ιού HPV εφαρμόζεται σήμερα σε 116 χώρες σε όλο τον κόσμο. Χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και το Βέλγιο έχουν καθιερώσει το συστηματικό και οργανωμένο εμβολιασμό με αποτέλεσμα να έχει εμβολιασθεί μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Στην Αυστραλία, σε έναν μόλις χρόνο από τη μαζική εφαρμογή του εμβολιασμού παρουσιάσθηκε σημαντική μείωση, σε ποσοστό περίπου 50% των γεννητικών κονδυλωμάτων.
Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν, ότι σύντομα μπορούμε να περιμένουμε μείωση στην εμφάνιση και προκαρκινωματωδών βλαβών του τραχήλου και αργότερα μπορούμε να περιμένουμε μείωση και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Οι κλινικές μελέτες των HPV εμβολίων παρουσιάζουν μία εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα που προσεγγίζει το 100% για όλα τα νοσήματα του γεννητικού συστήματος που στοχεύονται με τον εμβολιασμό. Ωστόσο, σήμερα, δεν υπάρχουνμόνο στοιχεία από τις κλινικές μελέτες, αλλά υπάρχουν πολύ σημαντικά στοιχεία και από την εφαρμογή του εμβολιασμού στην κλινική πράξη, όπου φαίνεται η επίδραση που ασκείται στα νοσήματα.