Καρκίνος του εντέρου: Συμπτώματα και πώς σχετίζεται με την… ανάπτυξη της χώρας

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
καρκίνος του εντέρου
Όσο μεγαλύτερη είναι η ανάπτυξη μιας χώρας, τόσο φαίνεται να αυξάνονται τα περιστατικά καρκίνου του εντέρου, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Η μελέτη αποκαλύπτει ότι στις χώρες που έχουν υψηλό Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης (HDI) του ΟΗΕ, ο καρκίνος του εντέρου εμφανίζεται με -κατά μέσο όρο- εξαπλάσια μεγαλύτερη συχνότητα σε σχέση με τις χώρες με χαμηλό Δείκτη Ανάπτυξης. Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, παγκοσμίως, παρατηρείται μια μεγάλη «ψαλίδα», καθώς σε μερικές χώρες (Ευρώπη, ΗΠΑ) οι θάνατοι από την ασθένεια είναι έως δεκαπλάσιοι σε σχέση με άλλες χώρες (π.χ. τις αφρικανικές).

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Μελίνα ‘Αρνολντ της Διεθνούς Υπηρεσίας Ερευνών για τον Καρκίνο, με έδρα στη Λιόν της Γαλλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «Gut» (Έντερο), ανάλευσαν στοιχεία για 184 χώρες.

Ο καρκίνος του εντέρου είναι η τρίτη συχνότερη μορφή καρκίνου και η τέταρτη σε θνησιμότητα διεθνώς. Τα νέα περιστατικά που διαγιγνώσκονται ετησίως, πλησιάζουν τα 1,5 εκατομμύρια, ενώ οι θάνατοι τους 700.000. Έως το 2030 αναμένεται τα νέα περιστατικά να αυξηθούν κατά περίπου 60% και να φθάσουν τα 2,2 εκατομμύρια, ενώ οι θάνατοι το 1,1 εκατομμύριο.

Τα νέα περιστατικά στις γυναίκες είναι περίπου 25% λιγότερα σε σχέση με τους άνδρες. Τα υψηλότερα ποσοστά της νόσου καταγράφονται στη Σλοβακία (62 ανά 100.000 κατοίκους) και στην Ουγγαρία (59/100.000), ενώ τα μικρότερα στην υποσαχάρια Αφρική (1,5 ανά 100.000).

Η οικονομική ανάπτυξη και η υιοθέτηση ενός δυτικού τρόπου ζωής φαίνεται να ευνοεί την εξάπλωση της ασθένειας. Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι οι αναδυόμενες οικονομίες θα εμφανίσουν αυξημένα ποσοστά καρκίνου του εντέρου κατά τα επόμενα χρόνια.

Καρκίνος του παχέος εντέρου

Τις πιο πολλές φορές, ο καρκίνος του παχέος εντέρου αρχίζει με μικρές, μη-καρκινικές (καλοήθεις) μάζες κυττάρων, που ονομάζονται αδενωματώδεις πολύποδες. Με τον καιρό ορισμένοι από αυτούς τους πολύποδες εξελίσσονται σε καρκινικά κύτταρα του παχέος εντέρου.

Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνεται μετά την ηλικία των 50 ετών. Έχετε επίσης περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσετε καρκίνο στο παχύ έντερο, αν έχετε πρώτα πολύποδες του παχέος εντέρου, οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, ελκώδη κολίτιδα, ή νόσο του Crohn, αν ακολουθείτε μια χρόνια διατροφή πλούσια σε λιπαρά, ή αν καπνίζετε.

Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνεται μετά την ηλικία των 50 ετών. Έχετε επίσης περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσετε καρκίνο στο παχύ έντερο, αν έχετε πρώτα πολύποδες του παχέος εντέρου, οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, ελκώδη κολίτιδα, ή νόσο του Crohn, αν ακολουθείτε μια χρόνια διατροφή πλούσια σε λιπαρά, ή αν καπνίζετε.

Οι πολύποδες μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα, τα οποία, ωστόσο είναι πολλές φορές πολύ ήπια και δεν γίνονται εγκαίρως αντιληπτά. Για το λόγο αυτό, οι γιατροί συστήνουν τακτικές εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου για την έγκαιρη πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου, μέσω του ελέγχου των πολυπόδων πριν εξελιχθούν σε καρκίνο του παχέος εντέρου.

Πρώιμα συμπτώματα

  • Ανεξήγητη αλλαγή στις συνήθεις κινήσεις του εντέρου σας, συμπεριλαμβανομένης συχνής διάρροιας, δυσκοιλιότητας ή αλλαγής στη συνοχή/σύσταση των κοπράνων σας
  • Αιμορραγία από το ορθό ή αίμα στα κόπρανα σας
  • Επίμονη κοιλιακή δυσφορία, όπως κράμπες, αέρια ή πόνος
  • Μια αίσθηση ότι το έντερό σας δεν αδειάζει εντελώς όταν πηγαίνετε στην τουαλέτα
  • Αδυναμία ή κόπωση
  • Ανεξήγητη απώλεια βάρους

Πολλοί άνθρωποι με καρκίνο του παχέος εντέρου δεν βιώνουν καθόλου συμπτώματα στα πρώιμα στάδια της νόσου. Όταν εμφανιστούν τα συμπτώματα, είναι πιθανό να ποικίλλουν, ανάλογα με το μέγεθος του καρκίνου και τη θέση του στο παχύ σας έντερο.

Καρκίνος του λεπτού εντέρου

Συχνά το πρώτο σύμπτωμα είναι ο πόνος στην περιοχή της κοιλιάς, ο οποίος ξεκινάει ή χειροτερεύει μετά το φαγητό. Καθώς ο όγκος μεγαλώνει μπορεί να εμποδίζεται η διέλευση των τροφών μέσα από τον πεπτικό σωλήνα. Επιπλέον, ο όγκος μπορεί να προκαλέσει απόφραξη, δηλαδή να φράξει το έντερο και έτσι να μην προωθείται το περιεχόμενο στο εσωτερικό του. Αυτό οδηγεί σε έντονο πόνο με ναυτία και εμετό.

Σπάνια ο καρκίνος μπορεί να προκαλέσει διάτρηση, δηλαδή να δημιουργήσει μια τρύπα στο τοίχωμα του εντέρου επιτρέποντας στο περιεχόμενο του εντέρου να περάσει στην κοιλιά.

Τα συμπτώματα της διάτρησης περιλαμβάνουν ξαφνικό έντονο πόνο, ναυτία και έμετο. Επιπλέον, ο καρκίνος μπορεί να αρχίσει να αιμορραγεί μέσα στο έντερο. Εάν η αιμορραγία είναι αργή οδηγεί σε αναιμία με συμπτώματα αδυναμίας, κόπωσης και ωχρότητας. Εάν η αιμορραγία είναι ταχεία τα κόπρανα γίνονται μαύρα και ο ασθενής αισθάνεται λιποθυμία ή μπορεί ακόμα και να λιποθυμήσει.

Εάν εμφανίζετε ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα δεν σημαίνει ότι υποχρεωτικά έχετε καρκίνο του λεπτού εντέρου. Αν έχετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα είναι πολύ σημαντικό να επισκεφτείτε το γιατρό σας, ώστε να βρεθεί η αιτία και να θεραπευτεί.