Οι υπαίθριες δραστηριότητες στον ήλιο, όπως το περπάτημα, το κολύμπι, ακόμα και μια απλή βόλτα στην πόλη, είναι συνήθως ευχάριστες για μικρούς και μεγάλους. Όταν όμως κάποιος παίρνει φάρμακα, η έκθεση στον ήλιο μπορεί να κρύβει κινδύνους.
Και αυτό διότι μερικά περιέχουν συστατικά που προκαλούν φωτοευαισθησία, αναφέρει η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων & Φαρμάκων (FDA). Η φωτοευαισθησία είναι μία χημικά προκαλούμενη αλλαγή στο δέρμα, που έχει ως συνέπεια να εκδηλώνει ο πάσχων:
- Συμπτώματα στο δέρμα σαν κι αυτά του ηλιακού εγκαύματος
- Εξάνθημα
- Άλλες παρενέργειες
Η φωτοευαισθησία μπορεί να εκδηλωθεί από προϊόντα που αλείφονται στο δέρμα ή από φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα ή με έγχυση. Μπορεί, δε, να είναι:
- Φωτοαλλεργική αντίδραση
- Φωτοτοξική αντίδραση
Η φωτοτοξική αντίδραση είναι η πιο συχνή. Είναι ένας ερεθισμός του δέρματος που συχνά αναπτύσσεται μέσα σε λίγες ώρες από την έκθεση στον ήλιο. Η φωτοαλλεργική αντίδραση είναι πιο σπάνια. Μπορεί να εκδηλωθεί μία έως και τρεις ημέρες μετά την έκθεση στον ήλιο.
Και στις δύο περιπτώσεις, η φωτοευαισθησία οφείλεται στην έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Επομένως μπορεί να προκληθεί και σε άτομα που χρησιμοποιούν φάρμακα και κάνουν σολάριουμ.
Ποια φάρμακα την προκαλούν
Την αυξημένη ευαισθησία στην υπεριώδη ακτινοβολία προκαλούν πολλά φάρμακα, τονίζει η FDA. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
- Αντιβιοτικά (π.χ. σιπροφλοξασίνη, δοξυκυκλίνη)
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (π.χ. ιβουπροφαίνη, ναπροξένη)
- Αντιμυκητιασικά (π.χ. φλουκυτοσίνη.)
- Αντιισταμινικά (π.χ. σετιριζίνη, διφαινυδραμίνη)
- Φάρμακα για τη χοληστερόλη (π.χ. ορισμένες στατίνες)
- Διουρητικά (π.χ. θειαζίδες)
- Αντισυλληπτικά που λαμβάνονται από το στόμα και οιστρογόνα
- Ηρεμιστικά και αντιεμετικά (π.χ. φαινοθειαζίνες)
- Ορισμένα φάρμακα για την ψωρίαση (ψωραλένια)
- Ορισμένα φάρμακα για την ακμή και άλλες δερματικές παθήσεις (ρετινοειδή)
- Ορισμένες σουλφοναμίδες
- Ορισμένες σουλφονυλουρίες για τον διαβήτη τύπου 2
- Τα άλφα υροξυοξέα (AHAs) σε καλλυντικά
Πώς να προφυλαχθείτε
Η FDA επισημαίνει πως δεν παθαίνουν υποχρεωτικώς φωτοευαισθησία όλοι όσοι λαμβάνουν κάποιο από τα προαναφερθέντα φάρμακα. Επιπλέον, εάν κάποιος εκδηλώσει μία φορά αντίδραση υπερευαισθησίας στον ήλιο, δεν σημαίνει πως θα την εκδηλώνει κάθε φορά που θα παίρνει το συγκεκριμένο φάρμακο.
Αν όμως ακολουθείτε κάποια φαρμακευτική αγωγή και δεν γνωρίζετε κατά πόσον αυξάνει την φωτοευαισθησία, συμβουλευθείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας. Καλό είναι επίσης να τηρείτε τους βασικούς κανόνες ηλιοπροστασίας όπως:
- Παραμονή στη σκιά από τις 11 έως τουλάχιστον τις 4 το απόγευμα
- Προστασία από τις ακτίνες του ήλιου που αντανακλώνται σε νερό και άμμο (ή και στο χιόνι)
- Κάλυψη του δέρματος με ελαφρά, αλλά μακριά ρούχα
- Χρήση γυαλιών ηλίου και παραμονή σε υπαίθριους χώρους μόνο με καπέλο με φαρδύ γείσο
- Επάλειψη με αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF πάνω από 30) σε όλα τα εκτεθειμένα σημεία του σώματος, μισή ώρα πριν βγείτε από το σπίτι. Να την επαναλαμβάνετε κάθε 2 ώρες. Αν κολυμπήσετε ή ιδρώσετε πολύ, η επάλειψη πρέπει να επαναληφθεί νωρίτερα.
Φωτογραφία: iStock