Οι χειμερινοί μήνες αποτελούν περίοδο αυξημένων προκλήσεων για το δέρμα, καθώς αρκετές δερματοπάθειες εμφανίζουν έξαρση, ενώ το κρύο επηρεάζει άμεσα τη φυσική του ισορροπία.
Στα θετικά και τα αρνητικά της χαμηλής θερμοκρασίας, αλλά και στους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να προστατεύσουμε το δέρμα μας, αναφέρεται ο πρόεδρος της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ), δερματολόγος-αφροδισιολόγος Σωτήρης Θεοχάρης.
- Διαβάστε επίσης – Ατοπική δερματίτιδα: Τι να κάνετε για να μην βγάλετε έκζεμα και ξηροδερμία αυτόν τον χειμώνα
Όπως εξηγεί, ο κρύος αέρας συγκρατεί σημαντικά λιγότερη υγρασία, γεγονός που οδηγεί σε αφυδάτωση του δέρματος. Το πρόβλημα εντείνεται όταν περνάμε πολλές ώρες σε κλειστούς χώρους με κεντρική θέρμανση ή τζάκι, όπου δημιουργούνται συνθήκες έντονης ξηρότητας – «σαν να βρισκόμαστε σε έρημο μέσα στο ίδιο μας το σπίτι».
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση του δερματικού φραγμού, καθιστώντας το δέρμα πιο ξηρό και πιο ευάλωτο σε ερεθισμούς και λοιμώξεις.
Παράλληλα, τον χειμώνα μειώνεται η λειτουργική δραστηριότητα των σμηγματογόνων αδένων και, κατ’ επέκταση, η παραγωγή σμήγματος, το οποίο λειτουργεί ως φυσικός προστατευτικός μηχανισμός του δέρματος απέναντι στα μικρόβια. Η μείωση αυτή επιδεινώνει την ξηρότητα και αυξάνει την ευαισθησία του δέρματος.
Ένας ακόμη επιβαρυντικός παράγοντας είναι οι απότομες μεταβάσεις από πολύ χαμηλές σε υψηλότερες θερμοκρασίες, οι οποίες επηρεάζουν τη λειτουργία των τριχοειδών αγγείων.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ερυθρότητα, κηλίδες και έξαρση προϋπαρχουσών δερματοπαθειών. Επιπλέον, τα βαριά – και συχνά συνθετικά – ρούχα του χειμώνα μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις ή ερεθισμούς από τριβή, ενώ τα παρατεταμένα ζεστά μπάνια κάνουν το δέρμα ακόμη πιο ευαίσθητο. Στην επιβάρυνση αυτή προστίθεται και η μειωμένη πρόσληψη νερού, καθώς το αίσθημα της δίψας περιορίζεται τους ψυχρότερους μήνες.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Θεοχάρης, το κρύο δεν έχει μόνο αρνητικές επιδράσεις. Αντίθετα, μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της αιματικής κυκλοφορίας, στην ενίσχυση του τόνου και της σπαργής του δέρματος, αντιστρέφοντας σε κάποιο βαθμό τις επιδράσεις της υψηλής θερμοκρασίας.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι πολλές δερματολογικές θεραπείες βασίζονται στη χρήση του κρύου, όπως η αφαίρεση δερματικών βλαβών, η σύσφιξη, η λείανση ρυτίδων και η ενίσχυση της παραγωγής κολλαγόνου.
Για τις δερματοπάθειες που εμφανίζουν έξαρση τον χειμώνα, τα υπέρ και τα κατά του κρύου για το δέρμα, αλλά και τους τρόπους προστασίας, ο Σωτήρης Θεοχάρης μίλησε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Πρακτορείο FM.
Χειμερινές δερματοπάθειες
Ποιες είναι όμως οι δερματοπάθειες που επιδεινώνει το κρύο, ερωτάται ο πρόεδρος της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας.
«Η πρώτη δερματοπάθεια είναι αυτή που οφείλεται σε πρόκληση αλλεργικού φαινομένου από το κρύο, λέγεται κνίδωση από ψύχος και δεν είναι τίποτε άλλο από μία αλλεργία από φυσικά αίτια που προκαλεί έντονο κνησμό, εμφάνιση πόμφων (σσ καντήλες) και θεωρείται μια οξεία κατάσταση.
»Συχνά εμφανίζεται χειμερινό έκζεμα κυρίως στα άνω και κάτω άκρα με τραχύτητα στο δέρμα, κνησμό και κάψιμο. Επίσης, έχουμε μία έξαρση ενός άλλου πολύ συχνού φαινομένου, που λέγεται σμηγματορροική δερματίτιδα, η οποία είναι συνδυασμός του εκζέματος με την ξηρότητα».
Όπως εξηγεί ο κ.Θεοχάρης τους χειμερινούς μήνες επιδεινώνεται η ατοπική δερματίτιδα, που όπως λέει είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα, το οποίο αφορά όλες τις ηλικίες.
«Χειμερινή θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει και τη ροδόχρου νόσο, μία φλεγμονώδη δερματοπάθεια, η οποία εδράζεται στο πρόσωπο, και χαρακτηρίζεται από ευρυαγγείες, φλύκαταινες (φλεγμονώδη σπυράκια) καύσο και στους άντρες μετά την ηλικία των 70 μπορεί να οδηγήσει σε υπερπλασία των σμηγμηματογόνων αδένων, με αποτέλεσμα να βλέπουμε να μεγαλώνει η μύτη».
Για τις γνωστές σε όλους μας χιονίστρες ο πρόεδρος της ΕΔΑΕ, αναφέρει ότι πρόκειται για μία φλεγμονώδη δερματοπάθεια που οφείλεται σε απότομη μεταβολή της θερμοκρασίας, αφορά κυρίως άνω και κάτω άκρα ακρορίνιο (άκρη της μύτης) και τα πτερύγια των αυτιών και προκαλεί ερύθημα, οίδημα, πόνο μικρές φυσαλίδες και απολέπιση.
«Το χειμώνα εμφανίζεται ακόμη το φαινόμενο Ρεϊνό, το οποίο απαντάται στο 2-4% του γενικού πληθυσμού. Είναι μία απότομη μεταβολή στη χροιά του δέρματος, χαρακτηριζόμενη από μία αλληλουχία ωχρότητα, ερυθρότητα, κυάνωση και θα πρέπει να διερευνάται για συνύπαρξη συστηματικού νοσήματος».
Χαμηλές θερμοκρασίες – Οδηγίες προστασίας
Ξεκινάμε πρώτα με τη χρήση μίας ενυδατικής κρέμας που να είναι πλούσια σε λιπίδια, ιδιαιτέρως για τα χέρια μας, τα οποία θα πρέπει να προστατεύουμε απαραιτήτως με γάντια, ιδιαίτερα όταν εκτιθέμεθα για πολύ ώρα σε πολύ ψυχρές θερμοκρασίες, λέει ο κ. Θεοχάρης για να συμπληρώσει στη συνέχεια:
«Καλό είναι να αποφεύγουμε τα καυτά μπάνια, καθότι ξεραίνουν περαιτέρω το δέρμα μας. Η χρήση υγραντήρα στο σπίτι, μας βοηθάει στη διατήρηση της υγρασίας στο περιβάλλον που ζούμε. Εννοείται ότι πρέπει και κατά τη διάρκεια του χειμώνα να χρησιμοποιούμε αντηλιακό, γιατί ο ήλιος είναι πιο επικίνδυνος αυτούς τους μήνες.
»Να καταναλώνουμε φρούτα πού ενυδατώνουν το δέρμα και τροφές πλούσιες σε ω3 λιπαρά για να βελτιώνουμε το λιπιδικό προφίλ του δέρματος. Λόγω της απουσίας του ήλιου συνιστούμε στον κόσμο να λαμβάνει τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D ή να παίρνει συμπληρώματα βιταμίνης D για να μην έχουμε ένδεια στη σύνθεση αυτής της τόσο σημαντικής βιταμίνης».
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Φωτογραφία: istock