Στις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, η λήψη ορισμένων φαρμάκων μπορεί να αυξήσει επικίνδυνα τον κίνδυνο θερμοπληξίας ή θερμικής εξάντλησης, υποστηρίζουν οι ειδικοί.
Αποδεδειγμένα, διουρητικά, αντιψυχωσικά, β‑αναστολείς, αντιισταμινικά κ.ά. προκαλούν διαταραχή του μηχανισμού θερμορύθμισης, γι’ αυτό και ο ΕΟΔΥ και το Υπουργείο Υγείας συνιστούν ρητά σε τέτοιες περιόδους επαγγελματική καθοδήγηση για την ενδεχόμενη προσαρμογή της δόσης.
Δείτε επίσης:
ΕΟΔΥ: Τι λένε οι επίσημες οδηγίες
Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), τα άτομα που λαμβάνουν διουρητικά, β‑αναστολείς, αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά, αντιισταμινικά, αντιχολινεργικά, ινσουλίνη ή αντιδιαβητικά χάπια πρέπει να συμβουλεύονται τον ιατρό τους για πιθανή τροποποίηση δόσης κατά τις ημέρες καύσωνα
Την ίδια στιγμή, το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε ειδική εγκύκλιο για φαρμακοποιούς και γιατρούς, με την οποία συνιστά σε περιοχές με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες (άνω των 40ΟC να αξιολογούν προσεκτικά τους ασθενείς.
Ταυτόχρονα, οι χρονίως πάσχοντες (καρδιοπαθείς, διαβητικοί, υπερτασικοί κ.α.) θα πρέπει να απευθύνονται στον θεράποντα γιατρό τους για αξιολόγηση της κατάστασής τους και προσαρμογή της δοσολογίας, αν υφίσταται παρόμοια ανάγκη.
Ποια φάρμακα χτυπάνε «καμπανάκι» στον καύσωνα
Τα φάρμακα που μπορεί να απορρυθμίσουν τον οργανισμό των ασθενών στον καύσωνα είναι τα εξής:
- Διουρητικά: επιταχύνουν την απώλεια υγρών & ηλεκτρολυτών → μεγάλη ευαισθησία στην αφυδάτωση.
- Β‑αναστολείς: μειώνουν την καρδιακή ανταπόκριση στην άνοδο θερμοκρασίας.
- Αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά, αντιισταμινικά, αντιχολινεργικά: δρουν στο νευρικό σύστημα και μπορεί να εμποδίσουν την έκκριση ιδρώτα, βασικό μηχανισμό ψύξης.
- Ινσουλίνη & αντιδιαβητικά: οι θερμοκρασιακές αλλαγές επηρεάζουν τη θερμική αγωγή, διαταράσσοντας τα επίπεδα γλυκόζης.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Περισσότερο κινδυνεύουν:
- οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιοπάθειες, διαβήτης, υπέρταση, ΧΑΠ)
- ασθενείς σε χρόνια φαρμακευτική αγωγή, ειδικά για υπέρταση, ψυχική νόσο, αλλεργίες
- εργαζόμενοι/αθλούμενοι σε εξωτερικό χώρο (π.χ. delivery, αγρότες): η δράση των φαρμάκων σε συνθήκες ζέστης επιτείνει τον κίνδυνο
Σύμφωνα με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, οι 7 παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο στον καύσωνα, είναι οι εξής:
- όταν υπάρχουν αυξημένα επίπεδα υγρασίας
- όταν αθλούμαστε ή εκτελούμε κάποια έντονη σωματική εργασία την περίοδο του καύσωνα
- σε κατανάλωση αλκοόλ
- σε χρήση φαρμάκων προκαλούν απώλεια υγρών πχ. διουρητικών
- όταν δεν προσλαμβάνουμε αρκετά υγρά
- όταν υπάρχει παχυσαρκία
- σε ύπαρξη καρδιολογικών ή αναπνευστικών προβλημάτων
Συμβουλές για ασθενείς και οδηγίες για ασφάλεια στον καύσωνα
Οι γιατροί και ο ΕΟΔΥ συμβουλεύουν τους ασθενείς να μην αλλάζουν μόνοι τους την αγωγή τους, χωρίς προηγούμενη ιατρική καθοδήγηση.
Επίσης, τονίζουν τα εξής:
Αποφύγετε την αφυδάτωση:
Πίνετε σταθερά νερό/ηλεκτρολύτες ακόμη κι αν δεν διψάτε: Τα διουρητικά απαιτούν αντικατάσταση των απωλειών σε υγρά/νάτριο.
Παρακολουθήστε τα συμπτώματα:
Ζάλη, σύγχυση, κράμπες και ξηρό δέρμα υποδεικνύουν θερμική εξάντληση ή θερμοπληξία.
Παραμείνετε σε κατάλληλο περιβάλλον:
Σε δροσερούς χώρους, σκιασμένους ή κλιματιζόμενους.
Ενημερώστε για τους κινδύνους άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, ηλικιωμένους και όσους παίρνουν φάρμακα:
Καλέστε τους πιο συχνά στο τηλέφωνο, ή παρακολουθήστε τους πιο στενά για να ελέγξετε την κατάσταση της υγείας τους.
Ακολουθήστε τις επίσημες οδηγίες από τον ΕΟΔΥ,
το Υπουργείο Υγείας και τις επιστημονικές Ιατρικές Ενώσεις, π.α. (π.χ. Ελληνική Πνευμονολογική ή Καρδιολογική Εταιρεία κ.α.)
Αναζητήστε τους δροσερούς χώρους
που διαθέτει η πολιτεία για άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και οι οποίες μπορεί να μην διαθέτουν κλιματισμό στο σπίτι τους.
Το μήνυμα είναι:
Αν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, στον καύσωνα, να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Αλλάξτε τη φαρμακευτική δοσολογία αν αυτό απαιτείται, αλλά μόνο με συνταγή γιατρού και μην υποτιμάται τα συμπτώματα της θερμικής κόπωσης.