Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης για τα Αντιβιοτικά σήμερα (18.11.2025) και στο προσκήνιο έρχονται τα αγαπημένα φάρμακα πολλών από εμάς, που τα παίρνουν για κάθε συνάχι και πονόλαιμο. Τα αντιβιοτικά (ή αντιμικροβιακά) φάρμακα, όμως, καταπολεμούν μόνο τα βακτήρια. Γι’ αυτό τον λόγο πολύ συχνά τα παίρνουμε άνευ λόγου, ρισκάροντας να εκδηλώσουμε αχρείαστες παρενέργειες.
Όπως αναφέρουν ειδικοί από την Cleveland Clinic, στο Οχάιο, για να αποκομίσει κάποιος αληθινό όφελος από τα αντιβιοτικά πρέπει να τα παίρνει μόνον όταν του τα χορηγεί ο γιατρό του. Πρέπει επίσης να τα παίρνει ακριβώς όπως του έχει συστήσει, καθώς και για το προκαθορισμένο χρονικό διάστημα.
Αντιθέτως, είναι μεγάλο λάθος να παίρνει κάποιος αντιβιοτικό δίχως ιατρική συμβουλή. Το ίδιο και να φυλάει για «μελλοντική χρήση» τις ποσότητες που ενδεχομένως του περίσσεψαν από προηγούμενη θεραπεία.
Ποιες παθήσεις καταπολεμούν τα αντιβιοτικά
Οι παθήσεις που μπορούν να αντιμετωπιστούν με την χρήση των κατάλληλων αντιβιοτικών είναι πάρα πολλές. Συμπεριλαμβάνουν από απλές παθήσεις του δέρματος έως απειλητικές για την ζωή λοιμώξεις των εσωτερικών οργάνων ή και του αίματος ακόμα. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι οι εξής:
- Στο δέρμα και τα μαλακά μόρια: Κυτταρίτιδα (φλεγμονή των κυττάρων), μολύνσεις από δαγκώματα, μολύνσεις από σταφυλόκοκκο, μολυσματικό κηρίο, νεκρωτική απονευροσίτιδα
- Στο αναπνευστικό σύστημα: Βακτηριακή πνευμονία, πονόλαιμος από στρεπτόκοκκο, κοκκύτης
- Στο ουρογεννητικό σύστημα: Βακτηριακή κολπίτιδα, ορισμένα βακτηριακά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, ουρολοιμώξεις
- Στα μάτια: Επιπεφυκίτιδα, κυτταρίτιδα του οφθαλμικού κόγχου
- Άλλες παθήσεις: Άνθρακας, ενδοκαρδίτιδα (φλεγμονή στην καρδιά), νόσος του Lyme, σήψη (πρώην σηψαιμία)
Πότε δεν πρέπει να πάρετε αντιβιοτικά
Όταν έχετε ιογενείς λοιμώξεις δεν πρέπει να παίρνετε αντιβιοτικά φάρμακα, διότι δεν θα σας βοηθήσουν καθόλου. Τα πάρετε δεν τα πάρετε, ο ιός θα κάνει τον κύκλο του και θα φύγει. Επομένως μην τα παίρνετε και μην τα ζητάτε μετ’ επιτάσεως από τον γιατρό σας όταν έχετε λ.χ.:
- Γρίπη
- Κοινό κρυολόγημα (αυτό που αποκαλούμε «ίωση») ή συνάχι
- Βρογχίτιδα (εκτός κι αν σας το χορηγήσει ο γιατρός)
- Πονόλαιμο (εκτός κι αν έχετε κάνει τεστ που έχει δείξει ότι οφείλεται σε στρεπτόκοκκο, οπότε ο γιατρός θα σας χορηγήσει αντιβιοτικό)
- Ιογενή ιγμορίτιδα
- COVID-19
Υπάρχουν επίσης και ορισμένες βακτηριακές λοιμώξεις που υποχωρούν χωρίς αντιβιοτικά. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι:
- Ορισμένες περιπτώσεις βακτηριακής ιγμορίτιδας
- Ορισμένες περιπτώσεις ωτίτιδας
Επειδή δεν είναι εφικτό να κάνετε αυτοδιάγνωση (εκτός κι αν έχετε πτυχίο Ιατρικής), όταν έχετε συμπτώματα λοίμωξης, να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας. Εκείνος θα κρίνει αν και τι είδους φαρμακευτική θεραπεία χρειάζεστε.
Φωτογραφία: iStock