Ηπατίτιδα στην εγκυμοσύνη: πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί!

Iatropedia
30 Ιουλίου 2014 | 06:00

Τελικά η Ηπατίτιδα μπορεί να εμφανισθεί ακόμη και σε γυναίκες που είναι σε περίοδο εγκυμοσύνης. Διαβάστε στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί όλα τα συμπτώματα αλλά και χρήσιμες οδηγίες για το πως μπορεί να καταπολεμηθεί η νόσος και να προστατευθεί το έμβρυο

Γράφει ο Παναγιώτης Χριστόπουλος MD, MSc, PhD, IFEPAG

Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος

Την τελευταία δεκαετία περίπου, η 28η Ιουλίου έχει καθιερωθεί από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας, που αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, σε ολόκληρο την Κόσμο.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, 8 στους 10 ασθενείς με ηπατίτιδα δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από την ασθένεια, καθώς τα συμπτώματα εμφανίζονται αρκετά χρόνια μετά τη μόλυνση. Για το λόγο αυτό ονομάζεται και «σιωπηλή νόσος». Πολλές φορές, το αποτέλεσμα είναι οι θεραπευτικές μέθοδοι που εφαρμόζονται να μην αποδίδουν και η εξάπλωση της νόσου να έχει διευρυνθεί.

Οι τύποι του Ιού μεταδίδονται, είτε μέσω του στόματος και της τροφής (ιοί ηπατίτιδας Α, Ε) είτε μέσω του αίματος, όπως για παράδειγμα σεξουαλική επαφή, μεταγγίσεις, βελόνες, τατουάζ κλπ (ιοί ηπατίτιδας B,C,D).

Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι το 2% του πληθυσμού πάσχει από Ηπατίτιδα Β, και το 2% από Ηπατίτιδα C, ενώ οι άλλες μορφές παρουσιάζονται πιο σπάνια.

Ας μη ξεχνάμε ότι, οποιοσδήποτε τύπος ηπατίτιδας μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε στιγμή της εγκυμοσύνης. Συχνότερα όμως, το πρόβλημα παρουσιάζεται κατά το τελευταίο τρίμηνο. Η παρουσία του προβλήματος γεμίζει με φόβο και ανασφάλεια τους μελλοντικούς γονείς, που πρέπει να ενημερωθούν με λεπτομέρειες, τόσο για τη θεραπεία όσο και για τους κινδύνους που απειλούν την υγεία του μωρού τους, όσο και τη δική τους.

Η ηπατίτιδα μπορεί να κρύβει κινδύνους για την εγκυμοσύνη καθώς αναφέρεται ότι σε κάποιες γυναίκες συχνές είναι οι αποβολές, ο πρόωρος τοκετός, ο ενδομήτριος θάνατος του εμβρύου καθώς και άλλα.

Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι ανορεξία, αδυναμία, πόνος στην κοιλιά, ναυτία, ίκτερος και σπανιότερα εξάνθημα και πόνος στις αρθρώσεις.

Η ηπατίτιδα B, που είναι αρκετά συχνή, μεταδίδεται στο νεογνό από τη μητέρα, όταν αυτή έχει μολυνθεί από τον ιό. Αν η αρχική λοίμωξη της μητέρας γίνει κατά τη διάρκεια του 3ου τριμήνου, τότε ο κίνδυνος μετάδοσης στο νεογνό είναι ακόμα μεγαλύτερος.

Δυστυχώς, πάνω από 90% των νεογνών που θα μολυνθούν από τον ιό της Ηπατίτιδας Β, θα εμφανίσουν χρόνια ηπατίτιδα, ενώ το 25% θα παρουσιάσουν κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος όταν γίνουν ενήλικες. Ως μέθοδος πρόληψης και αντιμετώπισης της μόλυνσης του μωρού, αν παρουσιαστεί ηπατίτιδα Β στη μητέρα, μπορούμε να εμβολιάσουμε τόσο στη μητέρα πριν τον τοκετό όσο και το μωρό μόλις γεννηθεί, ώστε να αδρανοποιήσουμε τον ιό.

Γυναίκες που πάσχουν από ηπατίτιδα Β, και μένουν έγκυες, μπορούν συνεχίσουν την αγωγή τους. Η εγκυμοσύνη δεν επηρεάζει σε τίποτα την εξέλιξη της νόσου. Πρέπει όμως να σχεδιάσουμε σωστά τη θεραπεία, ιδίως κατά το πρώτο τρίμηνο της, καθώς κάποια φάρμακα περνούν από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μέσω του πλακούντα αλλά περνούν και μετά τη γέννηση στο νεογνό, μέσω του μητρικού γάλακτος.

Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, η επίτευξη εγκυμοσύνης πρέπει να αποφεύγεται σε γυναίκες που βρίσκονται υπό αγωγή, τόσο κατά τη διάρκεια αυτής όσο και 6 μήνες μετά τη διακοπή της, διάστημα κατά το οποίο οφείλεται να εφαρμόζεται ασφαλής αντισύλληψη.

Η ηπατίτιδα C μεταδίδεται από τη μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια του τοκετού σε ποσοστό που κυμαίνεται από 1-7%, ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου στη μητέρα. Συνήθως τα συμπτώματα είναι ήπια και εξελίσσεται σε χρόνια ηπατίτιδα στο 90% περίπου των περιπτώσεων.

Αν και έχουν βρεθεί αντισώματα και γενετικό υλικό του ιού στο μητρικό γάλα, το Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων δε θεωρεί ότι η λοίμωξη είναι αντένδειξη για το μητρικό θηλασμό.

Οι υπόλοιποι τύποι ηπατίτιδας είναι εξαιρετικά σπάνιοι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και εμφανίζονται κυρίως ως μεμονωμένες περιπτώσεις.

Συμπερασματικά, για να προλάβουμε τη νόσο του νεογνού και τις συνέπειες που μπορεί να προκληθούν από τη λοίμωξη της μητέρας, πρέπει ο μαιευτήρας να είναι σε συνεχή επαγρύπνηση και να ελέγχει την έγκυο για τον ιό της Ηπατίτιδας. Με την σωστή φροντίδα και τον προσεκτικό έλεγχο, μπορούμε να προλάβουμε τις επιπτώσεις της ηπατίτιδας και να εξασφαλίσουμε για τη μητέρα ένα υγιέστερο παιδί.