Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έπαθαν το 2022 τροφική δηλητηρίαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τα μολυσμένα κρέατα και τα ζωικής προελεύσεως τρόφιμα να οφείλονται για τα περισσότερα περιστατικά.
Όπως αποκαλύπτει σε νέα έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (ECDC), 137.017 άνθρωποι έπαθαν δηλητηρίαση από καμπυλοβακτήριο και άλλοι 65.208 από σαλμονέλα. Η πιο συχνή πηγή των δηλητηριάσεων από καμπυλοβακτήριο ήταν το κοτόπουλο.
Και τα δύο βακτήρια προκαλούν συμπτώματα γαστρεντερίτιδας. Το καμπυλοβακτήριο συνήθως προκαλεί συμπτώματα 2-5 ημέρες μετά την έκθεση σε αυτό. Τα συμπτώματα διαρκούν από μία όπως δύο εβδομάδες και μπορεί να συμπεριλαμβάνουν:
- Διάρροια (με ή χωρίς αίμα, αναλόγως με τη σοβαρότητα της λοίμωξης)
- Πόνο στην κοιλιά
- Πυρετό
Μερικές φορές ο ασθενής έχει συμπτώματα που θυμίζουν αυτά της οξείς σκωληκοειδίτιδας ή της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου.
Αντίστοιχα, η δηλητηρίαση από σαλμονέλα προκαλεί:
- Διάρροια (χωρίς αίμα, στην πλειονότητα των περιπτώσεων) που διαρκεί συνήθως 3-7 ημέρες
- Πυρετό (σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις)
- Πόνο στην κοιλιά
- Πόνους στους μυς
- Πονοκέφαλο
- Ναυτία (μπορεί να προηγείται της διάρροιας)
- Έμετο
Τα κρούσματα καμπυλοβακτηριδίωσης στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία του ECDC, τα κρούσματα δηλητηρίασης από καμπυλοβακτήριο στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ ανήλθαν σε 137.107 το 2022. Αντιστοιχούν κατά μέσον όρο σε 43,1 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού.
Τα περισσότερα κρούσματα αναλογικά με τον πληθυσμό τους είχαν:
- Το Λουξεμβούργο (αναλογία 141,3 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού)
- Η Τσεχία (137 ανά 100.000)
- Η Σλοβακία (87,9)
- Η Δανία (87,6)
Η δηλητηρίαση από καμπυλοβακτήριο ήταν πολύ πιο σπάνια σε Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία και Ελλάδα. Κάθε μία κατέγραψε 2,9 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού ή λιγότερα. Στην Ελλάδα το 2022 αναφέρθηκαν 302 κρούσματα. Από τους ασθενείς αυτούς, το σχεδόν 87% χρειάσθηκαν νοσηλεία στο νοσοκομείο.
Ωστόσο, εκτός από αυτά υπήρξαν τουλάχιστον άλλα 504 κρούσματα που καταγράφηκαν σε ταξιδιώτες από την Ελλάδα. Η έκθεση αναφέρει πως 4.036 κρούσματα αφορούσαν ταξιδιώτες εντός της ΕΕ, οι οποίοι ανέφεραν σε ποια χώρα βρίσκονταν πριν αρρωστήσουν. Οι περισσότεροι μολύνθηκαν:
- Στην Ισπανία (το 31,1%)
- Στην Ελλάδα (το 12,5%)
- Στην Ιταλία (το 8,6%)
- Στην Κροατία (το 8,1%)
Άλλα 3.958 κρούσματα δηλητηρίασης από καμπυλοβακτήριο ήταν ταξιδιώτες που επέστρεφαν από χώρες εκτός ΕΕ. Οι περισσότεροι ήταν από Τουρκία, Ταϋλάνδη, Ινδονησία, Μαρόκο και Ινδία.
Και η σαλμονέλα
Η δηλητηρίαση από σαλμονέλα προκάλεσε σχεδόν τα μισά κρούσματα απ’ ό,τι αυτή από το καμπυλοβακτηρίδιο. Συνολικώς καταγράφηκαν στην ΕΕ 65.208 κρούσματα το 2022. Αντιστοιχούν σε 15,3 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού, κατά μέσον όρο.
Τα περισσότερα είχαν η Τσεχία (71,9 ανά 100.000) και η Σλοβακία (67,5 ανά 100.000). Τα λιγότερα η Βουλγαρία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Λετονία, η Πορτογαλία και η Ρουμανία. Κάθε μία είχε 6,1 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού ή λιγότερα. Στην Ελλάδα καταγράφηκαν συνολικώς 640 περιστατικά (αντιστοιχούν σε 6,1 ανά 100.000).
Η δηλητηρίαση από σαλμονέλα έχει χαμηλότερο ποσοστό νοσηλείας απ’ ό,τι εκείνη από καμπυλοβακτήριο. Πανευρωπαϊκά έφτασε στο 38,9% των περιστατικών. Και πάλι, Ελλάδα, Κύπρος και Ρουμανία είχαν τις περισσότερες νοσηλείες. Ωστόσο το ECDC διευκρινίζει πως αυτό μάλλον οφείλεται στο ότι καταγράφονται τα πιο σοβαρά περιστατικά και όχι στο ότι η «ελληνική» σαλμονέλα προκαλεί πιο βαριά νόσο.
Ένα άλλο αξιοσημείωτο δεδομένο της νέας έκθεσης του ECDC είναι πως όταν γίνονται έλεγχοι στα σφαγεία και στις επιχειρήσεις από το κράτος, είναι υψηλότερα τα ποσοστά θετικών δειγμάτων για επικίνδυνα παθογόνα, απ’ ό,τι όταν κάνουν τους ελέγχους οι ίδιες οι επιχειρήσεις. Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε και στη χώρα μας.
Φωτογραφία: iStock