Από τις αρχές της πανδημίας, οι γιατροί είχαν αντιληφθεί ότι ο νέος κορωνοϊός δεν προσβάλλει μόνο το αναπνευστικό σύστημα, αλλά πολλά όργανα και ιστούς του σώματος. Τώρα, μια νέα μελέτη δείχνει ότι μία από τις επιπλοκές του μπορεί ακόμα και να καταστρέψει εντελώς κάποια όργανα.
Τα όργανα αυτά είναι οι νεφροί οι οποίοι, σύμφωνα με τη νέα μελέτη, μπορεί να παρουσιάζουν διαταραγμένη λειτουργία για μήνες μετά την αρχική λοίμωξη. Σε μερικούς ασθενείς, όμως, η διαταραχή αυτή είναι μη αναστρέψιμη και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στην αιμοκάθαρση.
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Journal of the American Society of Nephrology. Όπως δείχνουν, όσο πιο βαριά αρρωσταίνει ο κορωνοϊός έναν άνθρωπο, τόσο περισσότερο κινδυνεύει να εκδηλώσει επίμονη νεφρική βλάβη. Ωστόσο όλοι οι ασθενείς, ακόμα και όσοι αρρωσταίνουν ήπια, κινδυνεύουν.
«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία που έχει η παρακολούθηση της νεφρικής λειτουργίας μετά την Covid-19», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Ziyad Al-Aly, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον. «Αν δεν εξετάζεται προληπτικά η νεφρική λειτουργία μετά την οξεία φάση της λοίμωξης, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με την νεφροπάθεια. Και πολλοί θα περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους κάνοντας αιμοκάθαρση».
Η νέα μελέτη
Στη νέα μελέτη εξετάστηκαν στοιχεία από 1,726,683 ανθρώπους. Οι 89.216 από αυτούς εκδήλωσαν τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός μεταξύ Μαρτίου 2020 και Μαρτίου 2021. Άλλοι από αυτούς νόσησαν ήπια έως μέτρια και έμειναν στο σπίτι, και άλλοι χρειάσθηκαν νοσηλεία στο νοσοκομείο.
Έναν έως έξι μήνες μετά την αρχική λοίμωξη, όσοι ασθενείς είχαν αναρρώσει από την Covid-19 είχαν κατά μέσον όρο 35% περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάζουν:
- Νεφρική βλάβη ή
- Σημαντική μείωση της νεφρικής λειτουργίας
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι η πλειονότητα εξ αυτών δεν ένιωθε πόνο ούτε είχε κάποιο άλλο ύποπτο σύμπτωμα. Επομένως, το νεφρολογικό πρόβλημά τους έγινε αντιληπτό μόνο και μόνο επειδή τους εξέτασαν οι ερευνητές. Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι «οι γιατροί που φροντίζουν τους ασθενείς μετά την Covid πρέπει να μεριμνούν να τους υποβάλλουν σε προληπτικό νεφρικό έλεγχο», τόνισε ο Dr. Al-Aly.
Τα ευρήματα
Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε πως σε σύγκριση με τους εθελοντές που δεν είχε μολύνει ο κορωνοϊός, όσοι νόσησαν αλλά έμειναν στο σπίτι είχαν κατά μέσον όρο:
- 15% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κάποιο σοβαρό νεφρικό επεισόδιο, όπως η χρόνια νεφροπάθεια
- 30% περισσότερες πιθανότητες να υποστούν οξεία νεφρική βλάβη
- 215% περισσότερες πιθανότητες (υπερδιπλάσιος κίνδυνος) να αναπτύξουν τελικού σταδίου νεφρική νόσο. Η πάθηση αυτή αντιμετωπίζεται με αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού.
Οι αντίστοιχοι κίνδυνοι στους ασθενείς με Covid-19 που εισήχθησαν στο νοσοκομείο ήταν ακόμα μεγαλύτεροι. Ωστόσο μέγιστοι ήταν σε όσους χρειάσθηκαν νοσηλεία στην εντατική, αφού διέτρεχαν:
- Επταπλάσιο κίνδυνο να εκδηλώσουν κάποιο σοβαρό νεφρικό επεισόδιο
- Οκταπλάσιο κίνδυνο οξείας νεφρικής βλάβης
- 13 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν τελικού σταδίου νεφρική νόσο
«Ο κίνδυνος που απειλεί όσους νοσεί ελαφρά ο κορωνοϊός, είναι σημαντικός», προειδοποίησε ο Dr. Al-Aly. «Πόσο μάλλον που ακόμα δεν γνωρίζουμε τι επιφυλάσσει το απώτερο μέλλον στους ασθενείς μας».
Η νεφρική λειτουργία
Η νέα μελέτη έδειξε ακόμα ότι μετά την οξεία φάση της Covid-19, οι 4.757 από τους ασθενείς (το 5,3%) παρουσίαζαν μείωση κατά 30% ή περισσότερο του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (EGFR). Ο ρυθμός αυτός είναι ένας δείκτης της νεφρικής λειτουργίας. Χρησιμοποιείται επίσης για να καθοριστεί η βαρύτητα της νεφροπάθειας.
Η αξιολόγησή του γίνεται με απλή εξέταση αίματος, στην οποία μετρώνται τα επίπεδα της κρεατινίνης. Η κρεατινίνη είναι ένα αζωτούχο υποπροϊόν του μεταβολισμού που παράγει ο οργανισμός σε καθημερινή βάση. Οι νεφροί διηθούν την κρεατινίνη και την αποβάλλουν με τα ούρα.
Οι ερευνητές της παρούσας μελέτης διαπίστωσαν πως ο κίνδυνος μείωσης του EGFR κατά 30% ή περισσότερο ήταν:
- Σχεδόν 10% υψηλότερος στους ανθρώπους που νόσησε ελαφρά ο κορωνοϊός
- Διπλάσιος στους ασθενείς με Covid-19 που νοσηλεύθηκαν σε απλό θάλαμο στο νοσοκομείο
- Τριπλάσιος στους ασθενείς που νοσηλεύθηκαν στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας
Με άλλα λόγια, «περισσότερο από 5% των ασθενών μας έχασαν τουλάχιστον το 30% της νεφρικής λειτουργίας τους μετά τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός», είπε ο Dr. Al-Aly. «Τέτοιου βαθμού μείωση θα περιμέναμε να δούμε σε πολύ ηλικιωμένους ανθρώπους. Είναι σαν να γέρασαν ξαφνικά οι νεφροί τους κατά 20 ή και 30 χρόνια».
Φωτογραφία: iStock