Ακόμα και τους 34 βαθμούς Κελσίου φτάνει τις μέρες του καύσωνα η θερμοκρασία σε πολλά σπίτια της χώρας μας, καθώς άλλα από αυτά δεν διαθέτουν καθόλου μόνωση και άλλα είναι ανεπαρκώς αναβαθμισμένα.
Νέα έρευνα της Greenpeace και του Ελληνικού Ινστιτούτου Παθητικού Κτηρίου (ΕΙΠΑΚ) αποκαλύπτει ότι μόνον όσα έχουν υψηλή ενεργειακή απόδοση διατηρούν σταθερή και ανεκτή για τον ανθρώπινο οργανισμό θερμοκρασία.
Οι σχετικές μετρήσεις έγιναν σε 31 κατοικίες που βρίσκονται σε Κοζάνη, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Πάτρα, Αθήνα και Κρήτη. Σε αυτές αποτυπώνονται σε πραγματικό χρόνο οι συνθήκες διαβίωσης. Τα σπίτια αυτά χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
- Σε τυπικά αμόνωτα σπίτια
- Σε σπίτια που έχουν υποστεί κάποια μορφή ενεργειακής αναβάθμισης
- Σε κατοικίες που έχουν χτιστεί σύμφωνα με το πρότυπο του παθητικού κτιρίου
Με αφορμή τον πρώτο ισχυρό και παρατεταμένο καύσωνα του Ιουλίου, η Greenpeace έδωσε στη δημοσιότητα τα πρώτα αποτελέσματα από τις μετρήσεις που έγιναν τις πρώτες μέρες του (18-23 Ιουλίου 2025). Όπως διαπίστωσε:
- Οι αμόνωτες κατοικίες είχαν σταθερά υψηλή θερμοκρασία. Κυμαινόταν μεταξύ 29 και 30°C ήδη τις ημέρες πριν τον καύσωνα (18-20 Ιουλίου). Τις επόμενες ημέρες (21-23 Ιουλίου) η θερμική επιβάρυνση αυξήθηκε και οι θερμοκρασίες έφθασαν τους 30-32°C. Σε αυτές τις κατοικίες η θερμοκρασία παρέμενε ψηλά ακόμα και τις πρώτες πρωινές ώρες.
- Οι θερμικές συνθήκες στις κατοικίες που έχουν υποστεί ήπια ενεργειακή αναβάθμιση δεν διαφέρουν ουσιαστικά από εκείνες στις αμόνωτες κατοικίες. Μάλιστα η μέγιστη εσωτερική θερμοκρασία (34°C) σε όλο το δείγμα κατοικιών της έρευνας καταγράφηκε σε κατοικία με ήπια ενεργειακή αναβάθμιση στην Καλαμπάκα!
- Οι κατοικίες με σημαντική ενεργειακή αναβάθμιση δεν παρουσιάζουν έντονες διακυμάνσεις στην εσωτερική τους θερμοκρασία πριν και κατά τη διάρκεια του καύσωνα. Οι καταγραφές παρέμειναν μεταξύ 27 και 29 βαθμών Κελσίου.
- Οι παθητικές κατοικίες διατήρησαν μια ομαλή και ελεγχόμενη εσωτερική θερμοκρασία που κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στους 26°C. Η καταγεγραμμένη ελάχιστη θερμοκρασία ήταν 24°C και η μέγιστη 27°C.
Μόνο όσο λειτουργούν τα κλιματιστικά
Η έρευνα έδειξε επίσης ότι στα αμόνωτα και στα ήπια αναβαθμισμένα σπίτια, η θερμοκρασία εκτοξεύεται πάλι στα ύψη μόλις απενεργοποιηθούν τα συστήματα ψύξης.
«Τα πρώτα δεδομένα από την έρευνά μας επιβεβαιώνουν πως τα σπίτια μας χρειάζονται ριζικές ενεργειακές αναβαθμίσεις για να καταφέρουν να αντισταθούν στις έντονες εξωτερικές θερμοκρασίες και να προστατεύσουν ουσιαστικά τους κατοίκους», δήλωσε η κυρία Ηλέκτρα Μαντσίνι, συντονίστρια της έρευνας για την ενεργειακή φτώχεια στο ΕΙΠAΚ.
Όπως είπε, η πλειονότητα των έργων ενεργειακής αναβάθμισης στη χώρα μας έως τώρα είναι ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις. Αυτές όμως «δεν προσφέρουν κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα», συμπλήρωσε.
Στις ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις συγκαταλέγονται όλες οι σχετικά χαμηλού κόστους παρεμβάσεις που δεν αντιμετωπίζουν ολιστικά την κατοικία. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι μία αλλαγή στα κουφώματα και προσθήκη τέντας χωρίς:
- Τοποθέτηση θερμομόνωσης
- Αναβάθμιση συστημάτων ψύξης/θέρμανσης
- Αναβάθμιση ηλεκτρικών συσκευών
Καθημερινότητα η θερμική δυσφορία
Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν με σαφήνεια ότι «η θερμική δυσφορία είναι μία καθημερινή εμπειρία… στα σπίτια μας», είπε ο κ. Kώστας Καλούδης, υπεύθυνος της εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace.
Ωστόσο η θερμική δυσφορία συνδέεται άμεσα με τη σωματική και ψυχική υγεία και την ποιότητα ζωής. Αυτό ισχύει για όλους, αλλά κυρίως για όσους ζουν σε θερμικά υποβαθμισμένα κτίρια, χωρίς μόνωση, με ανεπαρκή συστήματα παθητικής και ενεργητικής ψύξης.
Φωτογραφία: iStock