Συστάσεις προς το κοινό για την πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη και των επιπλοκών του εξέδωσε η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (ΕΚΕ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη στις 14 Νοεμβρίου.
Σε αυτές παροτρύνει ορισμένες ομάδες του πληθυσμού να σπεύσουν να ελέγξουν αμέσως το σάκχαρό τους, εάν δεν έχουν ήδη διαγνωσθεί με σακχαρώδη διαβήτη. Και αυτό, διότι η νόσος αναπτύσσεται επί χρόνια δίχως συμπτώματα, προκαλώντας «αθόρυβα» σοβαρές βλάβες σε όλο το σώμα.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση της ΕΚΕ, ένας στους δύο ασθενείς με διαβήτη δεν γνωρίζει ότι πάσχει από τη νόσο. Ωστόσο οι ασθενείς διατρέχουν έως και τριπλάσιο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρδιαγγειακή νόσο.
Στην πραγματικότητα, τα καρδιαγγειακά αίτια αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου των διαβητικών ασθενών ηλικίας άνω των 65 ετών. Στα αίτια αυτά συμπεριλαμβάνονται:
- Το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
- Η καρδιακή ανεπάρκεια
- Το ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
Η ΕΚΕ τονίζει ότι οι καρδιαγγειακές επιπλοκές δεν είναι οι μοναδικές που απειλούν τους ασθενείς, ιδίως όταν ζουν με αρρύθμιστο σάκχαρο. Έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν και:
- Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, που δύναται να οδηγήσει σε τύφλωση,
- Διαβητική νεφροπάθεια, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και αιμοκάθαρση
- Περιφερική αγγειοπάθεια και νευροπάθεια, που δύναται να οδηγήσουν σε έλκη (πληγές) στα κάτω άκρα. Αν τα έλκη μολυνθούν (διαβητικό πόδι) η κατάληξη μπορεί να είναι ακόμα και ακρωτηριασμός
Ποιοι χρειάζονται έλεγχο του σακχάρου
Για την πρόληψη όλων αυτών των προβλημάτων, η ΕΚΕ συνιστά άμεσο έλεγχο του σακχάρου (γλυκόζης) αίματος σε μη-διαβητικούς ασθενείς οι οποίοι όμως πληρούν ορισμένα κριτήρια.
Οι πρώτοι που πρέπει να ελεγχθούν είναι τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα, που επιπλέον έχουν και τουλάχιστον ακόμα έναν από τους εξής παράγοντες:
- Έχουν οικογενειακό ιστορικό διαβήτη σε συγγενείς 1ου βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά)
- Έχουν ιστορικό υπέρτασης ή καρδιαγγειακής νόσου
- Έχουν ιστορικό δυσλιπιδαιμίας. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι έχουν υψηλά τριγλυκερίδια (πάνω από 250 mg/dl) ή/και χαμηλή καλή (HDL) χοληστερόλη (κάτω από 35 mg/dl)
- Είναι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
- Έχουν καταστάσεις που σχετίζονται με αντίσταση στην ινσουλίνη (π.χ. μελανίζουσα ακάνθωση, δηλαδή σκουρόχρωμες πτυχώσεις στο δέρμα)
Σύμφωνα με την ΕΚΕ, πρέπει επίσης να εξεταστούν και όσοι έχουν:
- Ιστορικό προδιαβήτη
- Ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης
- Ηλικία άνω των 45 ετών
- HIV/AIDS λοίμωξη
Εάν τα αποτελέσματα είναι φυσιολογικά, θα πρέπει να επαναλαμβάνονται τουλάχιστον ανά 3ετία, επισημαίνει η ΕΚΕ. Εάν τα αποτελέσματα είναι παθολογικά, ο έλεγχος πρέπει να γίνεται πιο συχνά, αναλόγως με τα αρχικά ευρήματα και τους παράγοντες κινδύνου.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων
Για να διαγνωστεί ο σακχαρώδης διαβήτης γίνονται εξετάσεις αίματος, με τις οποίες ελέγχονται:
- Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη. Συμβολίζεται HbA1c. Είναι δείκτης των επιπέδων της γλυκόζης (σακχάρου) κατά τους τελευταίους 2-3 μήνες.
- Η γλυκόζη νηστείας. Δηλαδή το σάκχαρο το πρωί, όταν ο εξεταζόμενος είναι νηστικός από το βράδυ
Μπορεί να γίνει επίσης δοκιμασία ανοχής γλυκόζης. Κατ’ αυτήν, καταναλώνει ο εξεταζόμενης ρόφημα με γλυκόζη και ακολούθως υποβάλλεται σε μετρήσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα. Με αυτό τον τρόπο εξακριβώνεται ο ρυθμός μεταβολισμού της γλυκόζης από τον οργανισμό του.
Οι φυσιολογικές τιμές, ο προδιαβήτης και ο σακχαρώδης διαβήτης αποτυπώνονται στον πίνακα της ΕΚΕ που ακολουθεί:
Εκδήλωση για το κοινό
Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη 2022, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία και η Ομάδα Εργασίας «Καρδιά και Διαβήτης» της ΕΚΕ συνεργάσθηκαν με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία και την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, για να ενημερώσουν το κοινό.
Την Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2022 θα στηθεί περίπτερο στον αύλειο χώρο του Ζαππείου, στην Αθήνα, και θα πραγματοποιηθεί δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Η δράση θα διεξαχθεί από τις 9 το πρωί έως τις 3 το μεσημέρι.
Φωτογραφία: iStock