Σύντομο οδηγό με πρακτικές συμβουλές για την ασφαλή προμήθεια, συντήρηση και χρήση κρέατος και άλλων τροφίμων εν όψει του Πάσχα, εξέδωσε ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ).
Όπως αναφέρει, μέσα στον ενθουσιασμό για τη μεγάλη γιορτή και τις πυρετώδεις προετοιμασίες είναι σημαντικό να μην αμελούμε την ασφάλεια των τροφίμων. Και αυτό διότι τα τροφιμογενή νοσήματα (κοινώς οι τροφικές δηλητηριάσεις) μπορεί να αποδειχθούν πολύ επικίνδυνα.
Για να προστατευθείτε είναι σημαντικό να προγραμματίσετε προσεκτικά τις αγορές σας και να κάνετε προσεκτική επιλογή τροφίμων. Απαραίτητος είναι ακόμα ο σωστός χειρισμός και αποθήκευση των πρώτων υλών.
Όπως αναφέρει ο ΕΦΕΤ, γενικά ως καταναλωτές πρέπει να έχετε πάντοτε κατά νου τα εξής όταν βγαίνετε στην αγορά για να αγοράσετε τρόφιμα:
- Να τα προμηθεύεστε μόνο από επίσημα (επομένως ελεγχόμενα) σημεία πώλησης.
- Στα προσυσκευασμένα τρόφιμα να ανατρέχετε στις ενδείξεις της συσκευασίας. Η ετικέτα παρέχει χρήσιμες πληροφορίες, όπως την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας του προϊόντος, τις ορθές συνθήκες αποθήκευσης, τα διατροφικά στοιχεία.
- Να δίνετε προσοχή στην καθαριότητα του εξοπλισμού και του χώρου του καταστήματος που επιλέγετε για την αγορά τροφίμων.
- Όταν αγοράζετε κρέας, να ελέγχετε αν είναι τοποθετημένο μέσα σε ψυγεία ή σε ψυχόμενες προθήκες που λειτουργούν. Όταν επιλέγετε κατεψυγμένα κρέατα, να εξετάζετε την ημερομηνία κατάψυξης και την ημερομηνία ανάλωσης του προϊόντος (π.χ. ένδειξη: «ΑΝΑΛΩΣΗ ΕΩΣ», «ΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΤΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ»)
- Να τοποθετείτε σε διαφορετικές σακούλες τα τρόφιμα που αγοράζετε ωμά και χρειάζονται μαγείρεμα από αυτά που είναι έτοιμα προς κατανάλωση. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δεν θα βάζετε στην ίδια σακούλα το κρέας και τα παρασκευάσματα κρέατος με τις σαλάτες και το ψωμί. Αυτό είναι απαραίτητο για να αποφύγετε τυχόν διασταυρούμενη μικροβιακή επιμόλυνση.
- Να αγοράζετε τελευταία τα προϊόντα που χρειάζονται ψύξη ή κατάψυξη. Με αυτό τον τρόπο θα μείνουν λιγότερη ώρα εκτός ψυγείου έως ότου φθάσετε στο σπίτι.
Τι να προσέχετε όταν αγοράζετε αρνί, κατσίκι, σπλάγχνα
Ο ΕΦΕΤ παρέχει μερικές πρόσθετες συμβουλές ειδικά για τρόφιμα που καταναλώνουμε συχνά την περίοδο του Πάσχα, πρωτίστως τα αρνιά και τα κατσίκια (αμνοερίφια):
- Αν αγοράσετε ολόκληρο ή μισό σφάγιο, βεβαιωθείτε ότι φέρει σφραγίδα σε σχήμα αυγού. Η σφραγίδα αυτή υποδηλώνει ότι έχει γίνει ο απαιτούμενος κρεοσκοπικός έλεγχος.
Επιπλέον, τα σφάγια πρέπει να φέρουν και άλλες σφραγίδες, αναλόγως με την χώρα προέλευσης και σφαγής. Ειδικότερα, υπάρχουν τρεις κατηγορίες υποχρεωτικών σφραγίδων:
- Τα σφάγια που έχουν σφαγιασθεί στη χώρα μας και που έχουν εκτραφεί στην Ελλάδα ή σε κράτος-μέλος της Ε.Ε. έχουν σφραγίδα καταλληλότητας χρώματος «λαμπρού κυανού» (τυρκουάζ). Στο κέντρο της αναγράφεται ο κωδικός αριθμός κτηνιατρικής έγκρισης του σφαγείου. Περιφερειακά αναγράφονται τα αρχικά GR και τα διακριτικά της Ε.Ε.
- Τα σφάγια που έχουν σφαγιασθεί σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και διακινούνται προς τη χώρα μας, έχουν σφραγίδα καταλληλότητας με χρώμα επιλογής του κάθε κράτους της ΕΕ. Φέρουν επίσης τα χαρακτηριστικά στοιχεία τα οποία εφαρμόζονται στη χώρα σφαγής τους. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι ο κωδικός αριθμός έγκρισης σφαγείου, χώρας και διακριτικών της Ε.Ε.
- Τα σφάγια που έχουν σφαγιασθεί σε τρίτες χώρες και εισάγονται στη χώρα μας, έχουν σφραγίδα καταλληλότητας με χρώμα καστανό. Η σφραγίδα αναγράφει τα στοιχεία της χώρας προέλευσης.
Ο ΕΦΕΤ επισημαίνει ότι ειδικά τα σφάγια που έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαγεί στην Ελλάδα (επομένως έχουν ως χώρα καταγωγής την Ελλάδα), φέρουν επιπλέον σφραγίδα με την ένδειξη «ΕΛΛΑΣ». Αυτή η σφραγίδα έχει σχήμα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο. Αναγράφει τη λέξη «ΕΛΛΑΣ» με κεφαλαία γράμματα. Το χρώμα της είναι «λαμπρό κυανό» (τυρκουάζ).
Εάν προμηθευθείτε σπλάχνα και άλλα είδη κρέατος, βεβαιωθείτε ότι βρίσκονται υπό ψύξη, σε προστατευμένους χώρους (π.χ. ψυχόμενες προθήκες). Εάν επιλέγετε κατεψυγμένα σπλάχνα, πρέπει να εξετάζετε την ημερομηνία κατάψυξης και την ημερομηνία ανάλωσης του προϊόντος. Αναζητήστε λ.χ. την ένδειξη «ΑΝΑΛΩΣΗ ΕΩΣ» ή «ΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΤΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ».
Και στο σπίτι
Ο ΕΦΕΤ τονίζει πως η λήψη μέτρων είναι απαραίτητη και όταν μεταφέρετε τα τρόφιμα στο σπίτι. Ειδικότερα επισημαίνει τα εξής:
- Φροντίστε για τη σωστή αποθήκευση των τροφίμων στα ντουλάπια, στο ψυγείο ή στην κατάψυξη.
- Να τοποθετείτε τα ευαλλοίωτα τρόφιμα (π.χ. κρέας, γάλα, τυρί) στο ψυγείο το συντομότερο δυνατόν μετά την αγορά τους.
- Να προσέχετε τις θερμοκρασίες! Να ελέγχετε ότι το ψυγείο σας λειτουργεί σωστά.
- Να διατηρείτε το μαγειρεμένο φαγητό ζεστό (πάνω από 60°C) πριν από το σερβίρισμα.
- Να μην αφήνετε το μαγειρεμένο φαγητό σε θερμοκρασία δωματίου επί περισσότερες από 2 ώρες.
- Να προετοιμάζετε το κρέας για μαγείρεμα ακολουθώντας τις ορθές πρακτικές για την υγιεινή τροφίμων. Με αυτό τον τρόπο θα αποφύγετε τις επιμολύνσεις μαγειρεμένου κρέατος με ωμά τρόφιμα. Μεριμνήστε επίσης για την καθαριότητα των επιφανειών στην κουζίνα.
- Αν σκοπεύετε να κάνετε τραπέζι, μην ξεχάσετε να ρωτήσετε τους καλεσμένους σας εάν έχουν τροφική αλλεργία. Αυτό είναι απαραίτητο για να προσέξετε τα υλικά που θα χρησιμοποιήσετε ή να τους προειδοποιήσετε να μην φάνε κάποιο από τα φαγητά σας. Αν κάποιος νιώσει αδιαθεσία ή παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση μετά από κατανάλωση τροφής, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Φωτογραφία: iStock