Το Χαμόγελο του Παιδιού στο πλευρό των προσφύγων

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Ας αποτέλεσμα της κλιμακούμενης βίας, των διώξεων και των ένοπλων συγκρούσεων σε πολλά σημεία του πλανήτη μας, εκατομμύρια άνθρωποι, ανάμεσα τους γυναίκες και παιδιά, πλήττονται και εξαναγκάζονται σήμερα να ακολουθήσουν το δρόμο της προσφυγιάς.

Τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, το Χαμόγελο του Παιδιού απέστειλε μερικές σκέψεις και προτάσεις για τους ανθρώπους που δοκιμάζονται. Διαβάστε τις παρακάτω:

«Σκεφτόμαστε σήμερα ιδιαίτερα όλους αυτούς τους ανθρώπους που ξεριζώνονται από τα σπίτια τους, διασχίζουν διεθνή σύνορα και επικίνδυνες θάλασσες και ρισκάρουν τη ζωή τους σε αναζήτηση ασφάλειας και ενός καλύτερου μέλλοντος.

Πρόσφατα η Ελλάδα, πύλη εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει εξελιχθεί σε θέατρο ενός μεγάλου ανθρωπιστικού δράματος με έναν άνευ προηγούμενου αριθμό προσφύγων και μεταναστών να παίρνουν το ρίσκο σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να διασχίσουν το Αιγαίο Πέλαγος μέσα σε βάρκες και σαπιοκάραβα και να φτάσουν με αυτό τον τρόπο στην Ευρώπη. Μόνο το 2015, 856.723 άνθρωποι έφτασαν μέσω θαλάσσης σε ελληνικά νησιά, ενώ στη διάρκεια του 2016 157.574 άνθρωποι κατάφεραν να φέρουν εις πέρας το επικίνδυνο αυτό ταξίδι. 90% των αφίξεων προήλθαν από τις πρώτες 10 χώρες από τις οποίες προέρχεται ο μεγαλύτερος αριθμός προσφύγων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μετά το κλείσιμο της βαλκανικής διαδρομής και χωρίς κάποιο σημαντικό αριθμό επαναπροωθήσεων σε ευρωπαϊκές ή άλλες χώρες, θα πρέπει επειγόντως να αυξηθούν οι προσπάθειες στο ελληνικό έδαφος, ανεξάρτητα από τις σχετικές πολιτικές συμφωνίες, ώστε να διασφαλιστεί  η προστασία και η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Ουσιαστικά και πέρα από  κάποια συγκεκριμένα θετικά αποτελέσματα, ως απόρροια της εφαρμογής της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, κυρίως ως προς τη μείωση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο που περνούν στην Ελλάδα από την Τουρκία, μια σειρά καίριων προκλήσεων για την προστασία των προσφύγων παραμένουν να υλοποιηθούν.

Σε σύνολο περισσότερων των 57.000 προσφύγων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, 40% είναι παιδιά, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων ανηλίκων, και 20% γυναίκες, ένα μέρος των οποίων και κυοφορούν. Πλέον οι άννθρωποι αυτοί δεν διασχίζουν τη χώρα, αλλά διαμένουν στην Ελλάδα για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με την Δεύτερη Αναφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόοδο στην εφαρμογή της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας περίπου 8,450 μετανάστες παραμένουν στα ελληνικά νησιά, ξεπερνώντας τη δυνατότητα φιλοξενίας. Οι υπόλοιποι περίπου 48.000 πρόσφυγες βρίσκονται διασκορπισμένοι στην ηπειρωτική χώρα, κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα. Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε υπερσυγκέντρωση και υπερβολική πίεση στις δομές φιλοξενίας, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και άλλων ευάλωτων ομάδων πληθυσμού.

Συνεπώς, ένας αριθμός ασυνόδευτων ανηλίκων διαβιεί αυτή τη στιγμή υπό ακατάλληλες και μη αποδεκτές συνθήκες σε χώρους φιλοξενίας και hotspots σε όλη την Ελλάδα. Κάποια από αυτά τα παιδιά είναι de facto υπό κράτηση, εξαιτίας της έλλειψης ασφαλούς και κατάλληλης εναλλακτικής φιλοξενίας και υπηρεσιών. Συχνά δεν λαμβάνουν ουδεμίας σχολικής εκπαίδευσης για ακαθόριστο χρονικό διάστημα, ενώ με δεδομένη την έλλειψη ενός συνολικού δικτύου προστασίας, πολλά παιδιά διατρέχουν συνεχώς τον κίνδυνο σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης και κινδυνεύουν αυτή τη στιγμή να πέσουν θύματα των διακινητών και εμπόρων.

Υπό το πρίσμα αυτών των προκλήσεων και με την προοπτική μιας παρατεταμένης παραμονής των προσφύγων και μεταναστών σε ελληνικό έδαφος, σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε απαιτούνται λύσεις ποιοτικές και μια ολιστική προσέγγιση που δεν θα αφήνει κενά στην αντιμετώπιση των αναγκών αυτών των παιδιών.

«Το Χαμόγελο του Παιδιού», πιστό στην αποστολή του για την προστασία και φροντίδα όλων των παιδιών, ανεξαρτήτως εθνικότητας, φυλής, θρησκείας ή άλλου κριτηρίου, έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει μια ολιστική προσέγγιση παροχής βοήθειας και προστασίας. Βασισμένο στην 20ετη του εμπειρία και τεχνογνωσία, ήδη το κάνει για χιλιάδες παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες και τις οικογένειες τους σε όλη την Ελλάδα, κυρίως, μέσω της παροχής υπηρεσιών καλής διαβίωσης και υγείας και της δυνατότητας του να παρέχει 24ωρες την ημέρα και 365 ημέρες το χρόνο άμεση επέμβαση για τα παιδιά που βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο.
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» αναπτύσει την απάντηση του στην αντιμετώπιση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης στη βάση μιας σειράς καίριων πλεονεκτημάτων που διαμορφώνουν ένα πρόγραμμα ολιστικής προσέγγισης, που έχει ονομαστεί «Το Χαμόγελο στο Αιγαίο». Αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνουν: την επιχειρησιακή ενσωμάτωση και τη δυνατότητα ένωσης των δυνάμεων διαφόρων φορέων κάτω από την «ομπρέλα» της θεσμικής ανεξαρτησίας, τις αδιάλειπτες δράσεις για περισσότερα από 20 χρόνια ως απόδειξη της δέσμευσης και προσήλωσης στη προστασία των παιδιών, το μόνιμο προσωπικό των 400 επαγγελματιών και 2.500 εθελοντών που εγγυώνται το μέγιστο αποτέλεσμα και αντίκτυπο, η ευελιξία που αυξάνει την ικανότητα ανταπόκρισης, η διαχρονική προσήλωση στο αποτέλεσμα μέσω της διατήρησης του δικοικητικού κόστους σε χαμηλό επίπεδο και λιγότερο σε μια απλή ορατότητα του Οργανισμού. Επιπρόσθετα, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» ελέγχεται οικονομικά και σε συστηματική βάση από διεθνούς οργανισμούς διασφαλίζοντας την συνύπαρξη της διαφάνειας, της εμπιστοσύνης του κόσμου και της οικονομικής «ηθικής» απέναντι στο επαγγελματικό προσωπικό.

Παρά το γεγονός ότι η μεταναστευτική και προσφυγική κρίση αποτελεί ξεκάθαρα μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια ευθύνη με την Ελλάδα να αποτελεί απλά την γεωγραφική περιοχή αυτών των εξελίξεων, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» μέχρι στιγμής ενεργεί βασιζόμενο εξ’ολοκλήρου στις δικές του οικονομικές δυνατότητες και πόρους από την Ελλάδα, και χωρίς κάποια χρηματοδότηση από διεθνείς ή/και ευρωπαϊκούς θεσμούς και οργανισμούς. Η έλλειψη χρηματοδότησης έρχεται σε μια χρονική στιγμή, όπου στην Ελλάδα  εξελίσσεται παράλληλα και πλήρως μια κοινωνική και οικονομική κρίση. Επομένως, ως ο μεγαλύτερος και διεθνώς αναγνωρισμένος ελληνικός μη-κυβερνητικός Οργανισμός για τα παιδιά, ευελπιστούμε να λάβουμε διεθνούς και ευρωπαϊκής οικονομικής υποστήριξης, ώστε να συνεχίσουμε το έργο μας στην υπηρεσία των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα.

Εμπνευσμένη από τις δράσεις του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» η Αλγερινο-Καναδή καλλιτέχνιδα, συγγραφέας και συνθέτης, Lynda Thalie επισκέφτηκε πρόσφατα την Ελλάδα και μια σειρά από χώρους φιλοξενίας προσφύγων και δράσεις του Οργανισμού σε όλη τη χώρα. «Έπρεπε να δω με τα ίδια μου τα μάτια και να νιώσω με τα ίδια μου τα συναισθήματα το τι βιώνουν και περνούν τόσοι άνθρωποι και παιδιά πρόσφυγες, όπως επίσης και το εξαιρετικό έργο που υπηρετεί «Το Χαμόγελο του Παιδιού». Έχοντας βιώσει η ίδια την προσφυγιά, δραπετεύοντας από τα σκοτεινά χρόνια της τρομοκρατίας στην Αλγερία, δεν θα μπορούσα να επιτρέψω στον εαυτό μου να μην κάνω κάτι γι’ αυτή την κατάσταση» δήλωσε η ίδια κατά την άφιξη της στην Ελλάδα. Η Lynda Thalie είναι γνωστή υπέρμαχος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών.

Σε μια προσπάθεια να ευαισθητοποιηθεί η παγκόσμια κοινή γνώμη για τα δεινά των προσφύγων  θα δημιουργηθεί Ντοκιμαντέρ από τον Καναδό φωτογράφο και παραγωγό Jeff Malo βασισμένο σε αυτή την επίσκεψη το οποίο και αναμένεται να προβληθεί για πρώτη φορά στις αρχές του Φθινοπώρου στο καναδικό κοινό. Μπορείτε να δείτε το τρέιλερ του Ντοκιμαντέρ εδώ: https://vimeo.com/170243531.