Η επιστημονική τεκμηρίωση για την αύξηση των εγκεφαλικών επεισοδίων τον Ιούλιο είναι πλέον σαφής και ανησυχητική.
Μεγάλη μελέτη στην Κίνα, που ανέλυσε περισσότερα από 82.000 περιστατικά μεταξύ 2019 και 2021, κατέγραψε σχεδόν διπλασιασμό του κινδύνου ισχαιμικού εγκεφαλικού τις ημέρες που η θερμοκρασία έφτανε ή ξεπερνούσε τους 33°C.
Συγκεκριμένα απέδειξε πώς υπό συνθήκες θερμοπληξίας και αφυδάτωσης το αίμα αυξάνει την πηκτικότητα του, ενώ την ίδια στιγμή η κατά την κυκλοφορία μπορεί να φράξει τα εγκεφαλικά αγγεία.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, η εμφάνιση του επεισοδίου κορυφώνεται μέσα στις πρώτες 10 ώρες από την έκθεση στον καύσωνα, επιβεβαιώνοντας ότι η επίδραση της ζέστης δεν είναι θεωρητική, αλλά άμεση και δυνητικά θανατηφόρα.
Εγκεφαλικά: Ποιος είναι ο βιολογικός μηχανισμός
Οι βιολογικοί μηχανισμοί πίσω από αυτό το φαινόμενο είναι εξίσου συγκεκριμένοι. Η έντονη εφίδρωση και η αφυδάτωση που προκαλεί ο καύσωνας αυξάνουν την πηκτικότητα του αίματος, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό υπόστρωμα για θρόμβους.
Παράλληλα, η υπερφόρτιση του καρδιαγγειακού συστήματος για λόγους θερμορύθμισης -μέσω αγγειοδιαστολής και ταχυκαρδίας- μπορεί να απορρυθμίσει την αρτηριακή πίεση.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει επιβεβαιώσει μάλιστα, πως οι απότομες εξάρσεις θερμοκρασίας αυξάνουν τις καρδιο – αγγειακές και νεφρικές νοσηρότητες άμεσα τις ίδιες ή επόμενες ημέρες.
Ο ρόλος της αφυδάτωσης, της υπέρτασης και της θερμοπληξίας
Αφυδάτωση, υπέρταση και θερμοπληξία είναι το απόλυτο «εκρηκτικό μείγμα»
Αναλυτικά οι παράγοντες που επιφέρουν αύξηση των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων κατά τον μήνα Ιούλιο, είναι οι εξής:
1. Αφυδάτωση
- Η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες προκαλεί υπερβολική εφίδρωση και απώλεια υγρών/ηλεκτρολυτών, αυξάνοντας την ιξώδη κατάσταση του αίματος .
Ο Δρ John Neel, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο,τονίζει ότι αυτή η διαδικασία οδηγεί σε κόπωση, ζάλη, πονοκεφάλους και μειωμένη ροή, όλα προάγγελοι του εγκεφαλικού.
Diego. Εναλλακτικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την παράφραση με αναφορά πηγής, π.χ.:
«Η θερμική αφυδάτωση στους ηλικιωμένους μπορεί να οδηγήσει σε στένωση των αγγείων, πτώση της αρτηριακής πίεσης και νευρολογικά συμπτώματα όπως κόπωση, ζάλη και πονοκεφάλους, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα επιρρεπείς σε ισχαιμικά εγκεφαλικά λόγω μειωμένης εγκεφαλικής ροής», αναφέρει συγκεκριμένα.
2. Αυξημένη αρτηριακή πίεση & καρδιακή φόρτιση
- Το σώμα παράγει συσπάσεις για να δροσιστεί, το αίμα κατευθύνεται προς την επιδερμίδα, ενώ ασκείται πίεση και στα όργανα. Ταυτόχρονα αυξάνονται ο καρδιακός ρυθμός και η πίεση.
3. Θερμοπληξία
- Όταν το σώμα υπερθερμαίνεται –πάνω από τους 40 °C– εμφανίζονται σύγχυση, σπασμοί και νευρολογικά συμπτώματα, όπως είναι η ημιπληγία. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή! Αυτά είναι κοινά σημάδια τόσο της θερμοπληξίας όσο και του εγκεφαλικού.
Σημάδια SOS: πώς θα καταλάβετε ότι κάτι δεν πάει καλά
Τα βασικά συμπτώματα ενός εγκεφαλικού, ειδικά τις ημέρες του καύσωνα, επιβάλλουν άμεσα μέτρα.
Τα συμπτώματα που θα πρέπει να σας ανησυχήσουν, είναι:
- Αδυναμία/μούδιασμα (συχνά στο χέρι ή στο πόδι)
- Δυσκολία στο βάδισμα, αστάθεια ή ζάλη
- Μούδιασμα στη μισή πλευρά του σώματος
- Θολή ή διπλή όραση
- Ξαφνική ή έντονη κεφαλαλγία
- Δυσκολία στην ομιλία ή σύγχυση
Ταυτοχρόνως, μπορεί να υπάρχουν και συμπτώματα αφυδάτωσης/θερμοπληξίας, όπως:
- Ξηροστομία, μη ούρηση για ώρες
- Έντονη ζάλη, ναυτία ή εμετός
- Υψηλή θερμοκρασία σώματος
- Σύγχυση και απώλεια συνειδήσεως
Η πρόληψη σώζει ζωές
Όπως αναφέρει και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, δεν ευθύνεται απλώς η ζέστη, αλλά το εκρηκτικό παθοφυσιολογικό «ντόμινο» που οδηγεί συχνά στο νοσοκομείο. Τα θερμικά κύματα επιδεινώνουν σημαντικά τα καρδιαγγειακά, τα αναπνευστικά και τα νεφρικά νοσήματα, με τις εισαγωγές στα επείγοντα να αυξάνονται την ίδια ή την επόμενη ημέρα.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στους ηλικιωμένους και χρονίως πάσχοντες (από υπέρταση, διαβήτη κ.ά.). Οι γιατροί υποστηρίζουν πως την ώρα που εμφανίζονται τα πρώτα ανησυχητικά συμπτώματα να μην περιμένετε. Καλέστε το ΕΚΑΒ και μεταφέρετε τον ασθενή αμέσως στο νοσοκομείο.
Φωτογραφία: iStock