Συμβουλές από τα μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Οπτικών -Οπτομετρών ενόψει καλοκαιριού

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Το iatropedia ζήτησε από τους Έλληνες οπτικούς -οπτομέτρες να μας λύσουν τις βασικές απορίες για το θέμα της ασφάλειας των γυαλιών ηλίου καθώς το ελληνικό καλοκαίρι δεν "συγχωρεί" λάθη!

Ποια η διαφορά ποιοτικών φακών για αντιηλιακή προστασία σε σχέση με φθηνούς που πωλούν στον δρόμο;

Οι ποιοτικοί φακοί ηλίου έχουν πιστοποιημένη 100% απορροφητικότητα στην βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία, και επιπλέον είναι οπτικά κατεργασμένοι έτσι ώστε να είναι απόλυτα διαυγείς και ομοιογενείς, να δίνουν δηλαδή ευκρινή όραση και να μην προκαλούν παραμορφώσεις, αλλοιώσεις των χρωμάτων και θολερότητες.
Στην περίπτωση των πολωτικών φακών, που και κάποια φτηνά γυαλιά μπορεί να έχουν σε μορφή μεμβράνης, έχει πολύ μεγάλη σημασία η ορθή τοποθέτηση των φίλτρων, έτσι ώστε να αποκόπτονται σωστά οι αντανακλάσεις. Για ακόμα μεγαλύτερη προστασία από την έμμεση ακτινοβολία (ανακλούμενο φως από επιφάνειες όπως η άσφαλτος, η άμμος, η θάλασσα) αλλά και ευκρινέστερη όραση, κάποιοι φακοί έχουν αντιανακλαστικές επιστρώσεις στην οπίσθια επιφάνεια.

Τα οπτικά καταστήματα είναι τα μόνα που μπορούν να εγγυηθούν για την απορροφητικότητα και την επεξεργασία των φακών στα γυαλιά ηλίου που εμπορεύονται. Εξάλλου δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως ακόμα και ο ποιοτικότερος φακός, παύει να είναι καλός, όταν πια φθαρεί.  Μην αμελείτε να αλλάζετε φακούς στα γυαλιά σας όταν αυτά χαραχθούν και θολώσουν!

Τι να προσέχουμε ως προς το χρώμα και το πόσο σκούροι είναι;

Η σκουρότητα και η απορροφητικότητα στην υπεριώδη ακτινοβολία, είναι δύο διαφορετικά πράγματα.
Μπορούμε να έχουμε 100% προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία από ανοιχτόχρωμους φακούς με κατάλληλες επιστρώσεις, να ενοχλούμαστε όμως από την διαύγειά τους σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα στη χώρα μας που το φως είναι άπλετο. Η επιλογή της σκουρότητας και της απόχρωσης των φακών, είναι θέμα προσωπικής προτίμησης και χρήσης, εφ όσον δεν διαπραγματευόμαστε το θέμα της ποιότητάς τους.

Ασφαλώς αν χρειαζόμαστε γυαλιά για έντονη ηλιοφάνεια, προτιμούμε σκουρότερους φακούς, ενώ αν η χρήση είναι για λιγότερο έντονο φως, εναλλασσόμενο με σκιά ή για οδήγηση, προτιμούμε πιο ανοιχτόχρωμους φακούς, ή φακούς με διαβάθμιση στο χρώμα (degrade).

Γενικά, οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμα μάτια ή όσοι έχουν κάνει κάποια οφθαλμική επέμβαση ( για παράδειγμα εγχείρηση καταρράκτη), χρειάζονται σκουρότερους φακούς, οι μύωπες ίσως δείξουν μια προτίμηση στο καφέ χρώμα και οι υπερμέτρωπες στο γκρι-πράσινο, ενώ σε περιβάλλον με πολλές αντανακλάσεις (θάλασσα, χιόνι, γυαλιστερές επιφάνειες) είναι καλό να προτιμούνται οι πολωτικοί φακοί.

Οι φακοί με επίστρωση καθρέφτη επίσης, προσφέρουν προστασία (και εντυπωσιακή εμφάνιση!) αντανακλώντας μεγάλο μέρος της ακτινοβολίας, είναι κατάλληλοι για σπορ σε εξωτερικούς χώρους και έντονη ηλιοφάνεια, θέλουν ωστόσο μεγαλύτερη προσοχή στη μεταχείρηση. Γενικά υπάρχουν πέντε κατηγορίες όσον αφορά την σκουρότητα των φακών ηλίου, 0, 1, 2, 3, 4, όπου η κατηγορία 0 και 1 αφορούν πολύ ανοιχτόχρωμους φακούς για καθόλου ή χαμηλή ηλιοφάνεια, η 2 μεσαίας απόχρωσης, για κανονική ηλιοφάνεια, η 3 σκούρους, για έντονη ηλιοφάνεια, και η 4, πολύ σκούρους φακούς, για συνθήκες πολύ έντονης ηλιοφάνειας (- ή φωτοφοβίας). Η κατηγορία 4 δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για οδήγηση! Σε κάθε περίπτωση, ο οπτικός σας είναι ο πιο κατάλληλος για να σας συμβουλέψει στην επιλογή της σωστής απόχρωσης και σκουρότητας, σύμφωνα με τις προτιμήσεις και τις ανάγκες σας.

Από πότε να φορούν γυαλιά ηλίου τα μικρά παιδιά;

Η επικρατέστερη άποψη όσον αφορά τα παιδιά, είναι ότι πρέπει να προστατεύουν τα μάτια τους από την υπεριώδη ακτινοβολία όσο το δυνατόν νωρίτερα. Όποτε λοιπόν το παιδί δείξει πως επιθυμεί να φορέσει γυαλιά ηλίου, τότε μπορεί και να αποκτήσει το πρώτο του ζευγάρι. Είναι σημαντικό οι φακοί να είναι μέτριας σκουρότητας και ασφαλώς άθραυστοι, ο δε σκελετός να είναι ελαστικός, ελαφρύς και ανθεκτικός και να εφαρμόζει σωστά.
Στην περίπτωση που το παιδί δε δέχεται γυαλιά ηλίου, πρέπει να αποφεύγει την έκθεση στον ήλιο, και στις εξόδους του να προστατεύεται με καπέλο με φαρδύ γείσο.

Ας μην ξεχνάμε πως η έκθεση στο έντονο φως και στην υπεριώδη ακτινοβολία συνδέεται με φωτοφοβίες, πρόωρη εμφάνιση καταρράκτη και παθήσεις της ωχράς. Οι γονείς που αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι με σοβαρότητα το θέμα της προστασίας των ματιών τους από τον ήλιο, φορώντας τα κατάλληλα γυαλιά, εκπαιδεύουν και τα παιδιά τους ανάλογα, εφοδιάζοντάς τα με μία ασφαλή συνήθεια!