Για «συναρπαστική ανακάλυψη» κάνει λόγο ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, μετά τη διαπίστωση από πειράματα σε ζώα ότι η ασπιρίνη ενισχύει την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να αντιδρά.
Όπως λένε οι ίδιοι επιστήμονες, η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε κάποια στιγμή στο μέλλον να οδηγήσει στο να συνταγογραφείται το φάρμακο σε καρκινοπαθείς, αν και συμβουλεύουν τον κόσμο να μην παίρνουν από μόνος του ασπιρίνη.
Η τακτική λήψη ασπιρίνης ενέχει κινδύνους και οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να καταλάβουν ποιοι ασθενείς είναι πιο πιθανό να ωφεληθούν.
Μελέτες που έγιναν πριν από δέκα και πλέον χρόνια έδειξαν ότι οι άνθρωποι που έπαιρναν ήδη μία ασπιρίνη καθημερινά είχαν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν αν διαγιγνώσκονταν με καρκίνο.
Πώς όμως;
Η δράση της ασπιρίνης φαίνεται να επικεντρώνεται σε μια στιγμή που ο καρκίνος είναι ευάλωτος, όπως συμβαίνει όταν ένα μοναχικό κύτταρο αποσπάται από τον αρχικό όγκο και προσπαθεί να εξαπλωθεί σε άλλο σημείο του σώματος. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται μετάσταση και είναι η αιτία της πλειονότητας των θανάτων από καρκίνο.
Μέρος της ανοσολογικής μας άμυνας -ένα λευκό αιμοσφαίριο που ονομάζεται Τ-κύτταρο- μπορεί να επιτεθεί και να καταστρέψει τον επεκτεινόμενο καρκίνο ενώ εκείνος προσπαθεί να «ριζώσει».
Όμως η μελέτη έδειξε ότι ένα άλλο «συστατικό» του αίματός μας -τα αιμοπετάλια που κανονικά σταματούν την αιμορραγία- καταστέλλουν τα Τ-κύτταρα και τα δυσκολεύουν να εξουδετερώσουν τον καρκίνο.
Η ασπιρίνη διαταράσσει τα αιμοπετάλια, εμποδίζοντάς τα να επηρεάσουν τα Τ-κύτταρα, ώστε αυτά να μπορούν να «κυνηγήσουν» τον καρκίνο.
Όπως δήλωσε ο καθηγητής Rahul Roychoudhuri, από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, στο BBC: «Αυτό που ανακαλύψαμε είναι ότι η ασπιρίνη μπορεί να λειτουργήσει, παραδόξως, αφήνοντας ελεύθερη τη δύναμη του ανοσοποιητικού συστήματος να αναγνωρίζει και να σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα που κάνουν μετάσταση».
Πιστεύει ότι το φάρμακο θα λειτουργούσε καλύτερα σε καρκίνους που έχουν εντοπιστεί νωρίς και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μετά από θεραπεία, όπως η χειρουργική επέμβαση, για να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα να εντοπίσει τυχόν καρκινικά κύτταρα που μπορεί να έχουν ήδη εξαπλωθεί.
Να πάρω ασπιρίνη για τον καρκίνο;
Το πιο φυσικό ερώτημα που τίθεται για οποιονδήποτε άνθρωπο δίνει μάχη με τον καρκίνο είναι αν πρέπει να παίρνει ασπιρίνη.
«Αν είστε ασθενής με καρκίνο, μην τρέχετε ακόμη στο φαρμακείο της γειτονιάς σας για να αγοράσετε ασπιρίνες, αλλά εξετάστε ενεργά το ενδεχόμενο συμμετοχής σε τρέχουσες ή επερχόμενες κλινικές μελέτες για την ασπιρίνη», λέει ο καθηγητής Mangesh Thorat, χειρουργός και ερευνητής καρκίνου στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου.
Λέει ότι η μελέτη εντόπισε «το κομμάτι που έλειπε από το παζλ» για την κατανόηση του τρόπου δράσης της ασπιρίνης, αλλά υπάρχουν ακόμη ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν.
Οι κίνδυνοι
Η ασπιρίνη μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνη εσωτερική αιμορραγία, συμπεριλαμβανομένων εγκεφαλικών επεισοδίων, οπότε οι κίνδυνοι πρέπει να εξισορροπηθούν. Δεν είναι επίσης σαφές αν η επίδραση αφορά όλους τους καρκίνους ή μόνο συγκεκριμένους. Και, επιπλέον, η έρευνα που έχει γίνει μέχρι στιγμής είναι έρευνα σε ζώα, οπότε το αν ισχύουν τα ίδια και για τους ανθρώπους είναι κάτι που πρέπει να επιβεβαιωθεί.
Σε ορισμένους ασθενείς – με σύνδρομο Lynch, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου – συστήνεται ήδη ασπιρίνη.
Αλλά θα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες κλινικές μελέτες για να καταλάβουμε αν θα ωφεληθούν και άλλοι ασθενείς.
Οι μελέτες αυτές βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Η καθηγήτρια Ruth Langley, από τη Μονάδα Κλινικών Δοκιμών MRC του University College του Λονδίνου, ηγείται της μελέτης Add-Aspirin, στόχος της οποίας είναι να διαπιστωθεί αν η ασπιρίνη μπορεί να σταματήσει την επανεμφάνιση καρκίνου σε πρώιμο στάδιο.
Η ίδια δήλωσε ότι τα αποτελέσματα της μελέτης είναι «μια σημαντική ανακάλυψη», καθώς θα βοηθήσουν να βρεθεί «ποιος είναι πιο πιθανό να ωφεληθεί από την ασπιρίνη μετά τη διάγνωση του καρκίνου».
Ωστόσο, προειδοποίησε και πάλι για τους κινδύνους που ενέχει η λήψη ασπιρίνης, τονίζοντας ότι «πρέπει πάντα να μιλάτε με το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε» να παίρνετε ασπιρίνη.
Μακροπρόθεσμα, ο καθηγητής Roychoudhuri εκτιμά ότι θα αναπτυχθούν νέα φάρμακα που θα έχουν τα οφέλη της ασπιρίνης, αλλά με λιγότερες από τις επικίνδυνες παρενέργειες.
Η ανακάλυψη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Καρκίνος του δέρματος: Θέμα χρόνου το εξατομικευμένο εμβόλιο, μπορεί να κυκλοφορήσει μέσα στη 2ετία