Χωρίς ΗΤΑ δεν έχει και καινοτόμα φάρμακα στην χώρα- Οπότε «καιγόμαστε» να τα φτιάξουμε

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Όχι μόνο σημαντικό αλλά εξαιρετικά επίκαιρο είναι το συνέδριο που διεξάγεται σήμερα στην Αθήνα και αφορά στην αξιολόγηση φαρμάκων με τεχνολογικούς όρους. Καθώς η κυβέρνηση συζητά ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο δεν θα μπαίνει στην χώρα κανένα καινοτόμο φάρμακο αν δεν έχει πρώτα κυκλοφορήσει σε 6 ή 6 χώρες με σύστημα ΗΤΑ.

Όπως ανέφερε ο WIM GOETTSCH, Director of the EUnetHTA,«το ΗΤΑ είναι σημαντικό για την αξιολόγηση υπηρεσιών υγείας. Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να συνεργαστούν έτσι ώστε να μπορούν να αξιολογούν από κοινού προϊόντα και υπηρεσίες υγείας. Ως γνωστόν υπάρχει μια κεντρική διαδικασία για την έγκριση των φαρμάκων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ). Και αυτό μπορεί να προχωρήσει ένα βήμα παρακάτω και σε επίπεδο ΗΤΑ. Υπάρχει μελέτη που έχει στοιχεία 29 χωρών της Ευρώπης για την αξιολόγηση των φαρμάκων. «Από χώρα σε χώρα χρησιμοποιούνται διαφορετικές τεχνολογίες. Επίσης, δεν υπάρχει συμφωνία στον τρόπο λήψης αποφάσεων. Κάποιες χώρες φτάνουν μέχρι και τα δύο χρόνια για αυτήν την αξιολόγηση.

Η EUnetHTA ως οργανισμός φιλοδοξεί να χρησιμοποιηθεί σε όλη την Ευρώπη κοινή μεθοδολογία βασισμένη σε σε συγκεκριμένα μοντέλα ΗΤΑ  με συγκεκριμένες παραμέτρους, όπως για παράδειγμα η κλινική αξιολόγηση των φαρμάκων. Το ΗΤΑ βασίζεται σε δύο σημαντικά δεδομένα: τα επιστημονικά και τα οικονομικά» ανέφερε ο κ. Goettsch.

Θα μπορούσαν λοιπόν να γίνουν κοινές αξιολογήσεις (joint assessments), συνδυάζοντας στοιχεία αξιολογητών από διαφορετικούς οργανισμούς φαρμάκων. Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί 40 πιλοτικές κοινές αξιολογήσεις μέσα στη διετία 2013-2015. Το θετικό είναι ότι υπάρχει δέσμευση των Ευρωπαικών χωρών στο να προχωρήσει το μοντέλο των κοινών αξιολογήσεων για ακόμα πιο αξιόπιστες και γρήγορες αξιολογήσεις φαρμάκων με τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

«Χθες είχα συνάντηση με τον υπουργό Υγείας, έτσι ώστε η EUnetHTA να υποστηρίξει την Ελλάδα σε τεχνογνωσία και εμπειρία για τη δημιουργία αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας στη χώρα σας» υπογράμμισε ο κ. Goettsch.

Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Πασχάλης Αποστολίδης από την πλευρά του, τόνισε ότι «υπάρχει προβληματισμός για τους μειωμένους προϋπολογισμούς υγείας. Οι προκλήσεις για τη φαρμακοβιομηχανία είναι πολλές λόγω των τελευταίων μέτρων στο χώρο του φαρμάκου. Η καινοτομία μπορεί να αποτελέσει λύση στα προβλήματα και ήδη τα επόμενα χρόνια υπάρχουν 7.500 νέα καινοτόμα φάρμακα εκ των οποίων μόνο το 10% θα φτάσουν μέχρι τις εγκριτικές αρχές. Η σχέση κόστους-οφέλους πρέπει να είναι υπέρ του ασθενούς και των συστημάτων υγείας όταν γίνεται με ορθολογικό τρόπο» ανέφερε ο κ. Αποστολίδης.

Πρέπει να εφαρμοστούν μοντέλα διαπραγμάτευσης όπως τα manage entry agreements τα οποία συνδεόυν την αποζημίωση ενός φαρμάκου με βάση την αποτελεσματικότητά του. Για τα πραγματικά καινοτόμα φάρμακα, όπως για παράδειγμα τα ορφανά φάρμακα, πρέπει να εφαρμοστεί η αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας. Σε συνδυασμό με τα ηλεκτρονικά δεδομένα της ΗΔΙΚΑ και άλλων φορέων, μπορεί να δημιουργηθεί μια αξιόπιστη αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας.

«Το ΗΤΑ θα πρέπει να το συντονίζει μία ανεξάρτητη αρχή θα πρέπει να εξετάσει τα επιστημονικά δεδομένα και όχι τα οικονομικά και να λειτουργήσει με ασθενο-κεντρικό χαρακτήρα» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ.

 

Η πρόεδρος του ΕΟΦ, Κατερίνα Αντωνίου επισήμανε ότι «η λειτουργία του ΗΤΑ απαιτεί μία διεπιστημονική συνεργασία. Ο οργανισμός αξιολόγησης τεχνολογίας υγείας πρέπει να είναι αυτόνομος. Όπως σε ευρωπαϊκό επίπεδο συνεργάζεται ο ΕΜΑ με την EUnetHTA, έτσι και ο ΕΟΦ θα συνεργαστεί με τον αντίστοιχο Ελληνικό φορέα. Και φυσικά όπως στα περισσότερα όργανα, έτσι και σε αυτό πρέπει να συμμετέχει και η βιομηχανία» ανέφερε η κ. Αντωνίου. Μας λείπουν ακόμα τα registries, τα οποία οφείλουν να λειτουργούν αυτόνομα υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας.

Ενώ ο κ. Σπύρος Γούλας, προϊστάμενος Τμήματος Επιχειρησιακού Σχεδιασμού & Προγραμματισμού Αναπτυξιακών Έργων, Δ/νση Στρατηγικού Σχεδιασμού ΕΟΠΥΥ πρόσθεσε ότι «ο ΕΟΠΥΥ είναι ο τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα της αποζημίωσης. Υπάρχουν πολλά γνωμοδοτικά όργανα , ππυ συνεργάζονται με τον ΕΟΠΥΥ. Το ΗΤΑ πρέπει να είναι η γέφυρα μεταξύ των πολιτικών σποφάσεων και της έρευνας» ανέφερε ο κ. Γούλας.

«Ο ΕΟΠΥΥ συμμετέχει στο Joint Action 3 της EUnetHTA, με απώτερο να αποκτηθούν γνώσεις, έτσι ώστε να τις μεταλαμπαδεύσουμε και να τις εφαρμόσουμε και στη χώρα μας» είπε ο κ. Γούλας.

Τέλος, ο JIM SAGE, πρόεδρος PhRMA Innovation Forum είπε ότι «η αξία της καινοτομίας μπορεί να αξιολογηθεί από το ΗΤΑ. Με τη βοήθεια της καινοτομίας έχει αυξηθεί ο μέσος όρος ζωής και. Έχουν μειωθεί τα ποσοστά αναπηρίας και έχει αυξηθεί η ποιότητα ζωής. Όταν για παράδειγμα επενδύεται 1 δολάριο στα εμβόλια, το κέρδος για τη δημόσια υγεία φτάνει τα 10 δολάρια. Θα πρέπει τι όφελος από ντα καινοτόμα φάρμακα να υπερκαλύπτει το ποσό για τα rebate και τα claw-back, αλλιώς η εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων θα καθυστερεί σημαντικά» τόνισε ο πρόεδρος του PhRMA Innovation Forum.

Και ολοκλήρωσε λέγοντας: «Το ΗΤΑ πρέπει να λειτουργεί ανεξάρτητα από την Κυβέρνηση, την Επιτροπή Αποζημίωσης, τις επιστημονικές εταιρείες, ακόμα και από τους συλλόγους ασθενών, έτσι ώστε οι αποφάσεις να είναι διαφανείς και αντικειμενικές».