Αισθάνεστε συχνά κουρασμένοι, ακόμα κι όταν έχετε κοιμηθεί αρκετά; Η κόπωση μπορεί να είναι είτε φυσιολογική είτε παθολογική. Στην πρώτη περίπτωση, εμφανίζεται συνήθως μετά από σωματική άσκηση, πνευματική δραστηριότητα ή ανεπαρκή ξεκούραση και υποχωρεί εύκολα με έναν καλό ύπνο, χαλάρωση και σωστή διατροφή. Αντιθέτως, η παθολογική κόπωση είναι πιο έντονη και παρατεταμένη, δεν βελτιώνεται εύκολα με την ξεκούραση και συχνά επηρεάζει την καθημερινή λειτουργικότητα, τη συγκέντρωση αλλά και τη διάθεση του ατόμου.
Όπως εξηγεί η κ. Βαλέρια Εμινίδου, Επιμελήτρια Παθολόγος στο Τμήμα Διεθνών Ασθενών του Metropolitan Hospital: «Δεν υπάρχει λόγος κάθε αίσθημα κόπωσης να μας τρομάζει
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα σημάδια που δείχνουν ότι η κόπωση οφείλεται σε παθολογικά αίτια και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση».
Όπως αναφέρει η ειδικος, καλό είναι α απευθυνθείτε σε γιατρό εάν:
- η κόπωση διαρκεί πάνω από 2–3 εβδομάδες χωρίς προφανή λόγο, παρά την επαρκή ξεκούραση και τον ύπνο
- συνοδεύεται από απώλεια βάρους χωρίς προσπάθεια, πυρετό ή νυχτερινές εφιδρώσεις,
- εμφανίζεται μαζί με δύσπνοια, πόνο στο στήθος ή ταχυπαλμίες,
- συνοδεύεται με αναιμία ή σημάδια αιμορραγίας,
- επηρεάζει σημαντικά ή περιορίζει την καθημερινή σας ζωή και τις δραστηριότητες
- συνδέεται με έντονες αλλαγές στη διάθεση, όπως παρατεταμένη θλίψη ή έλλειψη ενδιαφέροντος για πράγματα που παλαιότερα σας ευχαριστούσαν.
Η κόπωση μπορεί να σχετίζεται με πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες
1.Σωματικούς παράγοντες / οργανικά αίτια:
- Έλλειψη ύπνου ή κακής ποιότητας ύπνος (π.χ. υπνική άπνοια)
- Αφυδάτωση
- Κακή διατροφή ή ανεπαρκής πρόσληψη θερμίδων
- Σωματική άσκηση – έντονη καταπόνηση
- Χρόνιες παθήσεις (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, καρδιοπάθειες, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, νεφρική ή ηπατική νόσος)
- Αιματολογικές καταστάσεις (π.χ. αναιμία)
- Ορμονικές διαταραχές (π.χ. υποθυρεοειδισμός, νόσος Addison)
- Λοιμώξεις (οξείες ή χρόνιες)
- Παρενέργειες φαρμάκων ή κατάχρηση ουσιών (αλκοόλ, καφεΐνη, ναρκωτικές ουσίες).
2. Ψυχολογικούς / ψυχιατρικούς παράγοντες:
- Άγχος και στρες
- Κατάθλιψη
- Σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης.
3. Περιβαλλοντικούς και τρόπου ζωής:
- Έντονο εργασιακό πρόγραμμα, υπερωρίες, έλλειψη ανάπαυσης
- Έκθεση σε θόρυβο ή κακό φωτισμό
- Έκθεση σε επιβλαβές ή τοξικό περιβάλλον εργασίας – όπως επαφή με χημικές ουσίες, σκόνη, καπνούς ή άλλους βλαπτικούς παράγοντες
- Ακατάλληλες συνθήκες ύπνου (π.χ. πολύ φως, άβολη θερμοκρασία)
- Κακές διατροφικές συνήθειες (υπερβολική ζάχαρη, junk food).
«Η κόπωση αποτελεί συχνά φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού στην καθημερινή καταπόνηση, στην έλλειψη ύπνου ή στην έντονη σωματική και πνευματική δραστηριότητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κατάλληλη ξεκούραση, η ισορροπημένη διατροφή και η φροντίδα της γενικής υγείας επαρκούν για την αποκατάστασή της» τονίζει η γιατρός κ. Εμινίδουκαι προσθέτει:
«Η επίμονη ανεξήγητη κόπωση όμως μπορεί να υποδεικνύει υποκείμενα προβλήματα υγείας και θα πρέπει να αξιολογείται από επαγγελματίες υγείας. Η έγκαιρη αναγνώριση των ενδείξεων και ο ενδελεχής έλεγχος θα επιφέρει γρήγορη και αποτελεσματική θεραπεία και άρα βέλτιστη υγεία».
Φωτογραφία: iStock