Οι γονείς συνηθίζουν να διαβάζουν παραμύθια στα παιδιά τους για να τα βοηθήσουν να κοιμηθούν. Αυτό που συχνά δεν συνειδητοποιούν, όμως, είναι ότι ο ύπνος αποτελεί αγαπημένο θέμα των συγγραφέων τους και ο τρόπος με τον οποίο αναπαριστάται προσφέρεται για να συζητήσουν με τα παιδιά την αξία του, αναφέρουν επιστήμονες από τον Καναδά.
Σε άρθρο τους που δημοσιεύεται στο χριστουγεννιάτικο τεύχος της ιατρικής επιθεωρήσεως BMJ, οι επιστήμονες αναλύουν τέσσερα δημοφιλή παραμύθια που περιέχουν πληροφορίες για την αξία του ύπνου και τα χαρακτηριστικά των διαταραχών του.
Αποφρακτική άπνοια και έλλειψη ύπνου στη Χιονάτη
Στην Χιονάτη, λ.χ., απεικονίζονται ορισμένες από τις συνέπειες που έχει ο κακός ύπνος το βράδυ λόγω αποφρακτικής άπνοιας. Η άπνοια στη διάρκεια του ύπνου είναι συνηθισμένη στα άτομα με πολύ κοντό ανάστημα, όπως οι νάνοι. Οι συνέπειές της στη διάρκεια της ημέρας μπορεί να είναι:
- Ευερεθιστότητα (υποφέρει ο Γκρινιάρης)
- Κόπωση (ο Υπναράς)
- Μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες (ο Ντροπαλός)
Αντίστοιχα, τα προβλήματα προσοχής και ευφράδειας λόγου αποτελούν αναγνωρισμένες συνέπειες της έλλειψης ύπνου. Αυτά μπορεί να εξηγούν τις δυσκολίες που έχει ο Σοφός να εκφραστεί, γράφουν οι επιστήμονες στο άρθρο τους.
Όσον αφορά τον Συναχωμένο, αυτός μπορεί κάλλιστα να υποφέρει από εξασθένηση του ανοσοποιητικού, επειδή ο ανεπαρκής ύπνος μειώνει την ανοσία. Η συνέπεια μπορεί να είναι ευπάθεια σε λοιμώξεις που προκαλούν συνεχές φτάρνισμα.
Διαβάστε ακόμα Πριγκίπισσες της Disney: Γιατροί αναλύουν τους άγνωστους κινδύνους από τον τρόπο ζωής τους
Προβλήματα ύπνου με υποκείμενη αιτία στην Πριγκίπισσα και το Μπιζέλι
Στην «Πριγκίπισσα και το Μπιζέλι» η πρωταγωνίστρια αδυνατεί να κοιμηθεί, διότι την ενοχλεί το μπιζέλι που βρίσκεται κάτω από πολλά στρώματα. Ο ανεπαρκής ύπνος της μπορεί να είναι απόρροια κάποιας διαταραχής στο φάσμα του αυτισμού, γράφουν οι επιστήμονες.
Οι πάσχοντες από τη διαταραχή συχνά εκδηλώνουν αισθητήρια ευαισθησία και δυσκολίες στον ύπνο. Η πιο συχνή από αυτές είναι η αϋπνία.
Ο υγιεινός ύπνος στην Χρυσομαλλούσα
Στο παραμύθι που εξιστορεί την περιπέτεια στο δάσος της χαριτωμένης μικρούλας, εξέχουσα θέση κατέχουν οι προδιαγραφές που πρέπει να έχει ο υγιεινός ύπνος, λένε οι επιστήμονες. Αυτές είναι οι εξής:
- Άνετο κρεβάτι
- Υπνοδωμάτιο που δεν είναι ούτε πολύ ζεστό ούτε πολύ κρύο
- Σκοτεινό και ήσυχο υπνοδωμάτιο
Οι παραϋπνίες στον Πήτερ Παν
Στον Πήτερ Παν, τέλος, οι μικροί αναγνώστες διδάσκονται τα συμπτώματα που έχουν οι παραϋπνίες. Με τον όρο αυτό περιγράφονται οι ασυνήθιστες και ανεπιθύμητες συμπεριφορές στη διάρκεια του ύπνου και κατά την αφύπνιση. Οι παραϋπνίες είναι συνηθισμένες στην παιδική ηλικία και συμπεριλαμβάνουν:
- Την υπνοβασία
- Την υπνολαλία (ο πάσχων μιλάει στον ύπνο του)
- Την σύγχυση κατά την αφύπνιση
- Τους νυκτερινούς τρόμους (ο πάσχων ξυπνά τρομαγμένος, με ταχυκαρδία, γρήγορη αναπνοή και εφίδρωση)
Ο Πήτερ Παν, λ.χ., βιώνει συχνά «επώδυνα όνειρα» που μπορεί να αντιπροσωπεύουν εφιάλτες ή νυκτερινούς τρόμους.
Οι επιστήμονες εξηγούν ότι συμβάλλοντες παράγοντες στις παραϋπνίες είναι το στρες, το άγχος αποχωρισμού και η έλλειψη ύπνου. Και τα τρία τα έχουν βιώσει ο Πήτερ Παν και τα Χαμένα Αγόρια, τα οποία εγκατέλειψαν οι οικογένειές τους και ζουν υπό την μόνιμη απειλή του Κάπταιν Χουκ.
Στο ίδιο παραμύθι, σκιαγραφείται η σημασία που έχει ο καλός ύπνος για την εδραίωση των αναμνήσεων και την βέλτιστη ψυχική διάθεση. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε βράδυ η κυρία Ντάρλινγκ «τακτοποιεί» τις αναμνήσεις των παιδιών της όταν αυτά κοιμούνται και τις αποθηκεύει στο «σωστό μέρος». Ούτε ότι αφήνει τις χαρούμενες σκέψεις τους πάνω-πάνω στο μυαλό τους για την επόμενη μέρα…
Φωτογραφία: iStock