Τα συμπληρώματα βιταμινών μπορούν να υποστηρίξουν το ανοσοποιητικό σύστημα, την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την ενέργεια. Πόσο απαραίτητα είναι, όμως, για τα παιδιά και τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς;
Για τους γονείς που τα παιδιά τους είναι λίγο ιδιότροπα στο φαγητό και δεν είναι σίγουροι αν παίρνουν όλα τα θρεπτικά συστατικά που πρέπει από τα τρόφιμα (που δεν τρώνε), τα συμπληρώματα μπορεί να φαίνονται σαν μια γρήγορη λύση.
Είναι αλήθεια ότι τα παιδιά χρειάζονται ένα ευρύ φάσμα βιταμινών και μετάλλων – όπως βιταμίνες A, B, C, D, E και K, μαζί με φυλλικό οξύ, ασβέστιο, ιώδιο, σίδηρο και ψευδάργυρο – για υγιή ανάπτυξη. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και των νεύρων, στην όραση, στην αντοχή των οστών, στην ανοσοποιητική λειτουργία, στον μεταβολισμό και στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους.
Ωστόσο, για τα περισσότερα υγιή παιδιά, αυτά τα θρεπτικά συστατικά μπορούν και πρέπει να προέρχονται από τρόφιμα – όχι από συμπληρώματα, εξηγεί ο Νικ Φούλερ, Διευθυντής Κλινικών Δοκιμών στο Τμήμα Ενδοκρινολογίας του Νοσοκομείου RPA στο Σίδνεϊ, σε άρθρο του στο The Conversation.
Διευκρινίζει ότι ακόμη και τα παιδιά με επιλεκτικές διατροφικές συνήθειες συνήθως λαμβάνουν επαρκή θρεπτικά συστατικά από καθημερινές τροφές, πολλές από τις οποίες είναι εμπλουτισμένες. Κοινά βασικά προϊόντα, όπως τα δημητριακά πρωινού, το γάλα και το ψωμί, συχνά εμπλουτίζονται με βασικά θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες Β, σίδηρο, ασβέστιο και ιώδιο.
Δείτε επίσης: Βιταμίνες «με το κιλό»: Η μόδα της «αυτοθεραπείας» που ανησυχεί τους γιατρούς – Δείτε παρενέργειες
Τι λέει η επιστήμη για τα συμπληρώματα διατροφής
Παρόλο που πολλά συμπληρώματα διατροφής για παιδιά ισχυρίζονται ότι υποστηρίζουν την ανοσία, την ανάπτυξη ή τη συνολική ευεξία, υπάρχουν ελάχιστα ισχυρά επιστημονικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι βελτιώνουν τα αποτελέσματα της υγείας ή προλαμβάνουν ασθένειες σε κατά τα άλλα υγιή παιδιά.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι τα παιδιά που έχουν μια υγιεινή διατροφή χωρίς περιορισμούς σε τρόφιμα, δεν χρειάζονται πρόσθετα συμπληρώματα.
Η έρευνα δείχνει σταθερά ότι η λήψη βιταμινών και μετάλλων μέσω τροφών ολικής αλέσεως είναι ανώτερη από τη λήψη τους σε μορφή συμπληρώματος.
Τα τρόφιμα παρέχουν αυτά τα θρεπτικά συστατικά μαζί με φυτικές ίνες, ένζυμα και βιοδραστικές ενώσεις, όπως φυτοχημικά και υγιή λίπη, τα οποία ενισχύουν την απορρόφηση, τον μεταβολισμό και τη συνολική αποτελεσματικότητα με τρόπους που τα μεμονωμένα συμπληρώματα δεν μπορούν να αναπαράγουν.
Πιθανοί κίνδυνοι και απρόβλεπτες συνέπειες
Οι γονείς θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι ακίνδυνα.
Οι λιποδιαλυτές βιταμίνες – όπως οι A, D, E και K – μπορούν να συσσωρευτούν στο σώμα εάν καταναλωθούν σε υπερβολική ποσότητα. Εάν φτάσουν σε τοξικά επίπεδα , μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα υγείας. Στην περίπτωση των βιταμινών A και B, αυτά τα προβλήματα μπορεί να είναι σοβαρά και ακόμη και να προκαλέσουν θάνατο.
Δείτε επίσης: Βιταμίνες: Πόσο βοηθούν σε περίπτωση ασθένειας, τι πρέπει να γνωρίζετε
Υψηλές δόσεις άλλων υδατοδιαλυτών βιταμινών, όπως η βιταμίνη C, μπορεί να μην είναι επικίνδυνες, αλλά μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες όπως διάρροια ή να επηρεάσουν την απορρόφηση άλλων θρεπτικών συστατικών.
Επίσης, πολλά συμπληρώματα διατροφής που προορίζονται για παιδιά έχουν μέσα πρόσθετα αρωματικά και χρωστικά ουσίες.
Υπάρχει, επίσης, μια ψυχολογική διάσταση που πρέπει να ληφθεί υπόψη, σύμφωνα με τον ειδικό. Η τακτική χορήγηση συμπληρωμάτων στα παιδιά, μπορεί να τα «κακομάθει» ότι τα χάπια αποτελούν υποκατάστατο μιας θρεπτικής διατροφής και όχι μια προσωρινή βοήθεια.
Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνουν οι γονείς;
Ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να παρέχετε στα παιδιά τις απαραίτητες βιταμίνες και μέταλλα είναι μέσω μιας ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής.
Αυτό σημαίνει ότι στη διατροφή του πρέπει να συμπεριλαμβάνονται γαλακτοκομικά, κρέας, πουλερικά, ψάρια, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηροί καρποί, σπόροι, όσπρια και μια πολύχρωμη ποικιλία φρούτων και λαχανικών.
Αν δυσκολεύεστε να πείσετε το παιδί σας να φάει ορισμένες τροφές, ο κ. Φούλερ προσφέρει μερικές συμβουλές:
«Το μυστικό ανακάτεμα»: Ανακατέψτε φασόλια και κουνουπίδι σε πουρέ πατάτας για να αυξήσετε την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά χωρίς να το καταλάβει το παιδί σας.
Υγιεινές αντικαταστάσεις: Σταδιακά αντικαταστήστε το λευκό ψωμί, τα ζυμαρικά και το ρύζι με ολικής άλεσης. Ξεκινήστε ανακατεύοντας καστανό ρύζι σε μια μερίδα λευκού ρυζιού για να διευκολύνετε τη μετάβαση.
O σωστός συνδυασμός: Συνδυάστε νέα, πολύχρωμα φαγητά με γνωστά αγαπημένα. Προσφέρετε φρούτα βουτηγμένα σε γιαούρτι ή προσθέστε μια έντονη κόκκινη ή πράσινη σάλτσα στα ζυμαρικά, κάνοντας τις νέες γεύσεις λιγότερο «τρομακτικές».
Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η χορήγηση συμπληρωμάτων μπορεί να είναι κατάλληλη, ως και απαραίτητη, όπως για παιδιά με διαγνωσμένες διατροφικές ελλείψεις, συγκεκριμένες ιατρικές παθήσεις ή πολύ περιορισμένες δίαιτες.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς θα πρέπει να ζητήσουν τη συμβουλή ενός εξειδικευμένου επαγγελματία υγείας, όπως ενός γενικού ιατρού ή ενός παιδιατρικού διαιτολόγου.
Φωτογραφία iStock