Τα προβλήματα όρασης στα παιδιά μπορεί να εκδηλωθούν σε οποιαδήποτε ηλικία και με τον πιο απροσδόκητο τρόπο. Γι’ αυτό τον λόγο είναι σημαντικό να ελέγχει προληπτικά ο οφθαλμίατρος τα μάτια και την όραση του παιδιού σε τακτά χρονικά διαστήματα και οπωσδήποτε πριν αρχίσει το σχολείο.
Ωστόσο μόνο αυτό δεν αρκεί. Πρέπει επίσης να προσέχετε τη συμπεριφορά του παιδιού και να ακούτε τι σας λέει. Εκτός από τα εμφανή οφθαλμολογικά συμπτώματα, υπάρχουν και συμπεριφορικές και λεκτικές ενδείξεις που πρέπει να σας υποψιάσουν ότι κάτι δεν πάει καλά με τα μάτια του.
Ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ. Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, εξηγεί ποια συμπτώματα και συμπεριφορές πρέπει να έχετε το νου σας.
Οι λεκτικές ενδείξεις
Τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα οράσεως μπορεί να εκφράσουν λεκτικά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εξαιτίας τους. Πηγαίνετε το παιδί στον οφθαλμίατρο εάν παραπονεθεί ότι:
- Τα φώτα κάνουν τα μάτια του να πονάνε
- Δεν βλέπει καλά στον πίνακα του σχολείου
- Τα πράγματα γύρω του είναι θολά ή μοιάζουν περίεργα
- Τα μάτια του «καίνε» ή του προκαλούν φαγούρα (κνησμό) ή τσούξιμο
- Αισθάνεται σαν να έχει κάτι μέσα στο μάτι του
- Νιώθει πόνο ή ενόχληση μέσα ή γύρω από το ένα ή και τα δύο μάτια
- Βλέπει μαύρα σημαδάκια
Οι ύποπτες συμπεριφορές
Το παιδί που δεν βλέπει καλά ή έχει ενοχλήσεις στα μάτια, μπορεί να εκδηλώσει και συμπεριφορές όπως οι εξής:
- Κλείνει το ένα μάτι ή το καλύπτει με το χεράκι του, όταν κοιτάζει ένα αντικείμενο
- Δεν κοιτάζει ευθεία μπροστά, αλλά γέρνει ή στρέφει το κεφάλι του
- «Ζαρώνει» τα μάτια του
- Δεν βλέπει τα αντικείμενα που του δείχνετε
- Κρατά τα αντικείμενα πολύ κοντά στο πρόσωπό του για να δει
- Κάθεται πολύ κοντά στην τηλεόραση
- Βλεφαρίζει πολύ ή τρίβει επίμονα το ένα ή και τα δύο μάτια
Υπόνοιες ότι το παιδί δεν βλέπει καλά πρέπει να σας δημιουργηθούν και αν σκοντάφτει συχνά ή έχει πτώσεις τη νύχτα ή σε χώρους με ημίφως.
Τα οφθαλμολογικά συμπτώματα
Υπάρχουν, βέβαια, και παθήσεις που επηρεάζουν εμφανώς τα μάτια, προκαλώντας ποικίλα συμπτώματα. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται:
- Στραβισμός (αλληθώρισμα). Το ένα ή και τα δύο μάτια μπορεί ξαφνικά να είναι στραμμένα προς το κέντρο του προσώπου
- Στροφή του ενός ή και των δύο ματιών προς τα έξω, πάνω ή κάτω
- Κίνηση των ματιών ανεξάρτητη του ενός από το άλλο
- Πρήξιμο ή έντονο κοκκίνισμα των ματιών
- Κόκκινος δακτύλιος γύρω από το μάτι
- Στερεοποιημένα εξιδρώματα («τσίμπλες») που κλείνουν το ένα ή και τα δύο μάτια
- Αυξημένη δακρύρροια
- Εκκρίματα, αιμορραγία ή κόκκινα εξογκώματα στα βλέφαρα
- Απεικόνιση της κόρης του ματιού με λευκό χρώμα σε μια έγχρωμη φωτογραφία
- Ανομοιογένεια μεταξύ των ματιών (λ.χ. στο ένα η κόρη του ματιού φαίνεται μεγαλύτερη ή μικρότερη)
- Εμφάνιση κάποιας κηλίδας (κόκκινη, γκρι, καφέ) στο λευκό του ματιού (ίριδα)
«Εάν το παιδί σας εκδηλώσει οποιοδήποτε από τα προαναφερθέντα ή άλλα συμπτώματα που σας προβληματίζουν, καλό είναι να το εξετάσει ο οφθαλμίατρος», συνιστά ο κ. Κανελλόπουλος. «Τα περισσότερα οφθαλμολογικά προβλήματα είναι αντιμετωπίσιμα όταν ανιχνεύονται νωρίς και αρχίζει εγκαίρως η απαιτούμενη θεραπεία. Ειδάλλως, τα πράγματα μπορεί να δυσκολέψουν».
Να θυμάστε ότι η όραση παίζει σημαντικό ρόλο στην σωματική, νοητική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών, προσθέτει. Δυστυχώς, όμως, πολλά νήπια και παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας αντιμετωπίζουν οφθαλμολογικά προβλήματα τα οποία περνούν απαρατήρητα από τα ίδια και τους γονείς τους.
Φωτογραφία: iStock