Ας πούμε κάτι σοκαριστικό: Καμία τροφή δεν παχαίνει!

  • Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Η αντίστροφή μέτρηση για τς γιορτές έχει αρχίσει και η προετοιμασία για τα γιορτινά γεύματα έχει ήδη ξεκινήσει. Τα πρώτα γλυκά έχουν ήδη καταναλωθεί και οι διατροφικοί πειρασμοί για όσους κάνουν δίαιτα πολλαπλασιάζονται.

γράφει ο Μανώλης Μανωλαράκης, διαιτολόγος- διατροφολόγος

Πειρασμοί; Γιατί πρέπει ντε και καλά να μιλάμε για πειρασμούς; Και γιατί πρέπει να νοιώθουμε ενοχές κάθε φορά που τρώμε ένα μελομακάρονο ή το οποιοδήποτε γλύκισμα ή φαγητό;

Ας ξεκινήσουμε με μια σοκαριστική αποκάλυψη.

Καμία τροφή δεν παχαίνει. Μα καμία απολύτως. Κάθε ένα τρόφιμο ή φαγητό δεν παρέχει τίποτα περισσότερο από θρεπτικά συστατικά και αποδίδει στο σώμα μας ένα συγκεκριμένο ποσό ενέργειας (θερμίδες) ανάλογα με την ποσότητα που θα καταναλωθεί. Στο πέρασμα του χρόνου, έχουν θεμελιωθεί τρομακτικοί μύθοι και αντιλήψεις για διάφορα τρόφιμα και φαγητά για το πόσο παχυντικά είναι και το πως η κατανάλωσή τους μπορεί να προκαλέσει μια αύξηση του σωματικού μας βάρους. Και όλες οι αντιλήψεις αυτές αγνοούν δύο βασικές παραμέτρους.

Τη ποσότητα που καταναλώνουμε από τη συγκεκριμένη τροφή (ή και συνολικά) και την ενεργειακή δαπάνη που σαν άτομα πραγματοποιούμε τη συγκεκριμένη περίοδο. Αγνοούν δηλαδή αυτό που εμείς οι διαιτολόγοι ονομάζουμε ισοζύγιο ενέργειας και με πολύ απλά λόγια εκφράζει το ενεργειακό “ταμείο” του οργανισμού μας. Αν οι τροφές που καταναλώνουμε συνολικά αποδίδουν στο σώμα μας μεγαλύτερο ποσό ενέργειας από αυτό που δαπανά τότε (μακροπρόθεσμα) το πρόσημο είναι θετικό και το σώμα μας αυξάνει το λίπος που περιέχει.

Το να καταναλώσει κάποιος ένα τρόφιμο, έστω και σε κάπως αυξημένη ποσότητα, δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα αυξηθεί και το σωματικό του βάρος.

Γιατί ο παράγοντας κίνηση που αναφέραμε παραπάνω είναι αρκετά σημαντικός. Τόσο μάλιστα που εύκολα κάποιος μπορεί να τον εκτιμήσει παρατηρώντας τον εαυτό του σε διαφορετικές περιόδους του χρόνου. Μια πιο κοντινή ματιά στη Καλοκαιρινή περίοδο θα μας αποκαλύψει ότι στις διακοπές μας που είμαστε πιο χαλαροί και καταναλώνουμε συχνότερα σχετικά μεγαλύτερη ποσότητα τροφής (είναι και αυτές οι καλοκαιρινές έξοδοι βλέπετε) τα κιλά μας παρουσιάζουν μια μικρή σχετικά διακύμανση και όχι πάντα προς τα πάνω. Και αυτό γιατί υπάρχει μια επίσης σχετικά αυξημένη φυσική δραστηριότητα. Περπατάμε πιο πολύ, κινούμαστε πιο πολύ, κολυμπάμε και αθλούμαστε πιο πολύ. Με άλλα λόγια δαπανάμε πιο πολύ ενέργεια.

Κάπως έτσι μπορεί να εξηγηθεί και το γεγονός ότι τις μέρες των εορτών υπάρχουν ένα πλήθος από έρευνες που δείχνουν ότι δεν μεταβάλλεται σημαντικά το σωματικό μας βάρος αλλά παρουσιάζει μια διακύμανση κατά μέσο όρο 0,4 -1,2 κιλά. Τίποτα σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι η παρατηρούμενη μέση ετήσια αύξηση του σωματικού μας βάρους είναι περίπου 0,5-1 κιλά.

Διακύμανση

Αυτό που είναι ενδιαφέρον όμως σε αυτές τις μελέτες είναι ότι καταγράφετε μια σημαντική διακύμανση βάρους (έως και 6 κιλά) στα άτομα που είναι ήδη παχύσαρκα ή έχουν παραπάνω κιλά, σε άτομα δηλαδή που έχουν ένα στρεβλό μοντέλο διατροφής. Το συμπέρασμα είναι ότι αυτό που τελικά μας παχαίνει στις γιορτές δεν είναι το μελομακάρονο ή ο κουραμπιές ή το νόστιμο γιορτινό φαγητό αλλά η ΣΥΝΟΛΙΚΑ λάθος διατροφική συμπεριφορά μας, η αδυναμία να διαχειριστούμε την τροφή και το σημαντικότερο να κάνουμε όλες τις ενέργειες ώστε να διορθώσουμε τα όποια διατροφικά μας λάθη.

Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι να κρυφτούμε από τα γιορτινά τραπέζια ούτε να αρνηθούμε την απόλαυση ενός γλυκού.

Η αληθινή πρόκληση δεν βρίσκεται μέσα στη πιατέλα με τη μορφή ενός μελομακάρονου ή στο πάτο της κατσαρόλας σαν μοσχαράκι μαγειρευτό. Η αληθινή πρόκληση είναι μπροστά στην απαίτηση να γίνει σωστή και με μέτρο κατανάλωση των γιορτινών εδεσμάτων. Χωρίς ακρότητες και υπερβολές. Οι μέρες είναι χαλαρές και με ένα αισιόδοξο μήνυμα. Ας μην αφήσουμε το άγχος των κιλών ή την έννοια της ζυγαριάς (που δεν δείχνει τίποτα παραπάνω από ένα νούμερο) να μας καταδυναστεύσει.

Ας “ταλαιπωρηθούμε” με τις αγκαλιές των δικών μας ανθρώπων και ας απολαύσουμε τη φροντίδα τους που μπορεί να είναι μέσα από ένα καλομαγειρεμένο γεύμα ή ένα όμορφο γλυκό. Στην δική μας πρωτοβουλία είναι να πούμε ευχαριστώ δεν θέλω άλλο η να αρνηθούμε ευγενικά να φάμε ένα δεύτερο κουραμπιέ.